۶ ـ انعام = دامها (گاو گوسفند شتر)

                                             سورة الأنعام   

                                    بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ

بنام خداوند بخشنده بخشایشگر

 الْحَمْدُ لِلَّـهِ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ۖ ثُمَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ یَعْدِلُونَ ﴿١﴾

ستایش مخصوص خداوند است کسی که آسمانها وزمین را خلق کرد و تاریکیها و نور را قرار داد و کسانی که کافر شدند برای پروردگارشان شریک قرار میدهند ﴿١﴾ 

هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن طِینٍ ثُمَّ قَضَىٰ أَجَلًا ۖ وَأَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ ۖ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ﴿٢﴾

او کسیست که شما را از گِل خلق کرد پس از آن مهلتی را گذراند و مهلت اسم گذاری شده نزد اوست و شما شک کننده گان هستید﴿۲﴾

وَهُوَ اللَّـهُ فِی السَّمَاوَاتِ وَفِی الْأَرْضِ ۖ یَعْلَمُ سِرَّکُمْ وَجَهْرَکُمْ وَیَعْلَمُ مَا تَکْسِبُونَ ﴿٣﴾

 و او در آسمان و زمین خداست ٫ راز شما را میداند و کار علنی  شما را میداند و آنچه کسب میکنید را میداند ﴿۳﴾ 

وَمَا تَأْتِیهِم مِّنْ آیَةٍ مِّنْ آیَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا کَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِینَ ﴿٤﴾

و برای آنها آیه ای از آیات پروردگارشان نمی آید مگر از آن رویگردان هستند ﴿۴﴾ 

فَقَدْ کَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ ۖ فَسَوْفَ یَأْتِیهِمْ أَنبَاءُ مَا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿٥﴾

و حتماً حقیقت را وقتی که برای آنها آمد تکذیب کردند پس بزودی برای آنها اخبار آنچه را مسخره میکردند می آید﴿۵﴾

أَلَمْ یَرَوْا کَمْ أَهْلَکْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَکِّن لَّکُمْ وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَیْهِم مِّدْرَارًا وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِی مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَکْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَنشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِینَ ﴿٦﴾

 آیا نمی بینند که چه بسیار هلاک کردیم قرنهایی قبل از آنها را که قدرتشان داده بودیم در زمین آن قدرتی را که به شما ندادیم و آسمان را برای آنها بسیار پر جریان (ریزنده) فرستادیم  و رودهایی قرار دادیم که از زیر آنها جاریست سپس بدلیل گناهانشان هلاکشان کردیم  و بعد از آنها جمعی دیگر را بوجود آوردیم ﴿۶﴾

وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَیْکَ کِتَابًا فِی قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَیْدِیهِمْ لَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ هَـٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِینٌ ﴿٧﴾
 و اگر بر تو کتابی را در کاغذی نازل میکردیم و آنها با دستهایشان لمسش میکردند قطعآ کسانی که کافر شدند میگفتند این غیر از جادویی واضح نیست ﴿۷﴾ 

وَقَالُوا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَیْهِ مَلَکٌ ۖ وَلَوْ أَنزَلْنَا مَلَکًا لَّقُضِیَ الْأَمْرُ ثُمَّ لَا یُنظَرُونَ ﴿٨﴾

وگفتند چرا بر او فرشته ای نازل نشد و اگر فرشته ای نازل میکردیم قطعاً کار گذرانده می شد و انتظار نمی کشیدند ﴿۸﴾

وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَکًا لَّجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَیْهِم مَّا یَلْبِسُونَ ﴿٩﴾

 و اگر او را فرشته ای قرار می دادیم٫ قطعاً او را مردی میساختیم و برایشان لباس میپوشاندیم از آنچه لباس  میپوشند ﴿۹﴾ 

وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِکَ فَحَاقَ بِالَّذِینَ سَخِرُوا مِنْهُم مَّا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿١٠﴾
و قطعاً رسولانی قبل از تو را مسخره کردند٫ سپس محاصره کرد کسانی از آنها که مسخره می کردند آنچه را که مسخره می کردند﴿١۰﴾

قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ انظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ ﴿١١﴾

 بگو در زمین مسافرت کنید سپس ببینید عاقبت تکذیب کننده گان چگونه بود ﴿١۱﴾ 

قُل لِّمَن مَّا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖقُل لِّلَّـهِ ۚ کَتَبَ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۚ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَىٰ یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ ۚ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿١٢﴾

بگو آنچه در آسمانها و زمین است برای کیست ؟ بگو برای خداست . بر خودش رحمت را نوشت که حتماً شما را بسوی روز قیامت که شکی در آن نیست جمع کند. کسانی که خودشان را گمراه کردند ایمان نمی آورند ﴿١۲﴾

وَلَهُ مَا سَکَنَ فِی اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ ۚ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿١٣﴾

 و آنچه در شب و روز ساکن است برای اوست و او شنوای داناست  ﴿١۳﴾ 

قُلْ أَغَیْرَ اللَّـهِ أَتَّخِذُ وَلِیًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ یُطْعِمُ وَلَا یُطْعَمُ ۗقُلْ إِنِّی أُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ ۖ وَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿١٤﴾

بگو آیا غیر از خدا را به عنوان ولی (سرپرست) بر گزینم ؟ آفرینندۀ آسمانها و زمین است و او خوراکی میدهد و کسی به او خوراکی نمیدهد بگو به من دستور داده شد که اول کسی باشم که اسلام آورده و از مشرکین نباشم﴿١۴﴾

قُلْ إِنِّی أَخَافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ﴿١٥﴾

 بگو من ازعذاب روزی بزرگ میترسم که از پروردگارم سرکشی کنم  ﴿١۵﴾ 

مَّن یُصْرَفْ عَنْهُ یَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ ۚ وَذَٰلِکَ الْفَوْزُ الْمُبِینُ﴿١٦﴾

هر کس که در آن روز از او دست برداشته شود حتماً (خدا) او را رحمت کرده و رستگاری  روشن همان است﴿١۶﴾

وَإِن یَمْسَسْکَ اللَّـهُ بِضُرٍّ فَلَا کَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِن یَمْسَسْکَ بِخَیْرٍ فَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿١٧﴾

و اگرخدا تورا به ضرری نگهدارد غیر از او بر طرف کننده ای برای آن نیست و اگر برای توخیری نگهدارد پس او بر هر چیزی تواناست  ﴿١۷﴾ 

وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۚ وَهُوَ الْحَکِیمُ الْخَبِیرُ ﴿١٨﴾

و او بر فراز بنده هایش چیره است و او بسیار حکم کنندۀ آگاه است ﴿١۸﴾

قُلْ أَیُّ شَیْءٍ أَکْبَرُ شَهَادَةً ۖ قُلِ اللَّـهُ ۖ شَهِیدٌ بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ ۚ وَأُوحِیَ إِلَیَّ هَـٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنذِرَکُم بِهِ وَمَن بَلَغَ ۚ أَئِنَّکُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّـهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ ۚ قُل لَّا أَشْهَدُ ۚ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَـٰهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِی بَرِیءٌ مِّمَّا تُشْرِکُونَ ﴿١٩﴾

 بگو کدام چیز در شهادت بزرگتر است ؟ بگو خدا شاهد است بین من و بین شما و این قرآن بسوی من وحی میشود که شما را با آن هشدار دهم و هر کسی که به او (قرآن) برسد . آیا شما شهادت میدهید که با خدا خدایان دیگری هستند ؟ بگو من چنین شهادتی نمی دهم . بگو قطعاً اوست خدایی یکتا و به یقین من خودم را از آنچه شریک خدا میکنید کنار میکشم  ﴿١۹﴾

الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَعْرِفُونَهُ کَمَا یَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ ۘ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿٢٠﴾

 کسانی را که به آنها کتاب دادیم آن را میشناسند همانطور که فرزندانشان را میشناسند کسانی که خودشان را گمراه کردند آنها ایمان نمی آورند﴿۲۰﴾ 

وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ ۗ إِنَّهُ لَا یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ ﴿٢١﴾
و کیست ستمکار تر از کسی که بر خدا دروغی را ببندد یا آیات خدا را دروغ شمارد قطعاً ستمکاران رستگار نمی شوند ﴿۲۱﴾

وَیَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِیعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشْرَکُوا أَیْنَ شُرَکَاؤُکُمُ الَّذِینَ کُنتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿٢٢﴾
 و روزی که همه آنها را جمع کنیم سپس به کسانی که مشرک شدند می گوییم شریکان شما همان کسانی که شما گمان میکردید کجا هستند ؟ ﴿۲۲﴾

ثُمَّ لَمْ تَکُن فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا وَاللَّـهِ رَبِّنَا مَا کُنَّا مُشْرِکِینَ ﴿٢٣﴾
 سپس فتنه آنها نباشد مگر آنکه گویند قسم به خدا پروردگارا ما مشرک نبودیم ﴿۲۳﴾ 

انظُرْ کَیْفَ کَذَبُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ ۚ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿٢٤﴾
نگاه کن که چگونه بر خودشان دروغ میگویند  و از آنها گم شود آنچه را افترا می بستند ﴿۲۴﴾ 

وَمِنْهُم مَّن یَسْتَمِعُ إِلَیْکَ ۖ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَکِنَّةً أَن یَفْقَهُوهُ وَفِی آذَانِهِمْ وَقْرًا ۚ وَإِن یَرَوْا کُلَّ آیَةٍ لَّا یُؤْمِنُوا بِهَا ۚ حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوکَ یُجَادِلُونَکَ یَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ هَـٰذَا إِلَّا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ ﴿٢٥﴾
و از آنها کسانی هستند که به تو گوش میدهند و بر قلبهایشان پوششی قرار دادیم از آنکه درکش کنند و در گوشهایشان سنگینی  واگر هر آیه ای را ببینند به آن  ایمان نمی آورند تا وقتی پیش تو بیایند با تو مجادله میکنند کسانی که کافر شدند می گویند این غیر از افسانه های قدیمی چیز دیگری نیست ﴿۲۵﴾ 

وَهُمْ یَنْهَوْنَ عَنْهُ وَیَنْأَوْنَ عَنْهُ ۖ وَإِن یُهْلِکُونَ إِلَّا أَنفُسَهُمْ وَمَا یَشْعُرُونَ﴿٢٦﴾
و آنها از او (قرآن) نهی میکنند و از او دوری میکنند . هلاک نمی کنند مگر خودشان را ولی درک نمیکنند﴿۲۶﴾

وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا یَا لَیْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُکَذِّبَ بِآیَاتِ رَبِّنَا وَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿٢٧﴾
 و کاش میدیدی وقتی را که بر آتش متوقف می شوند سپس میگویند ای کاش بر گردانده می شدیم و آیات پروردگارمان را تکذیب نمیکردیم و از مومنین میشدیم ﴿۲۷﴾ 

بَلْ بَدَا لَهُم مَّا کَانُوا یُخْفُونَ مِن قَبْلُ ۖ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ ﴿٢٨﴾
بلکه آنها تبدیل کردند آنچه را از قبل  مخفی می کردند و اگر باز گردانده شوند دوباره آنچه را از آن نهی شدند را از سر میگیرند و البته آنها دروغ گو هستند ﴿۲۸﴾

وَقَالُوا إِنْ هِیَ إِلَّا حَیَاتُنَا الدُّنْیَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِینَ ﴿٢٩﴾
 و گفتند غیر از زندگانی دنیا چیزی نیست و ما بر انگیخته نمیشویم ﴿۲۹﴾

وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ ۚ قَالَ أَلَیْسَ هَـٰذَا بِالْحَقِّ ۚ قَالُوا بَلَىٰ وَرَبِّنَا ۚ قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کُنتُمْ تَکْفُرُونَ﴿٣٠﴾
و کاش میدیدی هنگامی را که بر پروردگارشان متوقف شده اند میگوید آیا این حقیقت نیست ؟ گویند بله به پروردگارمان سوگند (که حقیقت است) گوید پس عذاب را بچشید بدلیل آنچه که شما کفر می ورزیدید﴿۳۰﴾

قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّـهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا یَا حَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِیهَا وَهُمْ یَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ ۚ أَلَا سَاءَ مَا یَزِرُونَ ﴿٣١﴾
 قطعاً کسانی که ملاقات خدا را تکذیب کردند ضرر کردند تا وقتی بیایدشان ساعت بطور ناگهانی گویند ای افسوس بر آنچه  در آن (دنیا) ضایع کردیم و آنها بار گناهانشان را بر پشتهایشان حمل می کنند آگاه باشید بد است آنچه را بار میکشند ﴿۳۱﴾ 

وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ ۖ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِّلَّذِینَ یَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ﴿٣٢﴾
و زندگی دنیا غیر از  بازیچه و سرگرمی نیست و البته خانۀ آخرت برای کسانی که حدود خدا را رعایت می کنند بهتر است. آیا عقلتان را بکار نمیگیرید ؟﴿۳۲﴾ 

قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَیَحْزُنُکَ الَّذِی یَقُولُونَ ۖ فَإِنَّهُمْ لَا یُکَذِّبُونَکَ وَلَـٰکِنَّ الظَّالِمِینَ بِآیَاتِ اللَّـهِ یَجْحَدُونَ ﴿٣٣﴾
البته ما میدانیم آنچه را که میگویند تو را دلتنگ میکند٫ البته آنها تو را تکذیب نمی کنند و لکن ستمگران آیات خدا را انکار میکنند﴿۳۳﴾ 

وَلَقَدْ کُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِکَ فَصَبَرُوا عَلَىٰ مَا کُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّىٰ أَتَاهُمْ نَصْرُنَا ۚوَلَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِ اللَّـهِ ۚ وَلَقَدْ جَاءَکَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِینَ ﴿٣٤﴾
و بطور یقین تکذیب شدند رسولانی که قبل از تو بودند پس صبر کردند بر آنچه تکذیب شدند و اذیت شدند تا وقتی که یاری ما برایشان آمد و برای کلمات خدا تبدیل کننده ای نیست و حتماً برای تو از اخبار پیامبران آمد ﴿۳۴﴾ 

وَإِن کَانَ کَبُرَ عَلَیْکَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَن تَبْتَغِیَ نَفَقًا فِی الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِی السَّمَاءِ فَتَأْتِیَهُم بِآیَةٍ ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَىٰ ۚ فَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِینَ ﴿٣٥﴾
و اگر برایت سنگین بود (بزرگ بود )رویگرداندن آنها پس اگر می توانی سوراخی را در زمین پیدا کن یا وسیله ای را برای رسیدن در آسمان (پیدا کن)  سپس برای آنها نشانه ای بیاور و اگر خدا میخواست حتماً همۀ آنها را بر هدایت جمع می کرد پس از جاهلان نباش ﴿۳۵﴾ 

إِنَّمَا یَسْتَجِیبُ الَّذِینَ یَسْمَعُونَ ۘ وَالْمَوْتَىٰ یَبْعَثُهُمُ اللَّـهُ ثُمَّ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ ﴿٣٦﴾
غیر از آن نیست که فقط کسانی که میشنوند جواب میدهند و مرده ها کسانی هستند که خدا آنها را بر می انگیزد  سپس بسوی او باز گردانده میشوند﴿۳۶﴾ 

وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ ۚ قُلْ إِنَّ اللَّـهَ قَادِرٌ عَلَىٰ أَن یُنَزِّلَ آیَةً وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿٣٧﴾
و گفتند چرا نشانه ای از جانب پروردگارش بر او نازل نشد ؟ بگو البته خدا تواناست که آیۀ نازل کند ولکن بیشتر آنها نمیدانند ﴿۳۷﴾ 

وَمَا مِن دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُم ۚ مَّا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِن شَیْءٍ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ ﴿٣٨﴾
و هیچ جنبنده ای در زمین و نه پرنده ای که با بالهایش پرواز میکند نیستند مگر آنکه گروه هایی مانند شما هستند . در کتاب از چیزی فرو گذار نکردیم سپس بسوی پروردگارشان جمع کرده میشوند﴿۳۸﴾ 

وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا صُمٌّ وَبُکْمٌ فِی الظُّلُمَاتِ ۗ مَن یَشَإِ اللَّـهُ یُضْلِلْـهُ وَمَن یَشَأْ یَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿٣٩﴾
و کسانی که آیات ما را دروغ شمردند در تاریکیها کر و ساکتند. هر کس که بخواهد خدا گمراهش میکند و هر کس که بخواهد (خدا) او را برراه راست قرار میدهد ﴿۳۹﴾

قُلْ أَرَأَیْتَکُمْ إِنْ أَتَاکُمْ عَذَابُ اللَّـهِ أَوْ أَتَتْکُمُ السَّاعَةُ أَغَیْرَ اللَّـهِ تَدْعُونَ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿٤٠﴾
 بگو آیا دیده اید اگر عذاب خدا برای شما بیاید ؟ یا شما را ساعت (آخر) بیاید ؟  آیا غیر از خدا را می خوانید  ؟ آگر شما راستگو هستید ؟ ﴿۴۰﴾

بَلْ إِیَّاهُ تَدْعُونَ فَیَکْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَیْهِ إِن شَاءَ وَتَنسَوْنَ مَا تُشْرِکُونَ ﴿٤١﴾
 بلکه او را می خوانید و فراموش میکنید آنچه را با او شریک میکنید سپس بر طرف میکند اگر بخواهد آنچه را بسوی آن می خوانید ﴿۴۱﴾

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِّن قَبْلِکَ فَأَخَذْنَاهُم بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ ﴿٤٢﴾
 و البته بسوی امتهایی قبل از تو فرستادیم سپس آنها را به عذاب و ضرر گرفتیم  شاید آنها فروتن شوند ﴿۴۲﴾

فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَـٰکِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٤٣﴾

 پس چرا وقتی نیرومندی ما برای آنها آمد فروتنی نکردند ؟  ولکن سخت شد قلب هایشان و شیطان برای آنها اعمالشان را زینت داد ﴿۴۳﴾

فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُکِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَابَ کُلِّ شَیْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ ﴿٤٤﴾

 سپس وقتی به آنچه به آن تذکر داده شدند بی اعتنایی کردند درهای  هر چیز را بر آنها باز کردیم تا وقتی خوشحال شدند به آنچه  که به آنها داده شد آنها را ناگهانی گرفتیم سپس آنها سرگردان هستند ﴿۴۴﴾ 

فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِینَ ظَلَمُوا ۚ وَالْحَمْدُ لِلَّـهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿٤٥﴾

و بریده شد دنباله قوم کسانی که ستم کردند  و ستایش مخصوص خدا پروردگار جها نیان است ﴿۴۵﴾

قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّـهُ سَمْعَکُمْ وَأَبْصَارَکُمْ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِکُم مَّنْ إِلَـٰهٌ غَیْرُ اللَّـهِ یَأْتِیکُم بِهِ ۗ انظُرْ کَیْفَ نُصَرِّفُ الْآیَاتِ ثُمَّ هُمْ یَصْدِفُونَ ﴿٤٦﴾

بگو آیا دیده اید اگر خدا گوش شما وبینایی شما را بگیرد وبر قلبهای شما مهر بزند چه خدایی میتواند غیر از خدا آن را به شما بدهد ؟ ببین  چگونه آیات را جاری می سازیم سپس آنها اعراض می کنند ﴿۴۶﴾ 

قُلْ أَرَأَیْتَکُمْ إِنْ أَتَاکُمْ عَذَابُ اللَّـهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ یُهْلَکُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ ﴿٤٧﴾

بگو آیا دیده اید اگر عذاب خدا ناگهانی یا بطوری که آن را ببینید بیاید ؟ آیا غیر از ستمگران هلاک میشوند ؟ ﴿۴۷﴾ 

وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا مُبَشِّرِینَ وَمُنذِرِینَ ۖ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿٤٨﴾

و رسولان را نمی فرستیم  مگر بشارت دهنده و هشدار دهنده گانی و هر کس ایمان آورد و اصلاح کرد پس برای آنها ترسی نباشد وغمگین نباشند  ﴿۴۸﴾ 

وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا یَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا کَانُوا یَفْسُقُونَ ﴿٤٩﴾

و کسانی که آیات ما را دروغ شمردند به آنها عذاب میرسد بدلیل آنکه گناه میکردند ﴿۴۹﴾

قُل لَّا أَقُولُ لَکُمْ عِندِی خَزَائِنُ اللَّـهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلَا أَقُولُ لَکُمْ إِنِّی مَلَکٌ ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا یُوحَىٰ إِلَیَّ ۚ قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِیرُ ۚ أَفَلَا تَتَفَکَّرُونَ ﴿٥٠﴾

 بگو من به شما نمی گویم  انبارهای خدا پیش من است و نمی گویم که غیب میدانم و به شما نمیگویم که من فرشته هستم من غیر از آنچه به من وحی میشود را پیروی نمی کنم بگو آیا کور و بینا مساوی هستند ؟ آیا فکر نمیکنید ؟ ﴿۵۰﴾ 

وَأَنذِرْ بِهِ الَّذِینَ یَخَافُونَ أَن یُحْشَرُوا إِلَىٰ رَبِّهِمْ ۙ لَیْسَ لَهُم مِّن دُونِهِ وَلِیٌّ وَلَا شَفِیعٌ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ ﴿٥١﴾

و بوسیله آن (قرآن) آگاه کن کسانی را که میترسند از اینکه بسوی پروردگارشان جمع کرده شوند که برای آنها غیر از او (خدا) ولی و شفیعی وجود ندارد شاید آنها رعایت کنند ﴿۵۱﴾  

وَلَا تَطْرُدِ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِیِّ یُرِیدُونَ وَجْهَهُ ۖ مَا عَلَیْکَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَیْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِکَ عَلَیْهِم مِّن شَیْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَکُونَ مِنَ الظَّالِمِینَ ﴿٥٢﴾

و از خودت دور نکن کسانی را که صبح گاهان و شب هنگام پروردگارشان را می خوانند روی او را می خواهند بر تو چیزی از حسابرسی آنها نیست . اگر دورشان کنی از ستمگران خواهی شد ﴿۵۲﴾  

وَکَذَٰلِکَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لِّیَقُولُوا أَهَـٰؤُلَاءِ مَنَّ اللَّـهُ عَلَیْهِم مِّن بَیْنِنَا ۗ أَلَیْسَ اللَّـهُ بِأَعْلَمَ بِالشَّاکِرِینَ ﴿٥٣﴾

و بدانسان در رنج و سختی افکندیم بعضی از آنها را توسط برخی دیگر تا بگویند آیا اینها هستند کسانی که (خدا) از میان ما بر آنها منت نهاده ؟ آیا خدا به شکر گزاران دانا تر نیست ؟ ﴿۵۴﴾  

وَإِذَا جَاءَکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَیْکُمْ ۖ کَتَبَ رَبُّکُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۖ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنکُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿٥٤﴾

و وقتی کسانی که به آیات ما ایمان آورده اند بسوی تو بیایند بگو: سلام بر شما  پروردگارتان بر خودش رحمت را نوشت ,قطعاً هر کس از شما که بدی را به نادانی عمل کند سپس بعد از آن توبه کند و اصلاح کند پس البته او آمرزندۀ بخشنده است ﴿٥٤﴾

وَکَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ وَلِتَسْتَبِینَ سَبِیلُ الْمُجْرِمِینَ ﴿٥٥﴾

و به آنگونه جدا کردیم آیات را و تا راه مجرمان روشن گردد ﴿۵۵﴾

قُلْ إِنِّی نُهِیتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ ۚ قُل لَّا أَتَّبِعُ أَهْوَاءَکُمْ ۙ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِینَ ﴿٥٦﴾
 بگو من منع شده ام از اینکه کسانی را که غیر از خدا میخوانید را عبادت کنم  بگو در خواست های شما را پیروی نمیکنم که در آن صورت حتماً گمراه میشوم و از هدایت شده ها نمی شوم ﴿۵۶﴾

قُلْ إِنِّی عَلَىٰ بَیِّنَةٍ مِّن رَّبِّی وَکَذَّبْتُم بِهِ ۚ مَا عِندِی مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ ۚ إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلَّـهِ ۖ یَقُصُّ الْحَقَّ ۖ وَهُوَ خَیْرُ الْفَاصِلِینَ ﴿٥٧﴾
 بگو یقیناً من بر دلیلی از پروردگارم هستم و شما آن را دروغ میدانید آنچه را که به عجله آن را طلب میکنید پیش من نیست٫ هیچ حکمی نیست مگر آنکه مخصوص خداوند است ٫ حقیقت را نقل میکند و او بهترین جدا کننده هاست﴿۵۷﴾

قُل لَّوْ أَنَّ عِندِی مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِیَ الْأَمْرُ بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ ۗ وَاللَّـهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِمِینَ ﴿٥٨﴾
 بگو اگر آنچه را که آن را با عجله میخواهید پیش من بود حتماً کار بین من و بین شما گذرانده می شد و خدا داناتر به ستمکاران است ﴿۵۸﴾ 

 وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا یَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُّبِینٍ ﴿٥٩﴾
و کلیدهای غیب پیش اوست غیر از او (خدا) کسی آنها را نمیداند و می داند آنچه در خشکی و در دریاست و برگی از (درخت) نمی افتد مگر آنکه آن را میداند و نه دانه ای در تاریکیهای زمین ونه تر و نه خشکی وجود ندارد مگر در کتابی روشن (نوشته شده) است ﴿۵۹﴾ 

وَهُوَ الَّذِی یَتَوَفَّاکُم بِاللَّیْلِ وَیَعْلَمُ مَا جَرَحْتُم بِالنَّهَارِ ثُمَّ یَبْعَثُکُمْ فِیهِ لِیُقْضَىٰ أَجَلٌ مُّسَمًّى ۖ ثُمَّ إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ ثُمَّ یُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٦٠﴾
و او کسیست که شما را در شب می میراند و آنچه کسب میکنید در روز را میداند سپس شما را در آن بر می انگیزد تا مهلت تعیین شده برسد سپس بازگشت شما بسوی اوست  سپس از آنچه عمل می کردید شما را آگاه میکند ﴿۶۰﴾ 

وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۖوَیُرْسِلُ عَلَیْکُمْ حَفَظَةً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا یُفَرِّطُونَ ﴿٦١﴾
و او قدرتمند است بر فراز بنده هایش و بر شما نگهبانانی میفرستد تا وقتی مرگ یکی از شما فرا رسد رسولان ما او را می میرانند و آنها (در این کار) کوتاهی نمیکنند ﴿۶۱﴾ 

ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّـهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ۚ أَلَا لَهُ الْحُکْمُ وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِینَ ﴿٦٢﴾
سپس بسوی خدا مولای حقیقی شان باز میگردند آگاه باشید که حکم مخصوص اوست و او سریعترین حسابگران است ﴿۶۲﴾

قُلْ مَن یُنَجِّیکُم مِّن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْیَةً لَّئِنْ أَنجَانَا مِنْ هَـٰذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ ﴿٦٣﴾
 بگو چه کسی شما را از تاریکی های خشکی و دریا نجات میدهد او را به زاری و پنهانی می خوانید که اگر ما را از این (مهلکه) نجات دهی حتماً از شاکران میشویم ﴿۶۳﴾

قُلِ اللَّـهُ یُنَجِّیکُم مِّنْهَا وَمِن کُلِّ کَرْبٍ ثُمَّ أَنتُمْ تُشْرِکُونَ ﴿٦٤﴾
بگو خدا شما را از آن (مهلکه) و از هر سختی  نجات میدهد سپس شما شرک میورزید  ﴿۶۴﴾

قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَىٰ أَن یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِکُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ یَلْبِسَکُمْ شِیَعًا وَیُذِیقَ بَعْضَکُم بَأْسَ بَعْضٍ ۗ انظُرْ کَیْفَ نُصَرِّفُ الْآیَاتِ لَعَلَّهُمْ یَفْقَهُونَ ﴿٦٥﴾
 بگو او تواناست بر آنکه بر شما عذابی از بالای شما یا از زیر پاهایتان بر انگیزد یا شما را گروه گروه سازد و لباس فرقه ای بپوشاند و به بعضی از شما نیروی بعضی دیگر را بچشاند نگاه کن که چگونه آیه ها را بخش بخش میکنیم شاید آنها درک کنند ﴿۶۵﴾

وَکَذَّبَ بِهِ قَوْمُکَ وَهُوَ الْحَقُّ ۚ قُل لَّسْتُ عَلَیْکُم بِوَکِیلٍ ﴿٦٦﴾
 و قوم تو آن را تکذیب کردند در حالیکه آن حقیقت است بگو من وکیل شما نیستم  ﴿۶۶﴾

لِّکُلِّ نَبَإٍ مُّسْتَقَرٌّ ۚ وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿٦٧﴾
 برای هر خبری آرامشگاهی است و بزودی می دانید ﴿۶۷﴾ 

وَإِذَا رَأَیْتَ الَّذِینَ یَخُوضُونَ فِی آیَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ ۚ وَإِمَّا یُنسِیَنَّکَ الشَّیْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ ﴿٦٨﴾
و وقتی ببینی کسانی را که در آیات ما مخلوط میکنند (آیات را با دروغ در هم می آمیزند) از آنها دوری کن تا وقتی در باره غیر از آن سخن بگویند و اگر شیطان فراموشت سازد پس بعد از یاد آوری با گروه ستمکار ننشین ﴿۶۸﴾

وَمَا عَلَى الَّذِینَ یَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَیْءٍ وَلَـٰکِن ذِکْرَىٰ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ ﴿٦٩﴾
 و بر کسانی که رعایت میکنند چیزی از حسابشان (حساب ستمگران) نیست و لکن یاد آوردنی است شاید آنها رعایت کنند ﴿۶۹﴾ 

وَذَرِ الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا ۚ وَذَکِّرْ بِهِ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا کَسَبَتْ لَیْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّـهِ وَلِیٌّ وَلَا شَفِیعٌ وَإِن تَعْدِلْ کُلَّ عَدْلٍ لَّا یُؤْخَذْ مِنْهَا ۗأُولَـٰئِکَ الَّذِینَ أُبْسِلُوا بِمَا کَسَبُوا ۖ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِیمٍ وَعَذَابٌ أَلِیمٌ بِمَا کَانُوا یَکْفُرُونَ ﴿٧٠﴾
رها کن کسانی را که دینشان را به بازی و سر گرمی گرفتند و زندگی دنیا آنها را فریب داد و با آن (قرآن) تذکر بده تا محروم نشود هیچ کس بدلیل چیز هایی که کسب کرده است که برایش غیر از خدا  ولی و شفیعی وجود ندارد و هر چیزی را (برای رها شدن از عذاب) به عوض دهد از او گرفته نمی شود آنها کسانی هستند که به خاطر دستاوردهایشان محروم شدند برای آنها نوشیدنی از آب داغ و عذابی درد ناک است بدلیل آنکه به آن ناباور بودند ﴿۷۰﴾ 

قُلْ أَنَدْعُو مِن دُونِ اللَّـهِ مَا لَا یَنفَعُنَا وَلَا یَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَىٰ أَعْقَابِنَا بَعْدَ إِذْ هَدَانَا اللَّـهُ کَالَّذِی اسْتَهْوَتْهُ الشَّیَاطِینُ فِی الْأَرْضِ حَیْرَانَ لَهُ أَصْحَابٌ یَدْعُونَهُ إِلَى الْهُدَى ائْتِنَا ۗ قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّـهِ هُوَ الْهُدَىٰ ۖ وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿٧١﴾
بگو آیا غیر از خدا را بخوانیم آنچه را که سودی و نه زیانی برای ما ندارد ؟ و بر پیشینه های خود باز گردیم بعد از آنکه خدا ما را هدایت کرد؟ مانند کسی که شیاطین در زمین حیران و سرگردانش کرده اند برای او یارانی هستند که او را بسوی هدایت دعوت میکنند که پیش ما بیا و بگو که هدایت خدا هدایت حقیقی است و فرمان داده شدیم که برای پروردگار جها نیان اسلام آوریم ﴿۷۱﴾ 

وَأَنْ أَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَاتَّقُوهُ ۚ وَهُوَ الَّذِی إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ ﴿٧٢﴾
و آنکه نماز را بپا دارید و حدودش را رعایت کنید و او کسی است که بسوی او جمع کرده میشوید ﴿۷۲﴾ 

وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۖ وَیَوْمَ یَقُولُ کُن فَیَکُونُ ۚ قَوْلُهُ الْحَقُّ ۚ وَلَهُ الْمُلْکُ یَوْمَ یُنفَخُ فِی الصُّورِ ۚعَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ ۚ وَهُوَ الْحَکِیمُ الْخَبِیرُ ﴿٧٣﴾
و او کسی است که آسمانها و زمین را به حقیقت خلق کرد و روزی که بگوید بشو پس میشود سخن او حقیقت است و دارایی برای اوست در روزیکه در صور دمیده شود دانندۀ غیب و شهادت است و او حکیم آگاه است  ﴿۷۳﴾

وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ آزَرَ أَتَتَّخِذُ أَصْنَامًا آلِهَةً ۖ إِنِّی أَرَاکَ وَقَوْمَکَ فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ ﴿٧٤﴾
و آن هنگام که ابراهیم به پدرش آزر گفت آیا شما بتها را به عنوان خدا بر می گزینید ؟ به یقین تو و قومت را در گمراهی آشکاری می بینم ﴿۷۴﴾

وَکَذَٰلِکَ نُرِی إِبْرَاهِیمَ مَلَکُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ ﴿٧٥﴾
 و آنگونه به ابراهیم ملکوت (دارایی ) آسمان و زمین را نشان دادیم تا از یقین کننده ها باشد ﴿۷۵﴾ 

فَلَمَّا جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ رَأَىٰ کَوْکَبًا ۖ قَالَ هَـٰذَا رَبِّی ۖ فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآفِلِینَ﴿٧٦﴾
و آن وقت که شب بر او پوشانید ستاره ای  را دید گفت این پروردگار من است سپس وقتی غروب کرد گفت غروب کننده ها را دوست ندارم ﴿۷۶﴾

فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَـٰذَا رَبِّی ۖ فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمْ یَهْدِنِی رَبِّی لَأَکُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّینَ ﴿٧٧﴾
سپس وقتی ماه را دید که طلوع میکند گفت این پروردگار من است سپس وقتی غروب کرد گفت اگر پروردگارم من را هدایت نکند البته من از قوم گمراهان میشوم ﴿۷۷﴾

فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَـٰذَا رَبِّی هَـٰذَا أَکْبَرُ ۖ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ یَا قَوْمِ إِنِّی بَرِیءٌ مِّمَّا تُشْرِکُونَ ﴿٧٨﴾
 سپس وقتی خورشید را دید که طلوع میکرد گفت این پروردگار من است این بزرگتر است تا وقتی که غروب کرد گفت ای قوم من از آنچه شما با خدا شریک میگردانید بیزارم ﴿۷۸﴾

إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ حَنِیفًا ۖ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِ‌کِینَ ﴿۷۹﴾

به یقین من روی نمودم روی خود را برای کسی که آسمانها و زمین را آفرید یکتا پرستم و از مشرکان نیستم ﴿۷۹﴾

وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ ۚ قَالَ أَتُحَاجُّونِّی فِی اللَّـهِ وَقَدْ هَدَانِ ۚ وَلَا أَخَافُ مَا تُشْرِ‌کُونَ بِهِ إِلَّا أَن یَشَاءَ رَ‌بِّی شَیْئًا ۗ وَسِعَ رَ‌بِّی کُلَّ شَیْءٍ عِلْمًا ۗ أَفَلَا تَتَذَکَّرُ‌ونَ ﴿۸۰﴾

  وقومش قصد او را کردند (ابراهیم) گفت آیا با من در باره خدا مجادله میکنید و البته او من را هدایت کرده و از آنچه شما با او شریک میکنید نمیترسم مگر از آن چیزی که پروردگارم بخواهد ٫ پروردگارم هر چیزی را با دانش وسعت داده  آیا تذکر نمی پذیرید ؟ ﴿۸۰﴾ 
وَکَیْفَ أَخَافُ مَا أَشْرَ‌کْتُمْ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّکُمْ أَشْرَ‌کْتُم بِاللَّـهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ عَلَیْکُمْ سُلْطَانًا ۚ فَأَیُّ الْفَرِ‌یقَیْنِ أَحَقُّ بِالْأَمْنِ ۖ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۸۱﴾

و چگونه از آنچه (با خدا) شریک می گردانید بترسم وشما نمیترسید از آنکه چیزی را با خدا شریک می کنید که با آن تسلطی برای شما نازل نکرده .پس کدامیک از دو گروه برای امن بودن حق بیشتری دارند اگر شما میدانید ؟ ﴿۸۱﴾

الَّذِینَ آمَنُوا وَلَمْ یَلْبِسُوا إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَـٰئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ  ﴿۸۲﴾

  کسانی که ایمان آوردند و لباس ظلم را بر ایمانشان نپوشاندند برای آنها امنیت است و آنها هدایت یافته اند ﴿۸۲﴾ 
وَتِلْکَ حُجَّتُنَا آتَیْنَاهَا إِبْرَ‌اهِیمَ عَلَىٰ قَوْمِهِ ۚ نَرْ‌فَعُ دَرَ‌جَاتٍ مَّن نَّشَاءُ ۗ إِنَّ رَ‌بَّکَ حَکِیمٌ عَلِیمٌ ﴿۸۳﴾

  و آن دلایلی است که ما آن را به ابراهیم دادیم دلایلی بر قومش ٫ بالا میبریم مراتب آنکس را که بخواهیم . قطعاً پروردگار تو حکیمی داناست﴿۸۳﴾ 
وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیَعْقُوبَ ۚ کُلًّا هَدَیْنَا ۚ وَنُوحًا هَدَیْنَا مِن قَبْلُ ۖ وَمِن ذُرِّ‌یَّتِهِ دَاوُودَ وَسُلَیْمَانَ وَأَیُّوبَ وَیُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَارُ‌ونَ ۚ وَکَذَٰلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ ﴿۸۴﴾ 

  و برای او اسحاق و یعقوب را بخشیدیم همگی را هدایت کردیم و نوح را از قبل هدایت کردیم و از نسل او داوود و سلیمان و ایوب ویوسف و موسی و هارون و بدانسان نیکوکاران را پاداش میدهیم ﴿۸۴﴾

وَزَکَرِ‌یَّا وَیَحْیَىٰ وَعِیسَىٰ وَإِلْیَاسَ ۖ کُلٌّ مِّنَ الصَّالِحِینَ﴿٨٥﴾

 و زکریا و یحیی و عیسی و الیاس همگی از صالحان هستند ﴿۸۵﴾ 
وَإِسْمَاعِیلَ وَالْیَسَعَ وَیُونُسَ وَلُوطًا ۚ وَکُلًّا فَضَّلْنَا عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿۸۶﴾

واسماعیل و الیسع و یونس و لوط و همگی را نسبت بر جهانیان نعمت دادیم ﴿۸۶﴾  
وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّ‌یَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ ۖ وَاجْتَبَیْنَاهُمْ وَهَدَیْنَاهُمْ إِلَىٰ صِرَ‌اطٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿۸۷﴾

و از پدرانشان و نسل آنها و برادرانشان و آنها را بر گزیدیم و آنها را بسوی راه راست هدایت کردیم ﴿۸۷﴾ 

 ذَٰلِکَ هُدَى اللَّـهِ یَهْدِی بِهِ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَلَوْ أَشْرَ‌کُوا لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ﴿۸۸﴾
آن هدایت خداست که با آن هر کدام از بنده هایش را که هدایت میخواهد هدایت میکند و اگر شرک می ورزیدند٫ قطعاً ازآنها تباه می شد آنچه را که عمل می کردند ﴿۸۸﴾ 
  أُولَـٰئِکَ الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّةَ ۚ فَإِن یَکْفُرْ‌ بِهَا هَـٰؤُلَاءِ فَقَدْ وَکَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّیْسُوا بِهَا بِکَافِرِ‌ینَ ﴿۸۹﴾

 آنها کسانی هستند که کتاب و حکم و پیامبری را به آنها دادیم و اگر اینها به آن کافر شوند. حتماً به آن قومی را وکیل می کنیم که به آن کافر نباشند﴿۸۹﴾ 

أُولَـٰئِکَ الَّذِینَ هَدَى اللَّـهُ ۖ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ ۗ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرً‌ا ۖ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرَ‌ىٰ لِلْعَالَمِینَ﴿۹۰﴾ 

  آنها کسانی هستند که خدا هدایتشان کرد پس هدایت آنها را برای خود سرمشق قرار بده . بگو من از شما برای آن (قرآن) مزدی نمی خواهم آن (قرآن) غیر از یاد آوری بر جهانیان چیز دیگری نیست ﴿۹۰﴾ 
 وَمَا قَدَرُ‌وا اللَّـهَ حَقَّ قَدْرِ‌هِ إِذْ قَالُوا مَا أَنزَلَ اللَّـهُ عَلَىٰ بَشَرٍ‌ مِّن شَیْءٍ ۗ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْکِتَابَ الَّذِی جَاءَ بِهِ مُوسَىٰ نُورً‌ا وَهُدًى لِّلنَّاسِ ۖ تَجْعَلُونَهُ قَرَ‌اطِیسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ کَثِیرً‌ا ۖ وَعُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُوا أَنتُمْ وَلَا آبَاؤُکُمْ ۖ قُلِ اللَّـهُ ۖ ثُمَّ ذَرْ‌هُمْ فِی خَوْضِهِمْ یَلْعَبُونَ ﴿۹۱﴾

  و خدا را در حقیقت به اندازۀ قدرتش قدرتمند ندانستند وقتی که گفتند خدا هیچ چیز بر بشری نازل نکرده بگو کتاب نور وهدایتی که موسی آن را برای مردم آورد چه کسی نازل کرد ؟ آن (توراتی) را که بصورت کتیبه هایی می سازید که آشکارش کنید و بسیاری از آن را مخفی می کنید (چه کسی نازل کرد؟) و آنچه شما وپدرانتان نمی دانستید (از چه کسی ) یاد گرفتید ؟ بگو خدا . سپس بگذار آنها در بازی کردنشان فرو روند﴿۹۱﴾

وَهَـٰذَا کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَ‌کٌ مُّصَدِّقُ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَلِتُنذِرَ‌ أُمَّ الْقُرَ‌ىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا ۚ وَالَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَ‌ةِ یُؤْمِنُونَ بِهِ ۖ وَهُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ ﴿۹۲﴾ 

 و آن کتابی است که آن را با برکت نازل کردیم و تصدیق کننده ایست آنچه را در حضور اوست وبرای آنکه به کسانی که در پایتخت ها و کسانی که در اطراف آن هستند هشدار بدهی و کسانی که به آخرت ایمان می آورند به آن (کتاب) ایمان می آورند و بر نمازهایشان محافظت میکنند ﴿۹۲﴾ 
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَ‌ىٰ عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا أَوْ قَالَ أُوحِیَ إِلَیَّ وَلَمْ یُوحَ إِلَیْهِ شَیْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَا أَنزَلَ اللَّـهُ ۗ وَلَوْ تَرَ‌ىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَرَ‌اتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِکَةُ بَاسِطُو أَیْدِیهِمْ أَخْرِ‌جُوا أَنفُسَکُمُ ۖ الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کُنتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ غَیْرَ‌ الْحَقِّ وَکُنتُمْ عَنْ آیَاتِهِ تَسْتَکْبِرُ‌ونَ ﴿۹۳﴾ 

 و کیست ستمکارتر از کسی که بر خدا دروغ ببندد یا بگوید به من وحی می شود. در حالیکه چیزی به او وحی نمی شود و (چه کسی ستمکارتر است از ) آنکس که گفت بزودی نازل میکنم مثل آنچه خدا نازل کرد .و کاش میدیدی ستمکاران را وقتی که در سکرات مرگ هستند و ملائکه دستهایشان را باز کرده اند . (به آنها می گویند) نفس خود را خارج کنید امروز بدلیل آنچه به ناحق بر خدا می گفتید عذاب خوار کننده را پاداش داده میشوید چرا که از آیات خدا بزرگی می جستید (تکبر میکردید) ﴿۹۳﴾ 
وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَ‌ادَىٰ کَمَا خَلَقْنَاکُمْ أَوَّلَ مَرَّ‌ةٍ وَتَرَ‌کْتُم مَّا خَوَّلْنَاکُمْ وَرَ‌اءَ ظُهُورِ‌کُمْ ۖ وَمَا نَرَ‌ىٰ مَعَکُمْ شُفَعَاءَکُمُ الَّذِینَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِیکُمْ شُرَ‌کَاءُ ۚ لَقَد تَّقَطَّعَ بَیْنَکُمْ وَضَلَّ عَنکُم مَّا کُنتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿۹۴﴾ 

  و البته به تنهایی پیش ما آمدید همانگونه که اولین بار شما را خلق کردیم و پشت سرتان ترک کردید آنچه را به شما بخشیده بودیم و با شما شفیعان شما را نمی بینیم همان کسانی که شما آنها را به گمان خود (با قدرتی که فقط مخصوص خداست) شریک می کردید قطعاً میان شما و (شفیعانتان) بریده شد و آنچه را گمان می کردید از شما گم شد ﴿۹۴﴾ 
إِنَّ اللَّـهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَىٰ ۖ یُخْرِ‌جُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَمُخْرِ‌جُ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ ۚ ذَٰلِکُمُ اللَّـهُ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَکُونَ ﴿۹۵﴾

  به یقین خدا شکافندۀ دانه و درون هر چیز است زندگی را از مرگ بیرون می آورد وخارج کنندۀ مرده از زنده است . آن خدای حقیقی شماست پس چگونه از حقیقت بازگردانده میشوید ؟ ﴿۹۵﴾ 

فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّیْلَ سَکَنًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ‌ حُسْبَانًا ۚ ذَٰلِکَ تَقْدِیرُ‌ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ ﴿۹۶﴾ 

شکافندۀ صبح ها و شب را آرامشی قرار داد و خورشید و ماه را حسابگرانی قرار داد آن تقدیر قدرتمند داناست ﴿۹۶﴾ 
وَهُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِی ظُلُمَاتِ الْبَرِّ‌ وَالْبَحْرِ‌ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ ﴿۹۷﴾

  و او کسیست که برای شما ستاره ها را قرار داد تا بوسیلۀ آن در تاریکیهای خشکی و دریا هدایت یابید. البته آیات را برای قومی که میدانند جدا ساختیم ﴿۹۷﴾ 

وَهُوَ الَّذِی أَنشَأَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ‌ وَمُسْتَوْدَعٌ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَفْقَهُونَ ﴿۹۸﴾ 

و او کسیست که شما را از نفسی واحد مونث پدید آورد بعد از آن ماندگاری وبر گشتن است البته برای قومی که می فهمند آیات را جدا کردیم ﴿۹۸﴾ 

وَهُوَ الَّذِی أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَ‌جْنَا بِهِ نَبَاتَ کُلِّ شَیْءٍ فَأَخْرَ‌جْنَا مِنْهُ خَضِرً‌ا نُّخْرِ‌جُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَ‌اکِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِیَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّیْتُونَ وَالرُّ‌مَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَیْرَ‌ مُتَشَابِهٍ ۗ انظُرُ‌وا إِلَىٰ ثَمَرِ‌هِ إِذَا أَثْمَرَ‌ وَیَنْعِهِ ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکُمْ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ﴿۹۹﴾

  و او کسیست که از آسمان آبی نازل کرد تا بوسیلۀ آن روییدنی هر چیزی را بیرون آوردیم و بوسیلۀ آن سبزینه ای را بیرون آوردیم که از آن دانه ای زیادشده بیرون می آوریم و از درخت خرما و شکوفۀ آن خوشه هایی که سر به پایین دارند و باغهایی از انگورها و زیتون و انار شبیه یکدیگر و غیر شبیه نگاه کنید به میوۀ آن وقتی که میوه میدهد و به رنگ قرمزش قطعاً برای شما در آن آیاتی است برای قومی که باور دارند ﴿۹۹﴾ 
وَجَعَلُوا لِلَّـهِ شُرَ‌کَاءَ الْجِنَّ وَخَلَقَهُمْ ۖ وَخَرَ‌قُوا لَهُ بَنِینَ وَبَنَاتٍ بِغَیْرِ‌ عِلْمٍ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا یَصِفُونَ ﴿۱۰۰﴾

  و برای خدا شریکانی از جن قرار دادند در حالیکه خدا آنها را (جن ها را) خلق کرده و به دروغ و بدون دانش برای او (خدا) پسران و دخترانی ساختند او منزه و برتر است از آنچه وصف میکنند ﴿۱۰۰﴾
بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۖ أَنَّىٰ یَکُونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَکُن لَّهُ صَاحِبَةٌ ۖ وَخَلَقَ کُلَّ شَیْءٍ ۖ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿۱۰۱﴾

پدید آورندۀ آسمانها وزمین است . چگونه برای او فرزندی باشد ؟ در حالیکه همسری نداشته ؟ و هر چیزی را خلق کرده و او به هر چیز داناست ﴿۱۰۱﴾
ذَٰلِکُمُ اللَّـهُ رَ‌بُّکُمْ ۖ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ خَالِقُ کُلِّ شَیْءٍ فَاعْبُدُوهُ ۚ وَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ وَکِیلٌ ﴿۱۰۲﴾ 

پروردگار شما چنین خداییست هیچ خدایی غیر از او وجود ندارد او آفرینندۀ همۀ چیزهاست پس او را بپرستید و او بر هر چیزی نمایندگی دارد ﴿۱۰۲﴾ 
لَّا تُدْرِ‌کُهُ الْأَبْصَارُ‌ وَهُوَ یُدْرِ‌کُ الْأَبْصَارَ‌ ۖ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ‌ ﴿۱۰۳﴾ 

چشمها او را نمی بینند و او چشمها را می بیند و او مهربانی آگاه است ﴿۱۰۳﴾ 
قَدْ جَاءَکُم بَصَائِرُ‌ مِن رَّ‌بِّکُمْ ۖ فَمَنْ أَبْصَرَ‌ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ عَمِیَ فَعَلَیْهَا ۚ وَمَا أَنَا عَلَیْکُم بِحَفِیظٍ﴿۱۰۴﴾  

  البته برای شما بینشهایی از پروردگارتان آمد . و آنکس که ببیند پس برای خود اوست و آنکس که نبیند پس بر آنست و من بر شما حفاظت کننده ای نیستم ﴿۱۰۴﴾ 

وَکَذَٰلِکَ نُصَرِّ‌فُ الْآیَاتِ وَلِیَقُولُوا دَرَ‌سْتَ وَلِنُبَیِّنَهُ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ ﴿۱۰۵﴾ 

 و بدانسان آیات را خالص می گردانیم و تا بگویند تو درس گرفته ای و برای اینکه بیانش کنیم برای قومی که می دانند ﴿۱۰۵﴾ 

 اتَّبِعْ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِن رَّ‌بِّکَ ۖ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ وَأَعْرِ‌ضْ عَنِ الْمُشْرِ‌کِینَ ﴿۱۰۶﴾
فقط از آنچه از جانب پروردگارت بسوی تو وحی شده است پیروی کن هیچ خدایی غیر از او نیست و از مشرکین رو بگردان ﴿۱۰۶﴾
وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ مَا أَشْرَ‌کُوا ۗ وَمَا جَعَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا ۖ وَمَا أَنتَ عَلَیْهِم بِوَکِیلٍ ﴿۱۰۷﴾  و اگر خدا می خواست مشرک نمی شدند و تو را حفاظت کننده ای برای آنها قرار ندادیم و تو نمایندۀ آنها نیستی ﴿۱۰۷﴾
وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ فَیَسُبُّوا اللَّـهَ عَدْوًا بِغَیْرِ‌ عِلْمٍ ۗ کَذَٰلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَ‌بِّهِم مَّرْ‌جِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿۱۰۸﴾

 و به کسانی که غیر از خدا را می خوانند فحش ندهید٫ تا آنها هم به نادانی و کینه ورزانه به خدا فحش دهند . آنگونه زینت  دادیم برای هر امتی عمل آنها را سپس بازگشت آنها بسوی پروردگارشان است تا به آنها خبر دهد چگونه  عمل می کردند ﴿۱۰۸﴾ 

وَأَقْسَمُوا بِاللَّـهِ جَهْدَ أَیْمَانِهِمْ لَئِن جَاءَتْهُمْ آیَةٌ لَّیُؤْمِنُنَّ بِهَا ۚ قُلْ إِنَّمَا الْآیَاتُ عِندَ اللَّـهِ ۖ وَمَا یُشْعِرُ‌کُمْ أَنَّهَا إِذَا جَاءَتْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿۱۰۹﴾
و به خدا قسم خوردند شدید ترین قسمهایشان را که اگر آیه ای بیاید حتمآ به آن ایمان می آورند بگو جز این نیست که آیات پیش خداست و شما آن را درک نمی کنید و آن هنگام که بیاید به آن ایمان نمی آورند ﴿۱۰۹﴾ 
وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَ‌هُمْ کَمَا لَمْ یُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّ‌ةٍ وَنَذَرُ‌هُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ ﴿۱۱۰﴾   

و دلهای آنها را و دیدگاه های آنها را دگرگون می کنیم  همان طوری که اول بار به آن ایمان نیاوردند و آنها را در طغیانشان سرگردان میگذاریم ﴿۱۱۰﴾ 

 وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةَ وَکَلَّمَهُمُ الْمَوْتَىٰ وَحَشَرْنَا عَلَیْهِمْ کُلَّ شَیْءٍ قُبُلًا مَّا کَانُوا لِیُؤْمِنُوا إِلَّا أَن یَشَاءَ اللَّـهُ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ یَجْهَلُونَ ﴿١١١﴾
و اگر بسوی آنها فرشته ها را بفرستیم و مرده ها با آنها حرف بزنند و همه چیز را در مقابل و روبروی آنها جمع کنیم ایمان نخواهند آورد ٫مگر آنکه خدا بخواهد ولیکن بیشتر آنها نخواهند دانست ﴿۱۱۱﴾

وَکَذَٰلِکَ جَعَلْنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیَاطِینَ الْإِنسِ وَالْجِنِّ یُوحِی بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا ۚ وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُ ۖ فَذَرْهُمْ وَمَا یَفْتَرُونَ ﴿١١٢﴾
 و بدانسان برای هر پیامبری دشمنی از شیاطین انس و جن را قرار دادیم بعضی از آنها حرف دروغ آراسته را بسوی بعضی دیگر وحی می کند و اگر پروردگار تو می خواست انجامش نمی دادند و آنها را و آنچه را به دروغ نسبت میدهند رها کن ﴿۱۱۲﴾ 

 وَلِتَصْغَىٰ إِلَیْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِیَرْضَوْهُ وَلِیَقْتَرِفُوا مَا هُم مُّقْتَرِفُونَ ﴿١١٣﴾
و تا بسوی او(حرف دروغ آراسته) منحرف گردند دلهای کسانی که به آخرت ایمان نمی آورند و آن را بپسندند و به دروغ تهمت بزنند آن چیزی را که آنها به دروغ تهمت میزدند ﴿۱۱۳﴾ 

فَغَیْرَ اللَّـهِ أَبْتَغِی حَکَمًا وَهُوَ الَّذِی أَنزَلَ إِلَیْکُمُ الْکِتَابَ مُفَصَّلًا ۚوَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِّن رَّبِّکَ بِالْحَقِّ ۖ فَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ ﴿١١٤﴾
آیا من دنبال حکمی غیر از حکم خدا باشم ؟ در حالیکه اوکسیست که کتاب مفصلی را بسوی شما نازل کرده و کسانی که به آنها کتاب را دادیم می دانند که قطعاً آن به حقیقت از جانب پروردگارت نازل گردیده . پس از شک کننده ها نباش ﴿۱۱۴﴾ 

وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ صِدْقًا وَعَدْلًا ۚلَّا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِهِ ۚ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿١١٥﴾
و قطعی و مسلم شد کلمات پروردگارت به درستی و به عدالت هیچ تبدیل کننده ای برای کلمات او نیست و او شنوای داناست﴿۱۱۵﴾

وَإِن تُطِعْ أَکْثَرَ مَن فِی الْأَرْضِ یُضِلُّوکَ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ ۚ إِن یَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا یَخْرُصُونَ ﴿١١٦﴾
 و اگر بسیاری از کسانی که در زمین هستند را اطاعت کنی تو را از راه خدا گمراه میکنند. پیروی نمی کنند مگر از گمانها یا خرافات و آنها غیر از خیال پردازانی بیش نیستند ﴿۱۱۶﴾ 

إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ مَن یَضِلُّ عَن سَبِیلِهِ ۖ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ ﴿١١٧﴾
قطعاً پروردگارت  به آنکس که از راه او گمراه میشود داناتر است و او بر هدایت شده ها داناتر است ﴿۱۱۷﴾ 

فَکُلُوا مِمَّا ذُکِرَ اسْمُ اللَّـهِ عَلَیْهِ إِن کُنتُم بِآیَاتِهِ مُؤْمِنِینَ ﴿١١٨﴾
پس فقط از آنچه که نام خدا بر آن برده شده است بخورید اگر به آیات خدا ایمان آورده اید ﴿۱۱۸﴾ 

وَمَا لَکُمْ أَلَّا تَأْکُلُوا مِمَّا ذُکِرَ اسْمُ اللَّـهِ عَلَیْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَکُم مَّا حَرَّمَ عَلَیْکُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَیْهِ ۗ وَإِنَّ کَثِیرًا لَّیُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِم بِغَیْرِ عِلْمٍ ۗ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِینَ ﴿١١٩﴾
و شما را چه میشود که از آنچه نام خدا بر آن برده شده نمی خورید ؟ و البته برایتان شرح داده شده آن چیزها یی که بر شما حرام شده مگر آنکه مجبور به آن شوید (که از آن خوراک حرام بخورید) و البته بسیاری با نادانی بوسیله هوای نفس خود گمراه میشوند یقیناً پروردگارت به تجاوز کننده ها از حدودش دانا تر است ﴿۱۱۹﴾

وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ ۚ إِنَّ الَّذِینَ یَکْسِبُونَ الْإِثْمَ سَیُجْزَوْنَ بِمَا کَانُوا یَقْتَرِفُونَ﴿١٢٠﴾
 و گناهان آشکار و پنهان را رها کنید کسانی که مرتکب گناه میشوند بزودی کیفر داده می شوند بدلیل آنکه به دروغ تهمت میزنند  ﴿۱۲۰﴾ 

وَلَا تَأْکُلُوا مِمَّا لَمْ یُذْکَرِ اسْمُ اللَّـهِ عَلَیْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ ۗ وَإِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَىٰ أَوْلِیَائِهِمْ لِیُجَادِلُوکُمْ ۖ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّکُمْ لَمُشْرِکُونَ ﴿١٢١﴾
و از آنچه نام خدا بر آن برده نشده است نخورید و البته (خوردن) آن گمراهی است و قطعاً شیاطین بسوی دوستدارانشان وحی میکنند تا با شما مخاصمه کنند و اگر از آنها اطاعت کنید در آن صورت حتماً شما مشرک هستید ﴿۱۲۱﴾ 

أَوَمَن کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَن مَّثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا ۚ کَذَٰلِکَ زُیِّنَ لِلْکَافِرِینَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٢٢﴾
آیا وآنکس که مرده بود سپس زنده اش کردیم و برای او نوری قرار دادیم که بوسیلۀ آن در میان مردم راه میرود مانند کسیست که در تاریکی هاست که بیرون رونده از آن نیست ؟ بدانسان زیبا شد  برای کافران آنچه را بودند عمل می کردند ﴿۱۲۲﴾ 

وَکَذَٰلِکَ جَعَلْنَا فِی کُلِّ قَرْیَةٍ أَکَابِرَ مُجْرِمِیهَا لِیَمْکُرُوا فِیهَا ۖ وَمَا یَمْکُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ وَمَا یَشْعُرُونَ ﴿١٢٣﴾
و بدانسان قرار دادیم در هر شهری مجرمین بزرگش را تا در آن مکر کنند (نقشه بکشند) و مکر نمیکنند مگر با خودشان ولی درک نمیکنند﴿۱۲۳﴾ 

وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آیَةٌ قَالُوا لَن نُّؤْمِنَ حَتَّىٰ نُؤْتَىٰ مِثْلَ مَا أُوتِیَ رُسُلُ اللَّـهِ ۘ اللَّـهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسَالَتَهُ ۗ سَیُصِیبُ الَّذِینَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِندَ اللَّـهِ وَعَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا کَانُوا یَمْکُرُونَ ﴿١٢٤﴾
و وقتی برای آنها آیه ای بیاید می گویند هرگز ایمان نمی آوریم تا زمانی که داده شویم مانند آنچه که رسولان خدا داده شدند . خدا داناتر است کجا رسالتش را قرار دهد بزودی به کسانی که نزد خدا جرم کردند خواری و عذابی سخت  می رسد بدلیل آنکه مکر میکردند ﴿۱۲۴﴾ 

فَمَن یُرِدِ اللَّـهُ أَن یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ ۖ وَمَن یُرِدْ أَن یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاءِ ۚ کَذَٰلِکَ یَجْعَلُ اللَّـهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿١٢٥﴾
آنکس که میخواهد خدا هدایتش کند سینه اش را برای اسلام باز میکند و انکس که آن را (نفسش را) بخواهد گمراه میکند  . سینه اش را تنگ و در فشار قرار میدهد آنچنان که گویی در آسمان بالا میرود بدانسان خدا کیفر پلیدی را بر کسانی قرار میدهد که ایمان نمی آورند ﴿۱۲۵﴾ برای توضیح این آیه و آیات مشابه آن لطفآ به لینک رجوع کنید http://soalatequrani.blogspot.com/2013/11/blog-post.html و برای بررسی بیشتربه لینک زیر رجوع کنید http://quranmoslems.blogspot.com/2010/01/blog-post_9480.html

وَهَـٰذَا صِرَاطُ رَبِّکَ مُسْتَقِیمًا ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَذَّکَّرُونَ ﴿١٢٦﴾

و این راه مستقیم  پروردگار توست  البته شرح دادیم آیات را برای قومی که تذکر می پذیرند ﴿۱۲۶﴾ 

لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِندَ رَبِّهِمْ ۖ وَهُوَ وَلِیُّهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٢٧﴾

خانۀ آرامش نزد پروردگارشان برای آنهاست و او (خدا) ولی آنهاست بدلیل آنچه عمل  میکردند ﴿۱۲۷﴾

وَیَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمِیعًا یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُم مِّنَ الْإِنسِ ۖوَقَالَ أَوْلِیَاؤُهُم مِّنَ الْإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِی أَجَّلْتَ لَنَا ۚ قَالَ النَّارُ مَثْوَاکُمْ خَالِدِینَ فِیهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّـهُ ۗ إِنَّ رَبَّکَ حَکِیمٌ عَلِیمٌ ﴿١٢٨﴾

و روزی که همگی آنها را جمع کند ,ای گروه جن شما بسیار حاجت خواستید از انس وگفتند سر پرستانشان از انس, ای پروردگار ما بعضی از ما از بعضی دیگر طلب بهره مندی کردند (حاجت می خواستند ) تا وقتی رسیدیم به سررسید خود (هنگام مرگ) آن زمانی را که تو برای ما قرار داده بودی  گفت : جایگاه شما آتش است که در آن جایگزین می شوید مگر آنچه را خدا بخواهد قطعاً پروردگارت حکیمی داناست  ﴿۱۲۸﴾

وَکَذَٰلِکَ نُوَلِّی بَعْضَ الظَّالِمِینَ بَعْضًا بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿١٢٩﴾
 بدانگونه بعضی ستمکاران را بر بعضی دیگربعنوان سرپرست قرار می دهیم بدلیل آنچه کسب میکردند  ﴿۱۲۹﴾ 

یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ أَلَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِی وَیُنذِرُونَکُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَـٰذَا ۚ قَالُوا شَهِدْنَا عَلَىٰ أَنفُسِنَا ۖوَغَرَّتْهُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کَانُوا کَافِرِینَ﴿١٣٠﴾
ای گروه جن و انس آیا رسولانی از جنس خودتان برایتان نیامد که برای شما آیات من را نقل می کردند ؟ و به شما ملاقات امروزتان را هشدار میدادند ؟ گفتند : به زیان خودمان شهادت دادیم و زندگی دنیا فریبشان داد و بر علیه خود گواهی دادند که قطعاً آنها کافر بودند ﴿۱۳۰﴾

ذَٰلِکَ أَن لَّمْ یَکُن رَّبُّکَ مُهْلِکَ الْقُرَىٰ بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ ﴿١٣١﴾
به همین دلیل پروردگارت هلاک کنندۀ شهرها با ستم  نیست در حالیکه اهلش بی خبر (از فرستاده ها و آیات خدا) هستند  ﴿۱۳۱﴾

وَلِکُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۚ وَمَا رَبُّکَ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ ﴿١٣٢﴾
 و برای همگی مراتبی است از چگونگی عمل کردشان و پروردگارت غافل از آنچه عمل می کنند نیست  ﴿۱۳۲﴾ 

وَرَبُّکَ الْغَنِیُّ ذُو الرَّحْمَةِ ۚ إِن یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ وَیَسْتَخْلِفْ مِن بَعْدِکُم مَّا یَشَاءُ کَمَا أَنشَأَکُم مِّن ذُرِّیَّةِ قَوْمٍ آخَرِینَ ﴿١٣٣﴾
و پروردگارت بی نیازیست دارندۀ رحمت اگر بخواهد شما را می برد و بعد از شما آنچه را که بخواهد جانشین میکند همان طوری که شما را از نسل قومی دیگر پدید آورد  ﴿۱۳۳﴾

إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَآتٍ ۖ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِینَ ﴿١٣٤﴾
 قطعاً آنچه را وعده داده می شوید٫ حتماً می آید و شما ناتوان کنندۀ آن نیستید  ﴿۱۳۴﴾

قُلْ یَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَکَانَتِکُمْ إِنِّی عَامِلٌ ۖ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن تَکُونُ لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ ۗ إِنَّهُ لَا یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ ﴿١٣٥﴾
 بگو هرچه در توانتان هست انجام دهید البته من هم عمل میکنم سپس بزودی خواهید دانست عاقبت خانه برای کیست البته ستم کاران رستگار نمیشوند ﴿۱۳۵﴾

وَجَعَلُوا لِلَّـهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِیبًا فَقَالُوا هَـٰذَا لِلَّـهِ بِزَعْمِهِمْ وَهَـٰذَا لِشُرَکَائِنَا ۖفَمَا کَانَ لِشُرَکَائِهِمْ فَلَا یَصِلُ إِلَى اللَّـهِ ۖ وَمَا کَانَ لِلَّـهِ فَهُوَ یَصِلُ إِلَىٰ شُرَکَائِهِمْ ۗ سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ ﴿١٣٦﴾
 و برای خدا سهمی را از باقیماندۀ کشتزار و دامها ی خود قراردادند و گفتند : این برای خداست به  گمان خودشان و این برای شریکان ماست سپس آنچه برای شریکانشان بود به خدا نمیرسد و آنچه برای خدا ست  به شریکان آنها میرسد بد است آنچه که حکم میکنند  ﴿۱۳۶﴾

وَکَذَٰلِکَ زَیَّنَ لِکَثِیرٍ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَکَاؤُهُمْ لِیُرْدُوهُمْ وَلِیَلْبِسُوا عَلَیْهِمْ دِینَهُمْ ۖ وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ مَا فَعَلُوهُ ۖ فَذَرْهُمْ وَمَا یَفْتَرُونَ ﴿١٣٧﴾
 و به همین دلیل شریکان آنها برای بسیاری از مشرکین کشتن فرزندانشان را زیبا جلوه دادند تا آنها را هلاک سازند  و تا دینشان را برای آنها به اشتباه اندازند. و اگر خدا می خواست انجامش نمی دادند پس آنها را و آنچه را دروغ میبندند (خرافاتشان را) رها کن  ﴿۱۳۷﴾ 

وَقَالُوا هَـٰذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَّا یَطْعَمُهَا إِلَّا مَن نَّشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَّا یَذْکُرُونَ اسْمَ اللَّـهِ عَلَیْهَا افْتِرَاءً عَلَیْهِ ۚ سَیَجْزِیهِم بِمَا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿١٣٨﴾
و گفتند این دامها و این کشتزار منع شده هیچ کس نباید از آن بخورد مگر آنکس که ما بخواهیم به پندار(خرافاتی) آنها دامهایی هستند که کمر آنها حرام شده و دامهایی که نام خدا را بر آنها نمیبرند افترایی  بر اوست (خداست) بزودی کیفر می دهیمشان برای آنچه (بر خدا) دروغ می بستند ﴿۱۳۸﴾

وَقَالُوا مَا فِی بُطُونِ هَـٰذِهِ الْأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِّذُکُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَىٰ أَزْوَاجِنَا ۖ وَإِن یَکُن مَّیْتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکَاءُ ۚ سَیَجْزِیهِمْ وَصْفَهُمْ ۚ إِنَّهُ حَکِیمٌ عَلِیمٌ﴿١٣٩﴾
 و گفتند آنچه در شکم این دامهاست مخصوص مردان ماست و بر همسران ما حرام است و اگر مرداری باشد پس آنها در آن شریک هستند بزودی به دلیل وصفشان به آنها کیفر میدهد قطعاً او حکیمی داناست  ﴿۱۳۹﴾ 

قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَیْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّـهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّـهِ ۚ قَدْ ضَلُّوا وَمَا کَانُوا مُهْتَدِینَ﴿١٤٠﴾
 البته زیان کردند کسانی که به دیوانگی و نادانی فرزندان خود را کشتند و آنچه را خدا به آنها روزی داده بود با دروغ بستن بر خدا حرام کردند قطعاً گمراه شدند و از هدایت شده ها نبودند  ﴿۱۴۰﴾

وَهُوَ الَّذِی أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَیْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُکُلُهُ وَالزَّیْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَیْرَ مُتَشَابِهٍ ۚ کُلُوا مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُوا حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ ۖ وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ ﴿١٤١﴾
 و او کسی است که بوجود آورد باغهایی با سایبان داربست و بدون سایبان داربست و خوردنی اش درخت خرما و محصولات مختلف است و زیتون و انار شبیه یکدیگر و غیر شبیه بخورید از میوه اش وقتی میوه میدهد و روزی که وقت درو کردن آن است حق آن را (به فقیربینوا) بدهید و زیاده روی نکنید که خدا از حد گذرنده ها را دوست ندارد ﴿۱۴۱﴾

وَمِنَ الْأَنْعَامِ حَمُولَةً وَفَرْشًا ۚ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّـهُ وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ ۚ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ ﴿١٤٢﴾
 و از دامها باربرنده ای و فرشی است بخورید از آنچه خدا به شما روزی داد و رد پاهای شیطان را پیروی نکنید البته او برای شما دشمنی آشکار است  ﴿۱۴۲﴾

ثَمَانِیَةَ أَزْوَاجٍ ۖ مِّنَ الضَّأْنِ اثْنَیْنِ وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَیْنِ ۗ قُلْ آلذَّکَرَیْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنثَیَیْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَیْهِ أَرْحَامُ الْأُنثَیَیْنِ ۖ نَبِّئُونِی بِعِلْمٍ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿١٤٣﴾
 هشت زوج دوتا از گوسفند و دو تا از بز بگو آیا دو تا مذکر را حرام کرده است ؟ یا دو تا مونث را ؟ یا آنچه را بر آن احاطه کرده بچه دانهای دو تا ماده ؟ من را به دانش آگاه سازید اگر شما راست می گویید  ﴿۱۴۳﴾

وَمِنَ الْإِبِلِ اثْنَیْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَیْنِ ۗ قُلْ آلذَّکَرَیْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنثَیَیْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَیْهِ أَرْحَامُ الْأُنثَیَیْنِ ۖ أَمْ کُنتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاکُمُ اللَّـهُ بِهَـٰذَا ۚ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا لِّیُضِلَّ النَّاسَ بِغَیْرِ عِلْمٍ ۗ إِنَّ اللَّـهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ ﴿١٤٤﴾
 و از شتر دوتا و از گاو دو تا  بگو آیا دوتا نر را حرام کرده ؟ یا دو تا ماده را ؟  یا آنچه را که بر آن شامل میشود (رحم ها) بچه دانهای دو تا ماده ؟ یا شما شاهد بودید وقتی که خدا شما را به این  توصیه میکرد ؟ پس کیست ستمکار تر از کسی که بر خدا دروغ ببندد تا مردم را به نادانی گمراه سازد٫ قطعاً خدا ستمکاران را هدایت نمیکند ﴿۱۴۴﴾ 

قُل لَّا أَجِدُ فِی مَا أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلَّا أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللَّـهِ بِهِ ۚ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٤٥﴾
 بگو در آنچه بسوی من وحی شده پیدا نمی کنم چیزی که بر خورنده ای که آن را می خورد حرام شده باشد مگر آنکه مردار باشد یا گوشت خوک که البته آن پلید است یا خونی که ( پس از سر بریدن از حیوان) ریخته شده باشد یا خوردنی حلالی که نام غیر خدا بر آن برده شده باشد و اگر کسی مجبوربه خوردن شود نباید از حد تجاوز کند و نباید به آن عادت کند در آنصورت پروردگارت آمرزنده ای مهربان است  ﴿۱۴۵﴾

وَعَلَى الَّذِینَ هَادُوا حَرَّمْنَا کُلَّ ذِی ظُفُرٍ ۖ وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَیْهِمْ شُحُومَهُمَا إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَایَا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ۚ ذَٰلِکَ جَزَیْنَاهُم بِبَغْیِهِمْ ۖوَإِنَّا لَصَادِقُونَ ﴿١٤٦﴾
 و بر کسانی که یهودی شدند تمام ناخن داران را حرام کردیم و از گاو وگوسفند پیه های آنان  را بر آنها حرام کردیم مگر پیه ها ییکه  بر پشت آنها یا روده ها قرار دارد یا آنچه با استخوان مخلوط گردیده به دلیل تجاوز گریشان این کیفر را به آنها دادیم و قطعاً ما راستگو هستیم  ﴿۱۴۶﴾

فَإِن کَذَّبُوکَ فَقُل رَّبُّکُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ وَلَا یُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِینَ ﴿١٤٧﴾
 و اگر تو را تکذیب کردند بگو پروردگار شما دارای رحمتی وسیع است و سخت گیری او از قوم مجرم بر نگردد ﴿۱۴۷﴾

سَیَقُولُ الَّذِینَ أَشْرَکُوا لَوْ شَاءَ اللَّـهُ مَا أَشْرَکْنَا وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِن شَیْءٍ ۚ کَذَٰلِکَ کَذَّبَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ حَتَّىٰ ذَاقُوا بَأْسَنَا ۗ قُلْ هَلْ عِندَکُم مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا ۖ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ أَنتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ ﴿١٤٨﴾
بزودی کسانی که مشرک شدند میگویند اگر خدا میخواست ما و پدرانمان مشرک نمی شدیم و چیزی را حرام نمی کردیم همانگونه تکذیب کردند کسانی که قبل از آنها بودند تا وقتی سختی ما را چشیدند بگو آیا پیش شما دانشی هست (که اینگونه حرف میزنید) ؟ اگر هست آن را برای ما بیرون آورید شما غیر از حدس و گمان از چیزی پیروی  نمی کنید و غیر از آدم های خرافاتی چیز دیگری نیستید  ﴿۱۴۸﴾ 

قُلْ فَلِلَّـهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ ۖ فَلَوْ شَاءَ لَهَدَاکُمْ أَجْمَعِینَ ﴿١٤٩﴾ 

بگو دلیل اثر گذار فقط برای خدا ست و اگر می خواست همگی شما را (با اجبار) هدایت میکرد  ﴿۱۴۹﴾

قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَکُمُ الَّذِینَ یَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّـهَ حَرَّمَ هَـٰذَا ۖ فَإِن شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ ۚوَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِمْ یَعْدِلُونَ ﴿١٥٠﴾

 بگو شاهدان خود را بیاورید کسانی که میگویند خدا این (چیزهایی که شما میگویید) را حرام کرده و اگر گواهی دادند تو با آنها  گواهی نده و پیروی نکن امیال کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و کسانی که ایمان به آخرت ایمان نمی آورند وآنها با پروردگار خود معادل (همتا =برابر) قرار میدهند  ﴿۱۵۰﴾

 قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ ۖ أَلَّا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا ۖ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُم مِّنْ إِمْلَاقٍ ۖ نَّحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإِیَّاهُمْ ۖ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّـهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ﴿١٥١﴾
 بگو بیایید تا برای شما بخوانم پروردگارتان چه چیزی را برایتان حرام کرد که با او کسی یا چیزی را شریک نکنید و به پدر ومادر خوبی کنید و فرزندان خود را بدلیل فقر نکشید ما به شما و به آنها روزی میدهیم و به هرزه گی ها (فحشا) نزدیک نشوید آنچه را که از آن آشکاراست و آنچه را پنهان است ونفسی را که خدا حرام کرده نکشید مگر به حق آن چیزی است که شما را به آن توصیه میکند باشد که شما با عقل بفهمید  ﴿۱۵۱﴾

وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ یَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۖوَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖوَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّـهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ ﴿١٥٢﴾
 و به مال یتیم نزدیک نشوید مگر به آن ( نیتی) که نیکوتر است تا زمانی که به نیرومندی برسند و پیمانه و ترازو را به عدالت تمام بدهیدهیچ نفسی را تکلیف نمی کنیم مگر به اندازۀ توانش و وقتی سخن می گویید پس عدالت کنید اگر چه بر علیه خویشاوندان شما باشد و به عهد خدا وفا کنید آن چیزیست که خدا شما را به آن توصیه می کند باشد که شما متذکر شوید  ﴿۱۵۲﴾

وَأَنَّ هَـٰذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیلِهِ ۚذَٰلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿١٥٣﴾
و حقیقتاً این راه مستقیم من است پس آن را پیروی کنید و راه های دیگر را پیروی نکنید تا شما را از راه او متفرق کند آن چیزیست که شما را به آن توصیه کرده شاید رعایت کنید  ﴿۱۵۳﴾ 

ثُمَّ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِی أَحْسَنَ وَتَفْصِیلًا لِّکُلِّ شَیْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُم بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ یُؤْمِنُونَ ﴿١٥٤﴾
سپس به موسی تمامی کتاب را دادیم بر کسی که نیکوتر است و توضیحی برای همه چیز و هدایت و رحمتی است باشد که آنها به ملاقات پروردگارشان ایمان بیاورند  ﴿۱۵۴﴾

وَهَـٰذَا کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ﴿١٥٥﴾
 و این کتابی مبارک است که آن را نازل کردیم پس از آن پیروی کنید و حدود خدا را رعایت کنید شاید شما رحمت شوید ﴿۱۵۵﴾

أَن تَقُولُوا إِنَّمَا أُنزِلَ الْکِتَابُ عَلَىٰ طَائِفَتَیْنِ مِن قَبْلِنَا وَإِن کُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِینَ ﴿١٥٦﴾
 تا نگویید کتاب فقط برای دو گروه قبل از ما فرستاده شد و ما از درس های آنها بی خبر بودیم  ﴿۱۵۶﴾ 

أَوْ تَقُولُوا لَوْ أَنَّا أُنزِلَ عَلَیْنَا الْکِتَابُ لَکُنَّا أَهْدَىٰ مِنْهُمْ ۚ فَقَدْ جَاءَکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ ۚ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَّبَ بِآیَاتِ اللَّـهِ وَصَدَفَ عَنْهَا ۗ سَنَجْزِی الَّذِینَ یَصْدِفُونَ عَنْ آیَاتِنَا سُوءَ الْعَذَابِ بِمَا کَانُوا یَصْدِفُونَ ﴿١٥٧﴾
یا بگویید اگر کتاب بر ما فرستاده میشد البته از آنها هدایت یافته تر میشدیم پس از جانب پروردگارتان  برای شما بیان کننده ای آمد و هدایت و رحمتی  پس کیست ستمکار تر از آنکس که آیات خدا را تکذیب کرد و(مردم را) از آن منصرف کرد بزودی عذاب بدی را کیفر می دهیم به کسانی که (مردم را) از آیات ما منصرف  میکردند  ﴿۱۵۷﴾ 

هَلْ یَنظُرُونَ إِلَّا أَن تَأْتِیَهُمُ الْمَلَائِکَةُ أَوْ یَأْتِیَ رَبُّکَ أَوْ یَأْتِیَ بَعْضُ آیَاتِ رَبِّکَ ۗ یَوْمَ یَأْتِی بَعْضُ آیَاتِ رَبِّکَ لَا یَنفَعُ نَفْسًا إِیمَانُهَا لَمْ تَکُنْ آمَنَتْ مِن قَبْلُ أَوْ کَسَبَتْ فِی إِیمَانِهَا خَیْرًا ۗ قُلِ انتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ ﴿١٥٨﴾
آیا انتظار میکشند جز آنکه ملائکه بسراغشان بیاید ؟ یا پروردگارت بیاید ؟ یا بعضی از آیات پروردگارت بسراغشان بیاید ؟ روزی که بعضی از آیات پروردگار تو بیاید برای هیچ نفسی دیگر ایمانش سودی ندارد اگر قبل از آن ایمان نیا ورده باشد یا در ایمانش خیری کسب نکرده باشد بگو منتظر باشید که ما هم منتظر هستیم (تا آن روز بیاید) ﴿۱۵۸﴾ 

إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِی شَیْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّـهِ ثُمَّ یُنَبِّئُهُم بِمَا کَانُوا یَفْعَلُونَ﴿١٥٩﴾
قطعاً کسانی که دینشان را فرقه فرقه کردند و گروه گروه شدند تو در چیزی با آنها اشتراک نداری کار آنها فقط با خداست سپس آ گاهشان می سازد به آنچه که انجام میدادند ﴿۱۵۹﴾ 

مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَن جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلَا یُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ ﴿١٦٠﴾
هر کس کار نیکی کند برای او ده برابر مثل آن است و هر کس کار بد کند کیفر داده نشود مگر مثل آن را و به آنها ستم نمی شود ﴿۱۶۰﴾

قُلْ إِنَّنِی هَدَانِی رَبِّی إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ دِینًا قِیَمًا مِّلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا ۚ وَمَا کَانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿١٦١﴾
 بکو قطعاً پروردگارم من را بسوی راه راست هدایت کرده . دینی پایدار  . آیین ابراهیم یکتا پرست و از مشرکین نبود  ﴿۱۶۱﴾ 

قُلْ إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّـهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿١٦٢﴾
بگو البته نماز من و عبادت من و زندگی من و مرگ من مخصوص خدا پروردگار جهانیان است   ﴿۱۶۲﴾ 

لَا شَرِیکَ لَهُ ۖ وَبِذَٰلِکَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ ﴿١٦٣﴾
هیچ شریکی برای او نیست و به آن فرمان داده شدم و من ابتدا (قبل ازهر چیز) ازمسلمین هستم ﴿۱۶۳﴾ 

قُلْ أَغَیْرَ اللَّـهِ أَبْغِی رَبًّا وَهُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْءٍ ۚ وَلَا تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَیْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّکُم مَّرْجِعُکُمْ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿١٦٤﴾
بگو آیا غیر از خدا را بعنوان پروردگار جستجو کنم در حالیکه پرورش دهندۀ همه چیز اوست و هر نفسی غیر از برای خودش کسب نمیکند (هر کاری کند برای خودش است) و هیچ سنگین باری . بار گناه دیگری را بر دوش نمی کشد پس از آن بازگشت شما بسوی پروردگارتان است سپس شما را به آنچه در آن اختلاف می کردید آگاه میکند  ﴿۱۶۴﴾

وَهُوَ الَّذِی جَعَلَکُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَکُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُمْ ۗ إِنَّ رَبَّکَ سَرِیعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٦٥﴾
 و اوست کسی که شما در زمین جانشینانی (خلیفه هایی) قرار داد و بالا برد مراتب  بعضی از شما را بالای بعضی دیگر تا در کوران سختی افکند شما را در آنچه  که به شما داد قطعاً پروردگارت در عقوبت سریع است و البته او آمرزنده ای مهربان است  ﴿۱۶۵﴾      

                                               الحمدلله   شنبه  ۱۰/۵/۱۳۸۸  

۷ - اعراف (مکان شناختن)

                                              سورة الأعراف  

                                       بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ

بنام خدای بخشندۀ بخشاینده

المص ﴿١﴾

المص﴿١﴾

کِتَابٌ أُنزِلَ إِلَیْکَ فَلَا یَکُن فِی صَدْرِکَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَذِکْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿٢﴾
 کتابیست که بسوی تو فرستاده شده تا در سینه ات تنگنایی از آن نباشد برای اینکه بوسیله ی آن (قرآن) هشدار بدهی و تذکری برای مومنین ﴿۲﴾

اتَّبِعُوا مَا أُنزِلَ إِلَیْکُم مِّن رَّبِّکُمْ وَلَا تَتَّبِعُوا مِن دُونِهِ أَوْلِیَاءَ ۗ قَلِیلًا مَّا تَذَکَّرُونَ ﴿٣﴾
فقط از آنچه از جانب خدا برایتان نازل گردیده  پیروی کنید و غیر از آن از هیچ اولیای دیگری پیروی نکنید بسیار کم است آنچه را متذکر می شوید﴿۳﴾

وَکَم مِّن قَرْیَةٍ أَهْلَکْنَاهَا فَجَاءَهَا بَأْسُنَا بَیَاتًا أَوْ هُمْ قَائِلُونَ ﴿٤﴾
 وچه بسا از شهرهایی که آن راهلاک کردیم وقتی نیروی ما هنگام شب بسراغشان آمد یا وقتی که آنها بهنگام ظهر در خواب بودند﴿۴﴾

فَمَا کَانَ دَعْوَاهُمْ إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا إِلَّا أَن قَالُوا إِنَّا کُنَّا ظَالِمِینَ ﴿٥﴾
و وقتی نیروی ما بسراغشان آمد ادعای آنها چیزی نبود غیر از آنکه میگفتند ما واقعاً ستمگر بودیم ﴿۵﴾

فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِینَ أُرْسِلَ إِلَیْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِینَ ﴿٦﴾
البته از احوال  کسانی که بسویشان فرستاده شد سوال میکنیم  و البته از فرستاده شدگان هم میپرسیم ﴿۶﴾

فَلَنَقُصَّنَّ عَلَیْهِم بِعِلْمٍ ۖ وَمَا کُنَّا غَائِبِینَ ﴿٧﴾
 سپس حتماً با دانایی بر آنها (رفتارشان را در مقابل رسولان) پیگیری میکنیم و ما غایب نبوده ایم ﴿۷﴾

وَالْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ ۚ فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ فَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿٨﴾
 وسنجش (وزن کردن) در آن روز حقیقت است و هر کس وزنه هایش سنگین باشد آنها رستگار هستند ﴿۸﴾

وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ فَأُولَـٰئِکَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُم بِمَا کَانُوا بِآیَاتِنَا یَظْلِمُونَ ﴿٩﴾
وآنکس که وزنه هایش سبک باشد پس آنها کسانی هستند که بر خودشان ضرر زدند بدلیل آنکه به آیات ما ستم می ورزیدند ﴿۹﴾

وَلَقَدْ مَکَّنَّاکُمْ فِی الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَکُمْ فِیهَا مَعَایِشَ ۗ قَلِیلًا مَّا تَشْکُرُونَ ﴿١٠﴾
و البته شما را در زمین نیرومند ساختیم و در آن برای شما وسایل زندگی را فراهم ساختیم کم است آنچه که شکر میکنید﴿١۰﴾

وَلَقَدْ خَلَقْنَاکُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاکُمْ ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ لَمْ یَکُن مِّنَ السَّاجِدِینَ ﴿١١﴾
 و البته شما را خلق کردیم   سپس شما را تصویر کردیم سپس به ملائکه گفتیم که بر آدم سجده کنید و همگی سجده کردند غیر از ابلیس که از سجده کننده ها نبود﴿١۱﴾

قَالَ مَا مَنَعَکَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُکَ ۖ قَالَ أَنَا خَیْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِی مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِینٍ ﴿١٢﴾
 (خدا) گفت : چه چیزی مانع تو شد که وقتی به تو دستور دادم سجده نکردی ؟ (ابلیس) گفت : من از او بهترم من را از آتش خلق کردی و او را از گل آفریدی ﴿١۲﴾ 

قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا یَکُونُ لَکَ أَن تَتَکَبَّرَ فِیهَا فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرِینَ ﴿١٣﴾
(خدا) گفت : از آن (سخن) دست بردار شایستۀ تو نیست که در آن تکبر ورزی پس بیرون برو که تو از خوار شده ها هستی ﴿١۳﴾

قَالَ أَنظِرْنِی إِلَىٰ یَوْمِ یُبْعَثُونَ ﴿١٤﴾
 (ابلیس) گفت : تا روزی که بر انگیخته میشوند به من مهلت بده ﴿١۴﴾

قَالَ إِنَّکَ مِنَ الْمُنظَرِینَ ﴿١٥﴾
 (خدا) گفت : البته تو از مهلت داده شده ها هستی ﴿١۵﴾

قَالَ فَبِمَا أَغْوَیْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ ﴿١٦﴾
 (ابلیس) گفت : به خاطر چیزی که من را نا امید کردی بسوی تو درراه راست در کمین آنها می نشینم ﴿١۶﴾

ثُمَّ لَآتِیَنَّهُم مِّن بَیْنِ أَیْدِیهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَیْمَانِهِمْ وَعَن شَمَائِلِهِمْ ۖ وَلَا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شَاکِرِینَ ﴿١٧﴾
 از روبروی آنها و از پشت سرشان و ازسمت راست آنها و سمت چپشان بسراغشان می آیم و بیشتر آنها را شکر گذار نمی یابی ﴿١۷﴾

قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومًا مَّدْحُورًا ۖ لَّمَن تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنکُمْ أَجْمَعِینَ ﴿١٨﴾
(خدا) گفت از آن (جایگاه) بیرون شو مذمت شده ای طرد شده و هر کس از آنها پیروی تو را کند البته جهنم را از همگی شماها پر میکنم ﴿١۸﴾

وَیَا آدَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ فَکُلَا مِنْ حَیْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَـٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الظَّالِمِینَ ﴿١٩﴾
 و ای آدم تو و زوجت در باغ ساکن شو و هر دو نفر از هر کجا یی که در باغ خواستید بخورید و به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران می شوید ﴿١۹﴾

فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطَانُ لِیُبْدِیَ لَهُمَا مَا وُورِیَ عَنْهُمَا مِن سَوْآتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاکُمَا رَبُّکُمَا عَنْ هَـٰذِهِ الشَّجَرَةِ إِلَّا أَن تَکُونَا مَلَکَیْنِ أَوْ تَکُونَا مِنَ الْخَالِدِینَ ﴿٢٠﴾
 و شیطان برای آن دو وسوسه کرد برای اینکه آنچه از بدیها که آن دو را  فاسد میکرد برایشان آشکار کند و (شیطان) گفت : پروردگارتان شما دو نفر را از این درخت نهی نکرد برای اینکه دو فرشته نشوید و یا اینکه از اقامت کننده ها (در بهشت) نباشید ﴿۲۰﴾

وَقَاسَمَهُمَا إِنِّی لَکُمَا لَمِنَ النَّاصِحِینَ﴿٢١﴾
 و بر آن دو قسم خورد که من برای شما دو تن نصیحت کننده هستم ﴿۲۱﴾

فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ ۚ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا یَخْصِفَانِ عَلَیْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ ۖ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَکُمَا عَن تِلْکُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّکُمَا إِنَّ الشَّیْطَانَ لَکُمَا عَدُوٌّ مُّبِینٌ ﴿٢٢﴾
سپس آن دو را به فریب سرگردان کرد تا زمانی که از درخت چشیدند کار بد آن دو (سر پیچی از دستور خدا) برایشان نمایان شد (متوجه گناه شدند) و آن دو (برای استتار و مخفی شدن) { در آیه ی 22 بر خلاف برخی عقاید که آدم و حوا را لخت میدانندو با این فرض غلط آیه را ترجمه میکنند آیه قرآن به وضوح میگوید که آنها در بهشت لخت نبودند  إِنَّ لَکَ أَلَّا تَجُوعَ فِیهَا وَلَا تَعْرَى [طه : 118]

برای بررسی این مطلب بصورت کامل به لینک رجوع کنید }

 شروع کردند به چسباندن برگهای باغ بر خود ( تا بزعم خودشان پنهان شوند ) و پروردگارشان آن دو را صدا کرد . آیا شما دو تن را از آن درخت نهی نکردم ؟ و برای شما نگفتم که شیطان برای شما دشمنی اشکار است؟ ﴿۲۲﴾

قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ ﴿٢٣﴾
 آن دو گفتند پروردگارا ما بر خود ستم کردیم و اگر ما را نبخشی و بر ما رحم نکنی البته ضرر خواهیم کرد ﴿۲۳﴾

قَالَ اهْبِطُوا بَعْضُکُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ۖ وَلَکُمْ فِی الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَىٰ حِینٍ ﴿٢٤﴾
(خدا) گفت :  پایین شوید { در آیه ۲۴ هبوط به معنی فرود آمدن انسان از بهشت نیست زیرا بنا بر گفتۀ قرآن خداوند آدم را در زمین جانشین قرار داد ونه در بهشت >>> وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلاَئِکَةِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَةً قَالُواْ أَتَجْعَلُ فِیهَا مَن یُفْسِدُ فِیهَا وَیَسْفِکُ الدِّمَاء وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ [البقرة : ۳۰]

و کلمه ای که معنی بهشت میدهد کلاً دو بار در قرآن آمده و آن به معنی فردوس است

برای بررسی این مطلب بصورت کامل به لینک رجوع کنید }

(از گناه دست بردارید) که بعضی از شما دشمن بعضی دیگر هستید و برای شما در زمین آرامشگاهی و بهره مندی است تا مدت زمانی معین  ﴿۲۴﴾

قَالَ فِیهَا تَحْیَوْنَ وَفِیهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ ﴿٢٥﴾
(خدا) گفت : در آن زندگی می کنید و در آن میمیرید و از آن بیرون آورده میشوید ﴿۲۵﴾

یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَرِیشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِکَ خَیْرٌ ۚ ذَٰلِکَ مِنْ آیَاتِ اللَّـهِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ ﴿٢٦﴾
ای فرزندان آدم البته بر شما لباسی نازل کردیم که بدی های شما را می پوشاند و لباسی فاخر و گرانقیمت و لباس تقوی بهتر است که آن از آیات خداست باشد که شما متذکر شوید ﴿۲۶﴾

یَا بَنِی آدَمَ لَا یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطَانُ کَمَا أَخْرَجَ أَبَوَیْکُم مِّنَ الْجَنَّةِ یَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِیُرِیَهُمَا سَوْآتِهِمَا ۗ إِنَّهُ یَرَاکُمْ هُوَ وَقَبِیلُهُ مِنْ حَیْثُ لَا تَرَوْنَهُمْ ۗإِنَّا جَعَلْنَا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاءَ لِلَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿٢٧﴾
ای فرزندان آدم شیطان شما را فریب ندهد همان طوری که پدر شما را از باغ بیرون کرد از آندو لباسشان (لباس تقوایشان را) را فاسد میکند و تا کارهای بد و (گناه آلود) شان به آن دو نشان دهد را البته او و قبیله اش شما را از جایی می بینند که شما آنها را نمی بیند به یقین شیاطین را برای کسانی که ایمان نمی آورند سرپرستانی قرار دادیم ﴿۲۷﴾ 

وَإِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً قَالُوا وَجَدْنَا عَلَیْهَا آبَاءَنَا وَاللَّـهُ أَمَرَنَا بِهَا ۗ قُلْ إِنَّ اللَّـهَ لَا یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ ۖ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٢٨﴾
و وقتی فحشایی انجام دهند می گویند : ما پدران خود را آنگونه یافتیم و خدا ما را به آن (فحشا ) دستور داد بگو : مطمئناً خدا به فحشا دستور نمی دهد آیا آنچه را نمی دانید بر خدا میگویید؟ ﴿۲۸﴾

قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ ۖ وَأَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ ۚ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ ﴿٢٩﴾
 بگو پروردگارم به عدالت دستور داده و صورتهای خود را در هر سجده گاهی به پا دارید و او را بخوانید خالص کننده گان  برای او دین را همانگونه که شما را پدید آورد باز میگردید ﴿۲۹﴾ 

فَرِیقًا هَدَىٰ وَفَرِیقًا حَقَّ عَلَیْهِمُ الضَّلَالَةُ ۗ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّیَاطِینَ أَوْلِیَاءَ مِن دُونِ اللَّـهِ وَیَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ ﴿٣٠﴾
گروهی را هدایت کرد و گروهی برای آنها گمراهی حقیقت شد آنها  شیاطین را غیر از خدا برای خود بعنوان سر پرستانی برگزیدند و پیش خود حساب کردند که هدایت یافته هستند ﴿۳۰﴾ 

یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَکُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ ﴿٣١﴾
ای فرزندان آدم آرایش و آراستگی خود را در هر سجده گاهی برگیرید و بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید (از آنچه که خدا حرام نموده نخورید) که او (خدا) اسراف کننده ها را دوست ندارد ﴿۳۱﴾ 

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّـهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ۚ قُلْ هِیَ لِلَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ ۗ کَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ ﴿٣٢﴾
بگو آرایش خدا را که آن را برای بنده هایش بیرون آورده و پاکیزه ها از روزی را چه کسی حرام کرده ؟ بگو آن برای کسانی است که در زندگی دنیا ایمان آورده اند خالص شده در روز قیامت آنگونه آیات را شرح میدهیم برای قومی که میدانند ﴿۳۲﴾ 

قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالْإِثْمَ وَالْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِکُوا بِاللَّـهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَن تَقُولُوا عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٣٣﴾
بگو غیر از این نیست که پروردگارم فحشا را حرام کرده آنچه را که از آن پیدا و پنهان است و اثم و بغی بناحق را (نیز حرام کرده) و آنکه کسی را با خدا شریک گردانید آنچه را که هیچ دلیلی برای آن نازل نکرده و آنکه بر خدا بگویید آنچه را نمیدانید (تمام این موارد حرام است) ﴿۳۳﴾  

وَلِکُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ﴿٣٤﴾
و برای هر امتی سر رسیدی هست و وقتی سر رسیدشان بیاید نه ساعتی تاخیر میکنند و نه جلو می افتد ﴿۳۴﴾  

یَا بَنِی آدَمَ إِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیَاتِی ۙ فَمَنِ اتَّقَىٰ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ﴿٣٥﴾
ای فرزندان آدم اگر برای شما رسولانی از جنس خودتان بیاید که برای شما آیات من را خبر میدهند هرکس رعایت کند و اصلاح کند پس خوفی بر آنها نیست و محزون هم نشوند ﴿۳۵﴾  

وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَاسْتَکْبَرُوا عَنْهَا أُولَـٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿٣٦﴾
و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و از آن بزرگی جستند آنها اصحاب آتش هستند که در آن جای گزینند ﴿۳۶﴾  

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ ۚ أُولَـٰئِکَ یَنَالُهُمْ نَصِیبُهُم مِّنَ الْکِتَابِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا یَتَوَفَّوْنَهُمْ قَالُوا أَیْنَ مَا کُنتُمْ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ ۖ قَالُوا ضَلُّوا عَنَّا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کَانُوا کَافِرِینَ﴿٣٧﴾
و کیست ستمکار تر از کسی که از زبان خدا دروغ بگوید یا آیاتش را تکذیب کند آنها کسانی هستند که سهمشان از کتاب به آنها میرسد تا زمانی می آید که  رسولان ما جانشان را می گیرند . میگویند کجا هستند کسانی که غیر از خدا آنها را میخواندید (برای کمک و حاجت خواستن) ؟ می گویند از ما گم شدند و بر علیه خود شهادت میدهند که آنها کافر بودند﴿۳۷﴾  

قَالَ ادْخُلُوا فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِکُم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ فِی النَّارِ ۖ کُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا ۖ حَتَّىٰ إِذَا ادَّارَکُوا فِیهَا جَمِیعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَـٰؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِّنَ النَّارِ ۖ قَالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَلَـٰکِن لَّا تَعْلَمُونَ ﴿٣٨﴾
گفت درآتش داخل شوید در میان امتهایی از جن و انس که قبل از شما در گذشتند هر وقت امتی داخل شود  خواهرش (امتی مانند خودش که در ستیز با آیات خداوند مانند او عمل میکردند) را  نفرین کند تا وقتی در آن همگی به هم ملحق شوند . آخرین آنها به اولین آنها میگوید پروردگارا اینها کسانی هستند که مارا گمراه کردند پس به آنها عذابی چند برابر از آتش بده . گوید : برای هر کدام چند برابر است و لکن نمی دانید ﴿۳۸﴾ 

وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا کَانَ لَکُمْ عَلَیْنَا مِن فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کُنتُمْ تَکْسِبُونَ ﴿٣٩﴾
 و گوید : اولین آنها به آخرینشان که شما بر ما امتیازی ندارید پس عذاب را بچشید بدلیل آنچه کسب میکردید ﴿۳۹﴾  

إِنَّ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَاسْتَکْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلَا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّىٰ یَلِجَ الْجَمَلُ فِی سَمِّ الْخِیَاطِ ۚ وَکَذَٰلِکَ نَجْزِی الْمُجْرِمِینَ ﴿٤٠﴾
قطعاً کسانی که  آیات ما را تکذیب کردند و از آن بزرگی جستند برای آنها درهای آسمان باز نشود و داخل باغ نمیشوند تا زمانی که شتر در سوراخ سوزن خیاط وارد شود و آنگونه مجرمان را کیفر میدهیم ﴿۴۰﴾  

لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِن فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ ۚ وَکَذَٰلِکَ نَجْزِی الظَّالِمِینَ ﴿٤١﴾
برای آنها بستری از جهنم است و و از بالایشان پو شاننده هایی است و ستمکاران را آنگونه کیفر میدهیم ﴿۴۱﴾   

وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا أُولَـٰئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿٤٢﴾
و کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند . هیچ نفسی را جز به   اندازۀ توانش تکلیف نمیکنیم  آنها اصحاب باغ هستند که در آن جای گزینند ﴿۴۲﴾

وَنَزَعْنَا مَا فِی صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ تَجْرِی مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ ۖ وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّـهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَـٰذَا وَمَا کُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللَّـهُ ۖ لَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ ۖ وَنُودُوا أَن تِلْکُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٤٣﴾
 و آنچه از کینه در سینه هایشان است بر می کنیم  و از زیر آنها جویهایی جاریست و گفتند : ستایش مخصوص خداست کسی که ما را بر این راه هدایت کرد و ما هدایت نمی شدیم اگر خدا ما را هدایت نمی کرد و البته رسولان پروردگار ما به حقیقت آمدند و ندا داده شدند که آن باغیست که آن را به ارث داده شدید بدلیل آنچه عمل می کردید ﴿۴۳﴾ 

وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقًّا ۖ قَالُوا نَعَمْ ۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَن لَّعْنَةُ اللَّـهِ عَلَى الظَّالِمِینَ ﴿٤٤﴾
و اصحاب بهشت اصحاب جهنم را صدا کردند که ما قطعاً دریافتیم وعده ی پروردگارمان حقیقت است آیا شما هم آنچه پروردگارتان وعده داده بود را حقیقی یافتید ؟  گفتند :  بله  سپس از میان آنها فریاد کننده ای فریاد زد که لعنت خدا بر ستمگران باد ﴿۴۴﴾

الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ وَیَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُم بِالْآخِرَةِ کَافِرُونَ ﴿٤٥﴾

 کسانی که از راه خدا ممانعت می کنند و آن را کج  می خواهند و آنها به آخرت کافر هستند﴿۴۵﴾ 

 وَبَیْنَهُمَا حِجَابٌ ۚ وَعَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ یَعْرِفُونَ کُلًّا بِسِیمَاهُمْ ۚ وَنَادَوْا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَن سَلَامٌ عَلَیْکُمْ ۚ لَمْ یَدْخُلُوهَا وَهُمْ یَطْمَعُونَ﴿٤٦﴾
و بین آن دو حجابی است و بر اعراف گروه پیاده ای هستند که همدیگر را به چهره میشناسند و اصحاب باغ  را صدا میکنند که  سلام بر شما  . داخل آن نمی شوند در حالیکه طمع دارند (که داخل باغ شوند) ﴿۴۶﴾ 

 وَإِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَاءَ أَصْحَابِ النَّارِ قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ ﴿٤٧﴾

 و وقتی که چشمهایشان بسوی اصحاب آتش بر گردانده می شود می گویند : پروردگارا ما را با گروه ستمکاران قرار نده﴿۴۷﴾

وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا یَعْرِفُونَهُم بِسِیمَاهُمْ قَالُوا مَا أَغْنَىٰ عَنکُمْ جَمْعُکُمْ وَمَا کُنتُمْ تَسْتَکْبِرُونَ ﴿٤٨﴾

و اصحاب اعراف  گروه های پیاده ای را که به چهره می شناسند صدا میکنند میگویند : اجتماع شما و آنچه را که بزرگی می جستید شما را از چیزی بی نیازتان نکرد﴿۴۸﴾ 

 أَهَـٰؤُلَاءِ الَّذِینَ أَقْسَمْتُمْ لَا یَنَالُهُمُ اللَّـهُ بِرَحْمَةٍ ۚ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَا خَوْفٌ عَلَیْکُمْ وَلَا أَنتُمْ تَحْزَنُونَ﴿٤٩﴾
آیا اینها کسانی هستند که قسم می خوردید خدا رحمتش را به آ نها نمیرساند داخل باغ شوید بدون آنکه ترسی بر شما باشد و نه آنکه اندوهگین شوید﴿۴۹﴾

وَنَادَىٰ أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِیضُوا عَلَیْنَا مِنَ الْمَاءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّـهُ ۚ قَالُوا إِنَّ اللَّـهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْکَافِرِینَ﴿٥٠﴾

 و گروه آتش گروه باغ را صدا می کنند که از آب یا از آنچه خدا به شما روزی داده بر ما هم بریزید می گویند : که البته خدا آن دو را بر کافران حرام کرده ﴿۵۰﴾

الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا ۚفَالْیَوْمَ نَنسَاهُمْ کَمَا نَسُوا لِقَاءَ یَوْمِهِمْ هَـٰذَا وَمَا کَانُوا بِآیَاتِنَا یَجْحَدُونَ﴿٥١﴾
 کسانی که دینشان را به بازی و سرگرمی گرفتند و زندگی دنیا آنها را فریب داد و امروز آنها را فراموش میکنیم همانطور که ملاقات امروزشان را فراموش کردند و بدلیل آنکه آیات ما را انکار میکردند ﴿۵۱﴾

وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِکِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَىٰ عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿٥٢﴾

و البته برای آنها کتابی آوردیم که آن را بر اساس دانش جدا ساختیم هدایت و رحمتی برای قومی که ایمان می آورند ﴿۵۲﴾

هَلْ یَنظُرُونَ إِلَّا تَأْوِیلَهُ ۚ یَوْمَ یَأْتِی تَأْوِیلُهُ یَقُولُ الَّذِینَ نَسُوهُ مِن قَبْلُ قَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَاءَ فَیَشْفَعُوا لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَیْرَ الَّذِی کُنَّا نَعْمَلُ ۚ قَدْ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿٥٣﴾

 آیا انتظار ی غیر از تاویل آن را دارند روزی که تاویل آن بیاید کسانی که از قبل آن را فراموش کردند می گویند : البته رسولان پروردگار ما به حقیقت آمدند پس آیا شفیعانی برای ما هست ؟ تا برای ما شفاعت کنند یا میشود به دنیا باز گردیم و به غیر از آنچه را انجام می دادیم عمل کنیم ؟ حتماً آنها بر خودشان خسارت زدند و از آنها گم شد آنچه را که دروغ می بستند ﴿۵۳﴾

إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّـهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَکَ اللَّـهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ﴿٥٤﴾
 قطعاً پروردگار شما خدا کسی است که آسمانها وزمین را در شش روز خلق کرد سپس بر عرش پرداخت شب روز را طلب میکند و آن را سریع می پو شاند و خورشید و ماه و ستاره ها به دستور او حرکت میکنند آگاه باشید خلق و دستور مخصوص اوست پروردگار جهانیان با برکت است ﴿۵۴﴾

ادْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْیَةً ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ﴿٥٥﴾
 پروردگارتان را با تضرع و پنهانی بخوانید (یا دعا کنید) البته او تجاوز کاران را دوست ندارد﴿۵۵﴾

وَلَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا ۚ إِنَّ رَحْمَتَ اللَّـهِ قَرِیبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِینَ ﴿٥٦﴾
 و در زمین فساد نکنید بعد از اصلاح آن و او را بخوانید با ترس و طمع قطعاً رحمت خدا به نیکو کاران نزدیک است ﴿۵۶﴾ 

وَهُوَ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیَاحَ بُشْرًا بَیْنَ یَدَیْ رَحْمَتِهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَّیِّتٍ فَأَنزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ ۚ کَذَٰلِکَ نُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ ﴿٥٧﴾
و او کسیست که بادها را پیشاپیش رحمتش میفرستد تا وقتی که ابر های سنگین را حمل کنند تا آن را بر سرزمین مرده بنوشانیم سپس بوسیلۀ آن آب را نازل میکنیم تا بوسیلۀ آن از هر میوه ای بیرون آوریم . مرده ها را هم آنگونه بیرون می آوریم باشد که شما متذکر شوید ﴿۵۷﴾

وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ ۖ وَالَّذِی خَبُثَ لَا یَخْرُجُ إِلَّا نَکِدًا ۚ کَذَٰلِکَ نُصَرِّفُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَشْکُرُونَ ﴿٥٨﴾
 و سرزمین پاکیزه روییدنی اش را با اجازۀ پروردگارش بیرون می آورد و آن که خبیث است بیرون نمی آورد مگر به سختی . آنگونه شرح می دهیم آیات را برای قومی که شکر گذار هستند  ﴿۵۸﴾ 

 لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّـهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَیْرُهُ إِنِّی أَخَافُ عَلَیْکُمْ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ ﴿٥٩﴾
قطعاً نوح را بسوی قومش فرستادیم و گفت: ای قوم خدایی را عبادت کنید که  غیر از او برای شما خدایی نیست من برای شما از عذاب روزی بزرگ می ترسم ﴿۵۹﴾ 

قَالَ الْمَلَأُ مِن قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاکَ فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ ﴿٦٠﴾
اشراف و اعیان قومش گفتند : که ما تو را در گمراهی آشکاری می بینیم ﴿۶۰﴾ 

قَالَ یَا قَوْمِ لَیْسَ بِی ضَلَالَةٌ وَلَـٰکِنِّی رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِینَ ﴿٦١﴾
گفت : ای قوم من گمراه نیستم و لیکن من فرستاده ای از پروردگار جهانها هستم ﴿۶۱﴾ 

أُبَلِّغُکُمْ رِسَالَاتِ رَبِّی وَأَنصَحُ لَکُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٦٢﴾
که بر شما فرستاده های پروردگارم را ابلاغ میکنم  و شما را نصیحت میکنم و چیزهایی را از خدا میدانم که شما آن را نمیدانید ﴿۶۲﴾ 

أَوَعَجِبْتُمْ أَن جَاءَکُمْ ذِکْرٌ مِّن رَّبِّکُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِّنکُمْ لِیُنذِرَکُمْ وَلِتَتَّقُوا وَلَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ﴿٦٣﴾
آیا تعجب میکنید که توسط مردی از خودتان ذکری از پروردگارتان برایتان آمد ؟  تا به شما هشدار دهد ؟ و برای اینکه حدود خدا را رعایت کنید ؟ و باشد که مورد رحمت قرار بگیرید﴿۶۳﴾ 

فَکَذَّبُوهُ فَأَنجَیْنَاهُ وَالَّذِینَ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ وَأَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا عَمِینَ ﴿٦٤﴾
و او را تکذیب کردند سپس او و کسانی را که با او در کشتی بودند نجات دادیم و کسانی را که آیات ما را تکذیب کردند غرق کردیم  بدلیل آنکه آنها قومی کور بودند ﴿۶۴﴾ 

وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا ۗ قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّـهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَیْرُهُ ۚ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿٦٥﴾
و بسوی عاد برادرشان هود را فرستادیم گفت: ای قوم خدا را عبادت کنید برای شما خدایی غیر از او نیست آیا حدود خدا را رعایت نمی کنید ؟ ﴿۶۵﴾ 

قَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِن قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاکَ فِی سَفَاهَةٍ وَإِنَّا لَنَظُنُّکَ مِنَ الْکَاذِبِینَ ﴿٦٦﴾
اشراف کسانی که از قومش کافر شدند گفتند: ما تو را در دیوانگی می بینیم و به گمان ما تو دروغ گو هستی ﴿۶۶﴾ 

قَالَ یَا قَوْمِ لَیْسَ بِی سَفَاهَةٌ وَلَـٰکِنِّی رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِینَ ﴿٦٧﴾
گفت : ای قوم من دیوانه نیستم ولیکن فرستاده ای از جانب پروردگار جهانها هستم﴿۶۷﴾ 

أُبَلِّغُکُمْ رِسَالَاتِ رَبِّی وَأَنَا لَکُمْ نَاصِحٌ أَمِینٌ ﴿٦٨﴾
به شما پیامهای پروردگارم را می رسانم ومن برای شما نصیحت کننده ای امین هستم  ﴿۶۸﴾ 

أَوَعَجِبْتُمْ أَن جَاءَکُمْ ذِکْرٌ مِّن رَّبِّکُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِّنکُمْ لِیُنذِرَکُمْ ۚ وَاذْکُرُوا إِذْ جَعَلَکُمْ خُلَفَاءَ مِن بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ وَزَادَکُمْ فِی الْخَلْقِ بَسْطَةً ۖفَاذْکُرُوا آلَاءَ اللَّـهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿٦٩﴾
آیا تعجب میکنید از اینکه ذکری از جانب پروردگارتان بر مردی از خودتان  آمد تا بشما هشدار دهد و به یاد بیاورید وقتی را که شما را بعد از قوم نوح جانشینانی قرار داد و شما را در آفرینش به کمال افزایش داد و نعمت های خدا را یاد کنید باشد که رستگار شوید﴿۶۹﴾

قَالُوا أَجِئْتَنَا لِنَعْبُدَ اللَّـهَ وَحْدَهُ وَنَذَرَ مَا کَانَ یَعْبُدُ آبَاؤُنَا ۖ فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن کُنتَ مِنَ الصَّادِقِینَ ﴿٧٠﴾
 گفتند برای ما آمده ای تا خدا را به یکانگی اش عبادت کنیم ؟ و آنچه پدرانمان عبادت میکردند را رها سازیم ؟ پس اگر راست میگویی آنچه را به ما وعده میدهی برایمان بیاور﴿۷۰﴾ 

قَالَ قَدْ وَقَعَ عَلَیْکُم مِّن رَّبِّکُمْ رِجْسٌ وَغَضَبٌ ۖ أَتُجَادِلُونَنِی فِی أَسْمَاءٍ سَمَّیْتُمُوهَا أَنتُمْ وَآبَاؤُکُم مَّا نَزَّلَ اللَّـهُ بِهَا مِن سُلْطَانٍ ۚ فَانتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ﴿٧١﴾
گفت البته بر شما از پروردگارتان پلیدی و خشم واقع شد آیا با من در باره ی اسمهایی که خودتان آنها را اسم گذاری کرده اید شما و یا پدرانتان مجادله میکنید ؟ چیزهایی که خدا برای آن هیچ دلیلی نازل نکرده پس منتظر باشید که من هم با شما از منتظران هستم﴿۷۱﴾ 

فَأَنجَیْنَاهُ وَالَّذِینَ مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِّنَّا وَقَطَعْنَا دَابِرَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۖ وَمَا کَانُوا مُؤْمِنِینَ ﴿٧٢﴾
و برحمتی از ما او و کسانی که با او بودند را نجات دادیم و دنباله ی کسانی را که آیات ما را دروغ پنداشتند قطع کردیم و از مومنان نبودند ﴿۷۲﴾

وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا ۗ قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّـهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَیْرُهُ ۖ قَدْ جَاءَتْکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ ۖ هَـٰذِهِ نَاقَةُ اللَّـهِ لَکُمْ آیَةً ۖ فَذَرُوهَا تَأْکُلْ فِی أَرْضِ اللَّـهِ ۖوَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَیَأْخُذَکُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿٧٣﴾
 و بسوی ثمود برادرشان صالح را فرستادیم  گفت ای قوم خدا را عبادت کنید خدایی غیر از او برای شما نیست . البته برایتان نشانه هایی از پروردگارتان آمد این شتر خدا برای شما آیه ایست پس آن را بگذارید تا در زمین بخورد و به بدی  قصد آن را نکنید که شما را عذابی دردناک می گیرد  ﴿۷۳﴾ 

وَاذْکُرُوا إِذْ جَعَلَکُمْ خُلَفَاءَ مِن بَعْدِ عَادٍ وَبَوَّأَکُمْ فِی الْأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورًا وَتَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُیُوتًا ۖ فَاذْکُرُوا آلَاءَ اللَّـهِ وَلَا تَعْثَوْا فِی الْأَرْضِ مُفْسِدِینَ ﴿٧٤﴾
و یاد کنید وقتی را که شما را جانشینانی بعد از عاد قرار داد و شما را در زمین اقامت داد . از محل هموار آن قصرهایی بر میگیرید و از کوه ها خانه هایی میتراشید پس نعمتهای خدا را یاد کنید و در زمین بر فساد اصرار نکنید ﴿۷۴﴾ 

قَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا مِن قَوْمِهِ لِلَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ أَتَعْلَمُونَ أَنَّ صَالِحًا مُّرْسَلٌ مِّن رَّبِّهِ ۚ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلَ بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿٧٥﴾
اشراف کسانی که تکبر داشتند از قومش به کسانی از آنها که ضعیف بودند و ایمان آورده بودند گفتند : آیا شما حتماً میدانید که صالح فرستاده ای ازسوی پروردگارش هست ؟ گفتند: ما به آنچه که بر آن فرستاده شده ایمان داریم﴿۷۵﴾

قَالَ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا بِالَّذِی آمَنتُم بِهِ کَافِرُونَ ﴿٧٦﴾
کسانی که تکبر داشتند گفتند : که ما به آنچه شما به آن ایمان دارید کافر هستیم ﴿۷۶﴾ 

فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ وَقَالُوا یَا صَالِحُ ائْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن کُنتَ مِنَ الْمُرْسَلِینَ ﴿٧٧﴾
پس سر شتر را بریدنند و ار دستور پروردگارشان تجاوز کردند و گفتتند ای صالح اگر تو از رسولان هستی حالا آنچه را وعده میدهی برایمان بیاور ﴿۷۷﴾

فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دَارِهِمْ جَاثِمِینَ﴿٧٨﴾
 سپس لرزشی آنها را گرفت و در خانه هایشان صبح کردند در حالیکه به زمین چسبیده بودند ﴿۷۸﴾ 

فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ یَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ رِسَالَةَ رَبِّی وَنَصَحْتُ لَکُمْ وَلَـٰکِن لَّا تُحِبُّونَ النَّاصِحِینَ ﴿٧٩﴾
و از آنها روی بر تافت و گفت ای قوم، قطعاً پیام پروردگارم را به شما ابلاغ کردم و شما را نصیحت کردم و لکن نصیحت کننده ها را دوست ندارید ﴿۷۹﴾

وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَکُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّنَ الْعَالَمِینَ ﴿٨٠﴾
 و لوط وقتی به قومش گفت آیا فحشایی می آورید که بر آن هیچ یک از جهانیان  از شما سبقت نگرفته ﴿۸۰﴾ 

إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّن دُونِ النِّسَاءِ ۚ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُونَ ﴿٨١﴾
البته شما بسراغ مردان به جای زنان برای شهوترانی می آیید بلکه شما قومی مسرف هستید ﴿۸۱﴾ 

وَمَا کَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا أَخْرِجُوهُم مِّن قَرْیَتِکُمْ ۖ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ یَتَطَهَّرُونَ ﴿٨٢﴾
و جواب قومش نبود مگر آنکه گفتند از شهرتان بیرونشان کنید برای اینکه آنها مردمی پاکیزه جو هستند ﴿۸۲﴾

فَأَنجَیْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿٨٣﴾
 سپس او واهلش را نجات دادیم غیر از همسرش را چرا که از درنگ کننده ها بود ﴿۸۳﴾ 

وَأَمْطَرْنَا عَلَیْهِم مَّطَرًا ۖ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ ﴿٨٤﴾
 باراندیم بر آنها بارانی پس نگاه کن عاقبت مجرمین چگونه بود ﴿۸۴﴾ 

وَإِلَىٰ مَدْیَنَ أَخَاهُمْ شُعَیْبًا ۗ قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّـهَ مَا لَکُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَیْرُهُ ۖ قَدْ جَاءَتْکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ ۖفَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْیَاءَهُمْ وَلَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا ۚ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ﴿٨٥﴾
و بسوی مدین برادرشان شعیب را (فرستادیم) که گفت : ای قوم خدا را  عبادت کنید که برای شما غیر از او الهی نیست البته برای شما از پروردگارتان روشنگری آمد پس پیمانه و ترازو را به تمامی بدهید و به مردم اشیاء شان را کم ندهید و در زمین بعد از اصلاحش فساد نکنید آن برای شما بهتر است اگر مومن هستید ﴿۸۵﴾ 

وَلَا تَقْعُدُوا بِکُلِّ صِرَاطٍ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ مَنْ آمَنَ بِهِ وَتَبْغُونَهَا عِوَجًا ۚ وَاذْکُرُوا إِذْ کُنتُمْ قَلِیلًا فَکَثَّرَکُمْ ۖ وَانظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِینَ ﴿٨٦﴾
و بر هر راهی ننشینید که وعده دهید واز راه خدا باز دارید آنکسی را که به آن ایمان آورده و آن را کج نخواهید و بیار آورید که تعداد شما کم بود سپس خدا تعداد شما را افزایش داد و نگاه کنید عاقبت مفسدین چگونه بود؟ ﴿۸۶﴾ 

وَإِن کَانَ طَائِفَةٌ مِّنکُمْ آمَنُوا بِالَّذِی أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَائِفَةٌ لَّمْ یُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتَّىٰ یَحْکُمَ اللَّـهُ بَیْنَنَا ۚ وَهُوَ خَیْرُ الْحَاکِمِینَ ﴿٨٧﴾
و اگر گروهی از شما ایمان آورند به آنچه که برای آن فرستاده شدم و گروهی ایمان نیاورند پس صبر کنید تا خدا بین ما حکم کند و او بهترین حکم کننده هاست ﴿۸۷﴾ 

 قَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا مِن قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّکَ یَا شُعَیْبُ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَکَ مِن قَرْیَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنَا ۚ قَالَ أَوَلَوْ کُنَّا کَارِهِینَ ﴿٨٨﴾
اشراف کسانی که ادعای بزرگی میکردند از قومش گفتند :  ای شعیب تو و کسانی که با تو ایمان آورده اند را حتماً از شهرمان بیرون میکنیم یا اینکه به آیین ما باز گردید (شعیب) گفت اگر چه دوست نداشته باشیم ؟﴿۸۸﴾

قَدِ افْتَرَیْنَا عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِی مِلَّتِکُم بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللَّـهُ مِنْهَا ۚ وَمَا یَکُونُ لَنَا أَن نَّعُودَ فِیهَا إِلَّا أَن یَشَاءَ اللَّـهُ رَبُّنَا ۚ وَسِعَ رَبُّنَا کُلَّ شَیْءٍ عِلْمًا ۚ عَلَى اللَّـهِ تَوَکَّلْنَا ۚ رَبَّنَا افْتَحْ بَیْنَنَا وَبَیْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنتَ خَیْرُ الْفَاتِحِینَ ﴿٨٩﴾
البته در آنصورت بر خدا دروغ بسته ایم دروغی را اگر در آیین شما برگردیم بعد از وقتی که خدا ما را از آن نجات داده و شایستۀ ما نیست که در آن باز گردیم مگر آنکه خدا پروردگار ما بخواهد  . پروردگار ما هر چیزی را بر پایۀ دانش وسعت داد . بر خدا که پروردگارمان است توکل میکنیم  . ای پروردگار ما میان ما و قوم ما را به حقیقت بگشای که تو بهترین گشاینده ها هستی ﴿۸۹﴾

وَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِن قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَیْبًا إِنَّکُمْ إِذًا لَّخَاسِرُونَ ﴿٩٠﴾ 
 و اشراف کسانی از قومش که کافر شدند گفتند : اگر از شعیب پیروی کنید آنوقت شما از زیانکاران هستید ﴿۹۰﴾

فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِی دَارِهِمْ جَاثِمِینَ﴿٩١﴾

 سپس لرزشی آنها را گرفت و در خانه هایشان صبح کردند در حالیکه بزمین چسبیده بودند ﴿۹۱﴾ 

الَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْبًا کَأَن لَّمْ یَغْنَوْا فِیهَا ۚ الَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْبًا کَانُوا هُمُ الْخَاسِرِینَ ﴿٩٢﴾
کسانی که شعیب را تکذیب کردند انگار در آن اقامت نداشتند کسانی که شعیب را تکذیب کردند آنها زیانکار بودند﴿۹۲﴾

فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ یَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ رِسَالَاتِ رَبِّی وَنَصَحْتُ لَکُمْ ۖ فَکَیْفَ آسَىٰ عَلَىٰ قَوْمٍ کَافِرِینَ ﴿٩٣﴾
 پس از آنها  روی برتافت و گفت :ای قوم قطعاً پیامهای پروردگارم را به شما ابلاغ نمودم و به شما نصیحت کردم پس چگونه بر قوم کافران تاسف بخورم  ﴿۹۳﴾ 

وَمَا أَرْسَلْنَا فِی قَرْیَةٍ مِّن نَّبِیٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ ﴿٩٤﴾
و در هیچ شهری پیامبری نفرستادیم مگر آنکه اهلش رابه  سختی و رنج گرفتیم شاید آنها متواضع شوند﴿۹۴﴾

ثُمَّ بَدَّلْنَا مَکَانَ السَّیِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّىٰ عَفَوا وَّقَالُوا قَدْ مَسَّ آبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ فَأَخَذْنَاهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿٩٥﴾
 سپس به جای بدی خوبی را تبدیل کردیم تا اینکه سلامت شدند و گفتند البته به پدران ما عذاب و سختی رسید سپس آنها را به ناگهانی گرفتیم در حالیکه نمی دانستند ﴿۹۵﴾

وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَـٰکِن کَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُم بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿٩٦﴾
و اگر اهل شهرها ایمان می آوردند و حدودم را رعایت میکردند حتماً برایشان برکاتی از آسمان و زمین می گشودیم و لیکن تکذیب کردند و آنها را به دلیل آنچه کسب میکردند گرفتیم ﴿۹۶﴾

أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَىٰ أَن یَأْتِیَهُم بَأْسُنَا بَیَاتًا وَهُمْ نَائِمُونَ ﴿٩٧﴾
 آیا اهل شهرها ایمن شدند از اینکه عذاب ما شبانه بسراغسان بیاید در حالیکه آنها در خواب هستند؟ ﴿۹۷﴾

أَوَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَىٰ أَن یَأْتِیَهُم بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ یَلْعَبُونَ ﴿٩٨﴾
 آیا و اهل شهرها ایمن شدند از اینکه عذاب ما در روز بیاید در حالیکه آنها بازی می کنند ؟﴿۹۸﴾

أَفَأَمِنُوا مَکْرَ اللَّـهِ ۚ فَلَا یَأْمَنُ مَکْرَ اللَّـهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ﴿٩٩﴾
 آیا از مکر خدا ایمن شدند ؟ و از مکر خدا احساس امنیت نمیکنند مگر قوم زیانکار ﴿۹۹﴾ 

 أَوَلَمْ یَهْدِ لِلَّذِینَ یَرِثُونَ الْأَرْضَ مِن بَعْدِ أَهْلِهَا أَن لَّوْ نَشَاءُ أَصَبْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ ۚ وَنَطْبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا یَسْمَعُونَ ﴿١٠٠﴾
آیا برای کسانی که بعد از اهل آن وارث زمین میشوند راهنمایی نشد  که اگر ما میخواستیم برای آنها بدلیل گناهانشان فرود می آوردیم و بر قلبهایشان مهر میزدیم و آنها نمی شنیدند ؟﴿۱۰۰﴾ 

تِلْکَ الْقُرَىٰ نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنبَائِهَا ۚ وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَیِّنَاتِ فَمَا کَانُوا لِیُؤْمِنُوا بِمَا کَذَّبُوا مِن قَبْلُ ۚ کَذَٰلِکَ یَطْبَعُ اللَّـهُ عَلَىٰ قُلُوبِ الْکَافِرِینَ ﴿١٠١﴾
قصۀ آن شهرها را برای تو می گوییم از اخبار آنها و البته رسولانشان  با دلایل برای آنها آمدند و بدلیل انچه از قبل تکذیب کردند نبودند که ایمان بیاورند آنگونه خدا بر قلبهای کافران مهر میزند ﴿۱۰۱﴾ 

 وَمَا وَجَدْنَا لِأَکْثَرِهِم مِّنْ عَهْدٍ ۖوَإِن وَجَدْنَا أَکْثَرَهُمْ لَفَاسِقِینَ ﴿١٠٢﴾
 و برای بیشتر آنها تعهدی نیافتیم و انکه بیشتر آنها را گناهکار یافتیم ﴿۱۰۲﴾ 

ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَىٰ بِآیَاتِنَا إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَظَلَمُوا بِهَا ۖ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِینَ ﴿١٠٣﴾
 سپس بعد  از آنها موسی را با آیه هایمان بسوی فرعون و اطرافیانش فرستادیم و به آن ستم کردند ببین عاقبت مفسدان چگونه بود ﴿۱۰۳﴾  

وَقَالَ مُوسَىٰ یَا فِرْعَوْنُ إِنِّی رَسُولٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِینَ ﴿١٠٤﴾
و موسی گفت ای فرعون من فرستادۀ پروردگار جهانها هستم ﴿۱۰۴﴾ 

حَقِیقٌ عَلَىٰ أَن لَّا أَقُولَ عَلَى اللَّـهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ قَدْ جِئْتُکُم بِبَیِّنَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ فَأَرْسِلْ مَعِیَ بَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿١٠٥﴾
 شایسته است که بر خدا جز حقیقت را نگویم البته برای شما نشانه های روشنی از پروردگارتان آورده ام پس بنی اسراییل را با من بفرست ﴿۱۰۵﴾  

 قَالَ إِن کُنتَ جِئْتَ بِآیَةٍ فَأْتِ بِهَا إِن کُنتَ مِنَ الصَّادِقِینَ ﴿١٠٦﴾
(فرعون) گفت اگر با آیه ای آمده ای پس آن را بیاور، اگر راست میگویی ﴿۱۰۶﴾  

فَأَلْقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِیَ ثُعْبَانٌ مُّبِینٌ ﴿١٠٧﴾
و عصایش را انداخت که آن اژدهایی واضح شد ﴿۱۰۷﴾  

وَنَزَعَ یَدَهُ فَإِذَا هِیَ بَیْضَاءُ لِلنَّاظِرِینَ﴿١٠٨﴾
و دستش را بیرون آورد در حالیکه برای بیننده ها میتابید ﴿۱۰۸﴾  

قَالَ الْمَلَأُ مِن قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هَـٰذَا لَسَاحِرٌ عَلِیمٌ ﴿١٠٩﴾
گروهی از قوم فرعون گفتند که حتماً این جادوگری داناست ﴿۱۰۹﴾  

یُرِیدُ أَن یُخْرِجَکُم مِّنْ أَرْضِکُمْ ۖ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ ﴿١١٠﴾ 
می خواهد که شما را از سرزمینتان بیرون کند پس چه چیزی را امر می کنید﴿۱۱۰﴾ 

قَالُوا أَرْجِهْ وَأَخَاهُ وَأَرْسِلْ فِی الْمَدَائِنِ حَاشِرِینَ ﴿١١١﴾
گفتند : او و برادرش را به تاخیر انداز و جمع کننده هایی را در شهر ها بفرست ﴿۱۱۱﴾ 

 یَأْتُوکَ بِکُلِّ سَاحِرٍ عَلِیمٍ ﴿١١٢﴾
که جادوگران دانایی را برایت بیاورند ﴿۱۱۲﴾ 

وَجَاءَ السَّحَرَةُ فِرْعَوْنَ قَالُوا إِنَّ لَنَا لَأَجْرًا إِن کُنَّا نَحْنُ الْغَالِبِینَ ﴿١١٣﴾
و جادو گران پیش فرعون آمدند و گفتند اگر ما (بر موسی ) غلبه کنیم آیا برای ما پاداشی هست؟ ﴿۱۱۳﴾ 

قَالَ نَعَمْ وَإِنَّکُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ﴿١١٤﴾
گفت: بله و قطعاً در آنصورت از نزدیکان خواهید شد﴿۱۱۴﴾

قَالُوا یَا مُوسَىٰ إِمَّا أَن تُلْقِیَ وَإِمَّا أَن نَّکُونَ نَحْنُ الْمُلْقِینَ ﴿١١٥﴾
 گفتند: ای موسی آیا تو شروع می کنی ؟ یاآنکه ما شروع کنیم ؟﴿۱۱۵﴾

قَالَ أَلْقُوا ۖ فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْیُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءُوا بِسِحْرٍ عَظِیمٍ ﴿١١٦﴾ 
 گفت : شروع کنید . و وقتی شروع کردند چشمهای مردم را جادو کردند و آنها را ترساندند و جادویی بزرگ را آوردند﴿۱۱۶﴾ 

 وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنْ أَلْقِ عَصَاکَ ۖ فَإِذَا هِیَ تَلْقَفُ مَا یَأْفِکُونَ ﴿١١٧﴾
و به موسی وحی کردیم که عصایت را بینداز و ناگهان آنچه را به دروغ  می آوردند را  قاپید ﴿۱۱۷﴾

فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ﴿١١٨﴾
 سپس حق واقع شد و آنچه را عمل میکردند باطل شد ﴿۱۱۸﴾

فَغُلِبُوا هُنَالِکَ وَانقَلَبُوا صَاغِرِینَ ﴿١١٩﴾ 
 و در آنجا شکست خوردند و در حالیکه تحقیر شده بودند  برگشتند ﴿۱۱۹﴾ 

وَأُلْقِیَ السَّحَرَةُ سَاجِدِینَ ﴿١٢٠﴾
 و جادوگران به سجده افتادند ﴿۱۲۰﴾

قَالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿١٢١﴾
 گفتند : به پروردگار جهانها ایمان آوردیم  ﴿۱۲۱﴾

رَبِّ مُوسَىٰ وَهَارُونَ ﴿١٢٢﴾
 پروردگار موسی و هارون  ﴿۱۲۲﴾

 قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنتُم بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ ۖ إِنَّ هَـٰذَا لَمَکْرٌ مَّکَرْتُمُوهُ فِی الْمَدِینَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْهَا أَهْلَهَا ۖ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿١٢٣﴾
 فرعون  گفت آیا به او ایمان می آورید قبل از آنکه به شما اجازه دهم؟ حتماً این نقشه ایست که قبلاً آن را در شهر طراحی کرده اید تا اهلش را از آن خارج کنید بزودی میدانید (چگونه شما را مجازات خواهم کرد)  ﴿۱۲۳﴾

 لَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَأَرْجُلَکُم مِّنْ خِلَافٍ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّکُمْ أَجْمَعِینَ ﴿١٢٤﴾
البته دستهای شما را و پاهای شما را از پشت قطع میکنم و همۀ شما را به صلیب میکشم ﴿۱۲۴﴾

قَالُوا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ ﴿١٢٥﴾

گفتند ما بسوی پروردگارمان باز میگردیم  ﴿۱۲۵﴾

وَمَا تَنقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِآیَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا ۚ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِینَ ﴿١٢٦﴾
 و از ما انتقام نمی گیری مگر آنکه با آیات  پروردگارمان وقتی که برای ما آمدند ایمان آوردیم .  ای پروردگار ما بر ما صبری بریز و ما را مسلمان بمیران ﴿۱۲۶﴾

وَقَالَ الْمَلَأُ مِن قَوْمِ فِرْعَوْنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوْمَهُ لِیُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَیَذَرَکَ وَآلِهَتَکَ ۚ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبْنَاءَهُمْ وَنَسْتَحْیِی نِسَاءَهُمْ وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ ﴿١٢٧﴾

 و خوشگذرانان از قوم فرعون گفتند : آیا موسی و قومش را می گذاری که که در زمین فساد کنند ؟ در حالیکه تو و خدایت را  رها کرده ؟ گفت : بزودی پسرانشان را می کشیم و زنانشان را زنده  می گذاریم  و البته ما از بالایشان بر آنها چیره هستیم ﴿۱۲۷﴾ 

قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ اسْتَعِینُوا بِاللَّـهِ وَاصْبِرُوا ۖ إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّـهِ یُورِثُهَا مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۖ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ ﴿١٢٨﴾
موسی به قومش گفت : از خدا طلب کمک و صبر کنید یقیناً زمین برای خداست و آن را به هر کس از بنده هایش  که بخواهد به ارث میدهد و عاقبت برای رعایت کننده هاست ﴿۱۲۸﴾ 

 قَالُوا أُوذِینَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِیَنَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا ۚقَالَ عَسَىٰ رَبُّکُمْ أَن یُهْلِکَ عَدُوَّکُمْ وَیَسْتَخْلِفَکُمْ فِی الْأَرْضِ فَیَنظُرَ کَیْفَ تَعْمَلُونَ ﴿١٢٩﴾
گفتند: قبل از آنکه برای ما بیایی و بعد آنچه برای ما آوردی اذیت شدیم  (موسی) گفت : شاید پروردگارتان دشمن شما را هلاک کند و شما را در زمین جانشین سازد و نگاه میکند که شما چگونه عمل میکنید﴿۱۲۹﴾

 وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَنَقْصٍ مِّنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ ﴿١٣٠﴾
 و البته آل فرعون را به خشکسالی و کم بود از محصولات گرفتیم شاید آنها متذکر شوند ﴿۱۳۰﴾

فَإِذَا جَاءَتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُوا لَنَا هَـٰذِهِ ۖ وَإِن تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ یَطَّیَّرُوا بِمُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُ ۗ أَلَا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِندَ اللَّـهِ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿١٣١﴾
 و هر کاه نیکی به آنها می رسید می گفتند این برای ماست و هر گاه بدی به آنها میرسید .آن را به فال بد به موسی و کسانی که با او بودند نسبت میدادند . آگاه باشید که فال بد آنها نزد خداست و لکن بیشترشان نمی دانند ﴿۱۳۱﴾

وَقَالُوا مَهْمَا تَأْتِنَا بِهِ مِنْ آیَةٍ لِّتَسْحَرَنَا بِهَا فَمَا نَحْنُ لَکَ بِمُؤْمِنِینَ ﴿١٣٢﴾
 و گفتند هرگاه برای ما هر آیه ای بیاوری که ما را با آن جادو کنی ما به تو ایمان نمی آوریم ﴿۱۳۲﴾ 

 فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمُ الطُّوفَانَ وَالْجَرَادَ وَالْقُمَّلَ وَالضَّفَادِعَ وَالدَّمَ آیَاتٍ مُّفَصَّلَاتٍ فَاسْتَکْبَرُوا وَکَانُوا قَوْمًا مُّجْرِمِینَ ﴿١٣٣﴾
 سپس بر آنها طوفان و ملخ و شپش و قورباغه و خون ٫ آیاتی جدا جدا فرستادیم ولی کبر ورزیدند و قومی مجرم بودند ﴿۱۳۳﴾ 

وَلَمَّا وَقَعَ عَلَیْهِمُ الرِّجْزُ قَالُوا یَا مُوسَى ادْعُ لَنَا رَبَّکَ بِمَا عَهِدَ عِندَکَ ۖ لَئِن کَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَکَ وَلَنُرْسِلَنَّ مَعَکَ بَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿١٣٤﴾
 و هرگاه بر آنها پلیدی واقع میشد می گفتند : ای موسی پروردگارت را بخوان بخاطر آن عهدی که داری که اگر پلیدی را از ما بر داری حتماً به تو ایمان می آوریم و حتماً بنی اسراییل را با تو می فرستیم  ﴿۱۳۴﴾ 

فَلَمَّا کَشَفْنَا عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلَىٰ أَجَلٍ هُم بَالِغُوهُ إِذَا هُمْ یَنکُثُونَ ﴿١٣٥﴾
 و هنگامی که از آنها چرک و پلیدی را تا زمان معینی که به آن میرسند برداشتیم آنوقت آنها پیمانشان را می شکنند ﴿۱۳۵﴾ 

فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ فِی الْیَمِّ بِأَنَّهُمْ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَکَانُوا عَنْهَا غَافِلِینَ﴿١٣٦﴾
 و از آنها انتقام گرفتیم و در دریا غرغشان کردیم به خا طر آنکه آنها آیات ما را تکذیب می کردند و از آنها غافل بودند ﴿۱۳۶﴾ 

وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِینَ کَانُوا یُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا ۖ وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ الْحُسْنَىٰ عَلَىٰ بَنِی إِسْرَائِیلَ بِمَا صَبَرُوا ۖ وَدَمَّرْنَا مَا کَانَ یَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا کَانُوا یَعْرِشُونَ ﴿١٣٧﴾
 و  به قومی که در مشرقها و مغربهای زمین به ضعف کشیده شده بودند آن چیزی را ارث دادیم که در آن برکت نهادیم و کلمه پروردگارت بر فرزندان اسراییل به نیکی تمام شد به دلیل آنکه صبر کردند و آنچه را فرعون و قومش درست میکردند و آنچه را سقف می ساختند واژگون کردیم ﴿۱۳۷﴾ 

وَجَاوَزْنَا بِبَنِی إِسْرَائِیلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَىٰ قَوْمٍ یَعْکُفُونَ عَلَىٰ أَصْنَامٍ لَّهُمْ ۚ قَالُوا یَا مُوسَى اجْعَل لَّنَا إِلَـٰهًا کَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ ۚ قَالَ إِنَّکُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ ﴿١٣٨﴾
 وفرزندان اسراییل را از دریا عبور دادیم تا رسیدند به قومی که بر بتهایی که مال خودشان بود حلقه میزدند گفتند: ای موسی برای ما خدایی مانند خدای اینها قرار بده گفت: که قطعاً شما قومی نادان هستید  ﴿۱۳۸﴾ 

إِنَّ هَـٰؤُلَاءِ مُتَبَّرٌ مَّا هُمْ فِیهِ وَبَاطِلٌ مَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٣٩﴾
 قطعاً اینها اعتقاداتشان بیهوده است و آنچه را انجام میدهند باطل است  ﴿۱۳۹﴾ 

 قَالَ أَغَیْرَ اللَّـهِ أَبْغِیکُمْ إِلَـٰهًا وَهُوَ فَضَّلَکُمْ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿١٤٠﴾
 گفت: آیا برای شما خدایی غیر از خدا در خواست کنم  درحالیکه او شما را نسبت به جهانیان نعمت داده است ؟ ﴿۱۴۰﴾ 

وَإِذْ أَنجَیْنَاکُم مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ ۖ یُقَتِّلُونَ أَبْنَاءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ ۚ وَفِی ذَٰلِکُم بَلَاءٌ مِّن رَّبِّکُمْ عَظِیمٌ ﴿١٤١﴾ 

 و وقتیکه شما را از آل فرعون نجات دادیم به شما عذابی بد میرساندند, پسران شما را میکشتند و زنان شما را  زنده میگذاشتند و در آن برای شما بلای بزرگی از جانب پروردگارتان بود﴿۱۴۱﴾

 وَوَاعَدْنَا مُوسَىٰ ثَلَاثِینَ لَیْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً ۚ وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ﴿١٤٢﴾
 و با موسی سی شب تمام وعده کردیم و آن را با ده (شب دیگر) تمام کردیم  سپس  پروردگارش اوقات را در چهل شب تمام کرد و موسی به برادرش هارون گفت : در قوم من جانشین من باش و اصلاح کن و راه مفسدان را پیروی مکن ﴿۱۴۲﴾

وَلَمَّا جَاءَ مُوسَىٰ لِمِیقَاتِنَا وَکَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِی أَنظُرْ إِلَیْکَ ۚ قَالَ لَن تَرَانِی وَلَـٰکِنِ انظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَکَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِی ۚ فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَکًّا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقًا ۚفَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ ﴿١٤٣﴾
 و وقتی موسی به محل قرار ما آمد و پروردگارش با او حرف زد گفت: پروردگارا خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم گفت ای موسی هرگز مرا نخواهی دید و لکن بسوی کوه نگاه کن اگر کوه توانست در جای خود آرام گیرد بزودی من را خواهی دید سپس وقتی پروردگارش بر کوه تجلی کرد آن را کوبیده منهدم ساخت و موسی بیهوش  افتاد سپس وقتی به هوش آمد گفت مقدس و منزه هستی تو بسوی تو بازگشتم و من اول از هر چیزی از مومنان هستم ﴿١۴۳﴾

قَالَ یَا مُوسَىٰ إِنِّی اصْطَفَیْتُکَ عَلَى النَّاسِ بِرِسَالَاتِی وَبِکَلَامِی فَخُذْ مَا آتَیْتُکَ وَکُن مِّنَ الشَّاکِرِینَ ﴿١٤٤﴾ 
گفت : ای موسی من تو را برای مردم برگزیدم بوسیلۀ پیامهای خود و بوسیله ی کلام خودم  پس آنچه را به تو دادم بگیر و از شاکران باش ﴿١۴۴﴾

وَکَتَبْنَا لَهُ فِی الْأَلْوَاحِ مِن کُلِّ شَیْءٍ مَّوْعِظَةً وَتَفْصِیلًا لِّکُلِّ شَیْءٍ فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَکَ یَأْخُذُوا بِأَحْسَنِهَا ۚ سَأُرِیکُمْ دَارَ الْفَاسِقِینَ ﴿١٤٥﴾ 
و برای او در لوح ها اندرز و شرحی برای هر چیز نوشتیم پس با نیرو مندی آن را بگیر و به قومت فرمان بده تا آن را با نیکویی بگیرند ش, بزودی خانۀ فاسقان را به شما نشان خواهم داد ﴿١۴۵﴾

سَأَصْرِفُ عَنْ آیَاتِیَ الَّذِینَ یَتَکَبَّرُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَإِن یَرَوْا کُلَّ آیَةٍ لَّا یُؤْمِنُوا بِهَا وَإِن یَرَوْا سَبِیلَ الرُّشْدِ لَا یَتَّخِذُوهُ سَبِیلًا وَإِن یَرَوْا سَبِیلَ الْغَیِّ یَتَّخِذُوهُ سَبِیلًا ۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَکَانُوا عَنْهَا غَافِلِینَ ﴿١٤٦﴾
 بزودی منصرف میکنم از آیاتم کسانی را که به ناحق در زمین بزرگی و برتری میخواهند و اگر هر آیه ای ببینند ایمان نمی آورند و اگر راه هدایت را ببینند بعنوان راه انتخابش نمیکنند و اگر راه گمراهی را ببینند آن را بعنوان راه انتخاب می کنند بدلیل اینکه  آیات ما را دروغ پنداشتند و از آن غافل بودند ﴿١۴۶﴾

 وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ ۚ هَلْ یُجْزَوْنَ إِلَّا مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٤٧﴾
 و کسانی که آیات ما و ملاقات آخرت را تکذیب کردند اعمالشان تباه شده است آیا غیر از آنچه عمل کرده اند را پاداش داده میشوند ؟ ﴿١۴۷﴾

 وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَىٰ مِن بَعْدِهِ مِنْ حُلِیِّهِمْ عِجْلًا جَسَدًا لَّهُ خُوَارٌ ۚ أَلَمْ یَرَوْا أَنَّهُ لَا یُکَلِّمُهُمْ وَلَا یَهْدِیهِمْ سَبِیلًا ۘ اتَّخَذُوهُ وَکَانُوا ظَالِمِینَ ﴿١٤٨﴾
و قوم موسی پس از او از زیور آلات خود کالبد گوساله ای را ساختند که برای او صدای گاو بود آیا ندیدند که او با آنها حرف نمیزند ؟ وآنها را به راهی هدایت نمی کند ؟ پیرو او شدند و جزو ستمکاران بودند ﴿١۴۸﴾

 وَلَمَّا سُقِطَ فِی أَیْدِیهِمْ وَرَأَوْا أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّوا قَالُوا لَئِن لَّمْ یَرْحَمْنَا رَبُّنَا وَیَغْفِرْ لَنَا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ ﴿١٤٩﴾
و وقتی در دستانشان بی فایده شد و دیدند که قطعآ گمراه شده اند گفتند : اگر پروردگارمان رحم نکند و ما را نیامرزد جزو زیانکاران خواهیم بود ﴿١۴۹﴾

وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰ إِلَىٰ قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ بِئْسَمَا خَلَفْتُمُونِی مِن بَعْدِی ۖ أَعَجِلْتُمْ أَمْرَ رَبِّکُمْ ۖ وَأَلْقَى الْأَلْوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأْسِ أَخِیهِ یَجُرُّهُ إِلَیْهِ ۚ قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِی وَکَادُوا یَقْتُلُونَنِی فَلَا تُشْمِتْ بِیَ الْأَعْدَاءَ وَلَا تَجْعَلْنِی مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ ﴿١٥٠﴾
 و وقتی موسی خشمگین و متاسف بسوی قومش برگشت گفت : چقدر بد بعد از من جانشینی من را کردید . آیا در دستور پروردگارتان شتاب کردید ؟ و الواح را  انداخت و سر برادرش را گرفت و بسوی خودش می کشید گفت : ای فرزند مادر مطمئن باش که قوم من را به ضعف آوردند و نزدیک بود که من را بکشند پس مقابل دشمنان من را شماتت نکن و من را جزو قوم ستمکار قرار نده ﴿١۵۰﴾

قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِی وَلِأَخِی وَأَدْخِلْنَا فِی رَحْمَتِکَ ۖ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ﴿١٥١﴾
 گفت : پروردگارا من را و برادرم را ببخش و ما را در رحمت خود داخل کن و رحم کننده ترین رحم کننده ها تو هستی ﴿١۵۱﴾

 إِنَّ الَّذِینَ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ سَیَنَالُهُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَذِلَّةٌ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا ۚ وَکَذَٰلِکَ نَجْزِی الْمُفْتَرِینَ ﴿١٥٢﴾
البته کسانی که گوساله را پیروی کردند در زندگی دنیا به آنها خشم و ذلتی از پروردگارشان میرسد و آنگونه دروغ گویان را جزا میدهیم ﴿١۵۲﴾

وَالَّذِینَ عَمِلُوا السَّیِّئَاتِ ثُمَّ تَابُوا مِن بَعْدِهَا وَآمَنُوا إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٥٣﴾
 و کسانی که عمل بد کردند سپس بعد از آن توبه کردند و ایمان آوردند البته پروردگارت بعد از آن آمرزنده و بخشنده است ﴿١۵۳﴾

وَلَمَّا سَکَتَ عَن مُّوسَى الْغَضَبُ أَخَذَ الْأَلْوَاحَ ۖ وَفِی نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلَّذِینَ هُمْ لِرَبِّهِمْ یَرْهَبُونَ ﴿١٥٤﴾
 و وقتی که خشم موسی ساکت شد لوح ها را بر گرفت و در نسخه های آن هدایت و رحمتی است برای کسانی که از پروردگارشان میترسند ﴿١۵۴﴾

وَاخْتَارَ مُوسَىٰ قَوْمَهُ سَبْعِینَ رَجُلًا لِّمِیقَاتِنَا ۖ فَلَمَّا أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ أَهْلَکْتَهُم مِّن قَبْلُ وَإِیَّایَ ۖ أَتُهْلِکُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَاءُ مِنَّا ۖإِنْ هِیَ إِلَّا فِتْنَتُکَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَاءُ وَتَهْدِی مَن تَشَاءُ ۖ أَنتَ وَلِیُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۖ وَأَنتَ خَیْرُ الْغَافِرِینَ ﴿١٥٥﴾
و موسی از قوم خود هفتاد مرد را برای ملاقات ما انتخاب کرد و هنگامی که لرزشی سخت آنها را گرفت  گفت پروردگار من اگر می خواستی از قبل هلاکشان می کردی و همینطور من را آیا ما را هلاک می کنی به آنچه سفیهانی از ما کردند آن غیر از به فتنه افکندن تو نیست با آن هر کس را که می خواهی گمراه میکنی و هر کس را که می خواهی هدایت میکنی تو ولی ما هستی پس بر ما ببخش و بر ما رحم کن و تو بهترین آمرزنده ها هستی ﴿١۵۵﴾ 

 وَاکْتُبْ لَنَا فِی هَـٰذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَیْکَ ۚقَالَ عَذَابِی أُصِیبُ بِهِ مَنْ أَشَاءُ ۖ وَرَحْمَتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ ۚفَسَأَکْتُبُهَا لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَالَّذِینَ هُم بِآیَاتِنَا یُؤْمِنُونَ﴿١٥٦﴾
و برای ما در این دنیا و در آخرت نیکی را بنویس . که ما بسوی تو هدایت شدیم گفت : عذابم را به هرکس که بخواهم میرسانم و رحمت من بر همه چیز گسترده است پس بزودی آن را برای کسانی که حدودم را رعایت میکنند و زکات میدهند . مینویسم و بر کسانی که به آیات ما ایمان می آورند ﴿١۵۶﴾ 

الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِیَّ الْأُمِّیَّ الَّذِی یَجِدُونَهُ مَکْتُوبًا عِندَهُمْ فِی التَّوْرَاةِ وَالْإِنجِیلِ یَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّبَاتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبَائِثَ وَیَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ ۚ فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِی أُنزِلَ مَعَهُ ۙ أُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ﴿١٥٧﴾ 
کسانی که رسول پیامبر مردمی را پیروی میکنند همان کسی که برایشان در تورات و انجیل نوشته شده . آنها را امر به معروف می کند و آنها را از منکر نهی میکند و پاکیزه ها را برایشان حلال میکند و پلیدی ها را برایشان حرام میکند و بارهایشان را و زنجیر هایی که بر آنها بوده را بر میدارد .و کسانی که به او ایمان آوردند و او را کمک کردند و یاریش نمودند ونوری را که با او نازل شد (قرآن) را پیروی نمودند آنها نجات یافته ها هستند ﴿١۵۷﴾ 

 قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنِّی رَسُولُ اللَّـهِ إِلَیْکُمْ جَمِیعًا الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّـهِ وَرَسُولِهِ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ الَّذِی یُؤْمِنُ بِاللَّـهِ وَکَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿١٥٨﴾
بگو ای مردم من فرستادۀ خدا بسوی همگی شما هستم کسی که پادشاهی آسمانها و زمین برای اوست خدایی جز او نیست زنده میکند و میمیراند . پس به خدا و رسولش ایمان آورید پیامبری مردمی کسی که به خدا و کلماتش ایمان می آورد و پیرویش کنید شاید هدایت شوید ﴿١۵۸﴾ 

 وَمِن قَوْمِ مُوسَىٰ أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ یَعْدِلُونَ ﴿١٥٩﴾
 و از قوم موسی  گروهی که به حقیقت هدایت میکنند و توسط آن عدالت میکنند ﴿١۵۹﴾ 

وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا ۚ وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاکَ الْحَجَرَ ۖ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَیْنًا ۖ قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ ۚ وَظَلَّلْنَا عَلَیْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَیْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ کُلُوا مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ ۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَـٰکِن کَانُوا أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿١٦٠﴾
و آنها را به دوازده قبیله به شکل امتهایی قطع شان کردیم و وقتی از موسی آب خواستند به او وحی کردیم که عصایت را به سنگ بزن و از آن دوازده چشمه جاری شد البته هر مردمی محل آب خوردنشان را میدانستند و بر آنها ابر را سایبان کردیم و بر آنها عسل و بلدرچین را نازل کردیم . از پاکیزه های آنچه به شما روزی دادیم بخورید و بر ما ستم نکردند ولکن بر خودشان ستم کردند ﴿١۶۰﴾ 

وَإِذْ قِیلَ لَهُمُ اسْکُنُوا هَـٰذِهِ الْقَرْیَةَ وَکُلُوا مِنْهَا حَیْثُ شِئْتُمْ وَقُولُوا حِطَّةٌ وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا نَّغْفِرْ لَکُمْ خَطِیئَاتِکُمْ ۚ سَنَزِیدُ الْمُحْسِنِینَ﴿١٦١﴾
و وقتی که به آنها گفته شد که در این شهر ساکن شوید و از آن هر کجا خواستید بخورید و فروتنانه بگویید و سجده کنان داخل در شوید خطاهایتان را برایتان می آمرزیم و بزودی بر نیکوکاران می افزاییم ﴿١۶۱﴾ 

 فَبَدَّلَ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ قَوْلًا غَیْرَ الَّذِی قِیلَ لَهُمْ فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا کَانُوا یَظْلِمُونَ ﴿١٦٢﴾
سپس کسانی از آنها که ستم کردند سخن را غیر از آنچه به آ نها گفته شده بود تبدیل کردند و بر آنها عذابی از آسمان فرستادیم به دلیل آنکه ستم میکردند ﴿١۶۲﴾ 

وَاسْأَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَةِ الَّتِی کَانَتْ حَاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ یَعْدُونَ فِی السَّبْتِ إِذْ تَأْتِیهِمْ حِیتَانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا وَیَوْمَ لَا یَسْبِتُونَ ۙ لَا تَأْتِیهِمْ ۚ کَذَٰلِکَ نَبْلُوهُم بِمَا کَانُوا یَفْسُقُونَ ﴿١٦٣﴾
و از آنها در بارۀ شهری که در کنار دریا بود سوال کن وقتی که در روز شنبه (از حدود خدا) تجاوز میکردند وقتی که ماهی هایشان روز شنبه بالا می آمدند و روزهای غیر از شنبه بالا نمی آمدند  آنگونه آنها را مبتلا  میکردیم به دلیل آنکه نافرمانی میکردند ﴿١۶۳﴾

وَإِذْ قَالَتْ أُمَّةٌ مِّنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا ۙ اللَّـهُ مُهْلِکُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِیدًا ۖ قَالُوا مَعْذِرَةً إِلَىٰ رَبِّکُمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ ﴿١٦٤﴾
 و وقتی عده ای از آنها  گفتند چرا قومی را که خدا عذاب کننده و هلاک کنندۀ آنها به عذابی سخت است را موعظه میکنید ؟ گفتند :عذر خواهی بسوی پروردگارتان و شاید آنها رعایت کنند ﴿١۶۴﴾ 

فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُکِّرُوا بِهِ أَنجَیْنَا الَّذِینَ یَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَأَخَذْنَا الَّذِینَ ظَلَمُوا بِعَذَابٍ بَئِیسٍ بِمَا کَانُوا یَفْسُقُونَ ﴿١٦٥﴾ 
 سپس وقتی که فراموش کردند آنچه را به آن تذکر داده شدند کسانی را که از بدی نهی میکردند نجات دادیم و کسانی را که ستم میکردند به عذابی شدید گرفتار کردیم به خاطر آنکه نافرمانی میکردند ﴿١۶۵﴾ 

 فَلَمَّا عَتَوْا عَن مَّا نُهُوا عَنْهُ قُلْنَا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَةً خَاسِئِینَ ﴿١٦٦﴾
سپس هنگامی که از آنچه نهی میشدند تجاوز کردند به آنها گفتیم : بوزینه هایی رانده شده باشید ﴿١۶۶﴾ 

وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکَ لَیَبْعَثَنَّ عَلَیْهِمْ إِلَىٰ یَوْمِ الْقِیَامَةِ مَن یَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ ۗ إِنَّ رَبَّکَ لَسَرِیعُ الْعِقَابِ ۖ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٦٧﴾
و وقتی که پروردگارت اعلام کرد حتماً بر آنها تا روز قیامت کسی را بر می انگیزیم که سختی عذاب را به آنها می چشاند البته پروردگار تو در عقوبت سریع است و او آمرزندۀ مهربان است ﴿١۶۷﴾ 

 وَقَطَّعْنَاهُمْ فِی الْأَرْضِ أُمَمًا ۖ مِّنْهُمُ الصَّالِحُونَ وَمِنْهُمْ دُونَ ذَٰلِکَ ۖ وَبَلَوْنَاهُم بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّیِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿١٦٨﴾ 
و آنها را در زمین به امتهایی تقسیم کردیم و از آنها صالحان هستند و از آنها غیر از آن هستند و به خوبیها و بدیها مبتلایشان کردیم شاید آنها باز گردند ﴿١۶۸﴾ 

 فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْکِتَابَ یَأْخُذُونَ عَرَضَ هَـٰذَا الْأَدْنَىٰ وَیَقُولُونَ سَیُغْفَرُ لَنَا وَإِن یَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِّثْلُهُ یَأْخُذُوهُ ۚ أَلَمْ یُؤْخَذْ عَلَیْهِم مِّیثَاقُ الْکِتَابِ أَن لَّا یَقُولُوا عَلَى اللَّـهِ إِلَّا الْحَقَّ وَدَرَسُوا مَا فِیهِ ۗ وَالدَّارُ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِّلَّذِینَ یَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿١٦٩﴾
سپس جانشین شدند بعد از آنها جانشینانی که کتاب را به ارث بردند . بهره ای این نزدیک را می گیرند و می گویند بزودی برای ما می آمرزد و اگر بهره ای مانند آن بیاید می گیرند ش آیا بر آنها در کتاب پیمان گرفته نشد که برخدا غیر از حقیقت را نگویید و آنچه در آن بود را بصورت درس خواندند و خانه ی آخرت برای کسانی که حدود خدا را رعایت میکنند بهتر است آیا عقلتان را بکار نمی بندید؟ ﴿١۶۹﴾ 

وَالَّذِینَ یُمَسِّکُونَ بِالْکِتَابِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ إِنَّا لَا نُضِیعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِینَ﴿١٧٠﴾
 و کسانی که کتاب را با قدرت می گیرند و نگه می دارند و نماز را بپای میدارند قطعاً ما پاداش نیکوکاران را ضایع نمی کنیم  ﴿١۷۰﴾ 

 وَإِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ فَوْقَهُمْ کَأَنَّهُ ظُلَّةٌ وَظَنُّوا أَنَّهُ وَاقِعٌ بِهِمْ خُذُوا مَا آتَیْنَاکُم بِقُوَّةٍ وَاذْکُرُوا مَا فِیهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿١٧١﴾
و وقتی که کوه را از بالای آنها لرزاندیم که گویی مانند سایبانی بود و گمان میکردند که آن برویشان خواهد افتاد . آنچه را به شما دادیم با نیرومندی بگیرید و آنچه در آنست را یاد کنید شاید رعایت کنید ﴿١۷۱﴾

وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِن بَنِی آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَن تَقُولُوا یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هَـٰذَا غَافِلِینَ ﴿١٧٢﴾
 و وقتی پروردگارت از فرزندان و نسل آدم گواهی گرفت و آنها برعلیه خودشان شهادت دادند . آیا من پروردگار شما نیستم ؟ گفتند بله ما شهادت دادیم تا در روز قیامت نگوییم از این مطلب غافل بودیم ﴿١۷۲﴾

 أَوْ تَقُولُوا إِنَّمَا أَشْرَکَ آبَاؤُنَا مِن قَبْلُ وَکُنَّا ذُرِّیَّةً مِّن بَعْدِهِمْ ۖ أَفَتُهْلِکُنَا بِمَا فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ ﴿١٧٣﴾
 یا نگویید پدران ما از قبل شرک می ورزیدند و ما نسلی بعد از آنها بودیم آیا به دلیل اعمال باطلی که آنها انجام میدادند ما را هلاک میکنی ؟ ﴿١۷۳﴾ 

وَکَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ وَلَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿١٧٤﴾
و آنگونه شرح دادیم آیات  را و شاید آنها باز گردند ﴿١۷۴﴾

وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ الَّذِی آتَیْنَاهُ آیَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّیْطَانُ فَکَانَ مِنَ الْغَاوِینَ﴿١٧٥﴾
 و برای آنها اخبار کسی را که به او آیات خود را داده بودیم بخوان و از آن جدا شد و شیطان بدنبال او رفت و از گمراهان شد ﴿١۷۵﴾

وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَـٰکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ ۚ فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ الْکَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُکْهُ یَلْهَث ۚذَّٰلِکَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ ﴿١٧٦﴾
 و اگر میخواستیم او را توسط آن بالا میبردیم و لکن او را در زمین اقامت دادیم و از هوس خود پیروی کرد پس مثال او مانند سگی است که اگر به او حمله کنی زبانش را از دهانش ببیرون می آ ورد و اگر ترکش کنی زبانش را بیرون می آورد .آن مثل قومی است که آیات ما را تکذیب کردند پس قصه ها را نقل کن شاید آنها تفکر کنند ﴿١۷۶﴾ 

سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَأَنفُسَهُمْ کَانُوا یَظْلِمُونَ ﴿١٧٧﴾
چه بد است مثال قومی که آیات ما را تکذیب کردند و آنها بر خوشان ستم میکردند ﴿١۷۷﴾

مَن یَهْدِ اللَّـهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِی ۖ وَمَن یُضْلِلْ فَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿١٧٨﴾

آن کس که خدا او را هدایت کند او هدایت شده است و کسی را که گمراه کند آنها زیان کننده (بازنده) هستند ﴿١۷۸﴾ 

وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ ۖ لَهُمْ قُلُوبٌ لَّا یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لَّا یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَّا یَسْمَعُونَ بِهَا ۚ أُولَـٰئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ ۚ أُولَـٰئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ ﴿١٧٩﴾
و البته برای جهنم بسیاری از جن و انس را خلق کردیم  برای آنها قلبهایی است که توسط آن درک نمیکنند و برایشان چشمهایی است که بوسیله آن نمی بیینند و برایشان گوشهایی است که با آن نمیشنوند آنها مانند چهار پایان هستند بلکه گمراهترند آنها غافل هستند ﴿١۷۹﴾ 

وَلِلَّـهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا ۖ وَذَرُوا الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی أَسْمَائِهِ ۚسَیُجْزَوْنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٨٠﴾
و برای خدا اسمهای نیکوهست پس با آنها صدایش کنید و رها کن کسانی که حرمت اسمهایش را هتک میکنند بزودی کیفر داده میشوند٫ بدلیل آنچه عمل میکردند ﴿١۸۰﴾ 

 وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ یَعْدِلُونَ ﴿١٨١﴾
و از آنها امتی را خلق کردیم که بسوی حقیقت هدایت میکنند و با آن عدالت میکنند ﴿۱۸۱﴾ 

وَالَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُونَ ﴿١٨٢﴾
و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند بزودی آنها را منقرض میکنیم از جایی که نمیدانند ﴿١۸۲﴾

وَأُمْلِی لَهُمْ ۚ إِنَّ کَیْدِی مَتِینٌ ﴿١٨٣﴾
وبه آنها مهلت میدهم قطعاً طرح من استوار است ﴿١۸۳﴾

أَوَلَمْ یَتَفَکَّرُوا ۗ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِیرٌ مُّبِینٌ﴿١٨٤﴾
آیا فکر نکردند که یارشان دیوانه نیست ؟ او غیر از هشدار دهنده ای روشنگر نیست ﴿١۸۴﴾ 

أَوَلَمْ یَنظُرُوا فِی مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّـهُ مِن شَیْءٍ وَأَنْ عَسَىٰ أَن یَکُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ ۖ فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ ﴿١٨٥﴾
آیا در ملکوت آسمانها و زمین نگاه نمیکنند ؟ و آن چیزهایی را که خدا خلق کرد؟ و شاید عجل انها نزدیک شده باشد پس به کدام حدیث بعد از او ایمان می آورند ؟ ﴿١۸۵﴾

 مَن یُضْلِلِ اللَّـهُ فَلَا هَادِیَ لَهُ ۚوَیَذَرُهُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ ﴿١٨٦﴾
 کسی را که خدا گمراه میکند پس هدایت کننده ای ندارد. و بگذار آنها در گرداب سرکشی خود فرو روند ﴿١۸۶﴾ 

یَسْأَلُونَکَ عَنِ السَّاعَةِ أَیَّانَ مُرْسَاهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّی ۖ لَا یُجَلِّیهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ۚ ثَقُلَتْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ لَا تَأْتِیکُمْ إِلَّا بَغْتَةً ۗ یَسْأَلُونَکَ کَأَنَّکَ حَفِیٌّ عَنْهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّـهِ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿١٨٧﴾
از تو میپرسند از آن ساعت ٫ که لنگرگاهش چه موقع است ؟ بگو قطع و یقین علم آن پیش پروردگار من است ٫ هنگام آن بر کسی غیر از او در آسمانها و زمین  آشکار نیست شما را نمی آید مگر ناگهانی . از توآنچنان میپرسند که گویا تو از آن خبر داری بگو قطعاً علم آن فقط پیش خداست ولی بیشتر مردم نمی دانند ﴿١۸۷﴾ 

قُل لَّا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّـهُ ۚ وَلَوْ کُنتُ أَعْلَمُ الْغَیْبَ لَاسْتَکْثَرْتُ مِنَ الْخَیْرِ وَمَا مَسَّنِیَ السُّوءُ ۚ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِیرٌ وَبَشِیرٌ لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿١٨٨﴾
بگو من مالک هیچ نفع و ضرری برای خود نیستم مگر آنچه را خدا بخواهد و اگر من غیب میدانستم خیر بسیاری برای خود جمع میکردم وبدی به من نمیرسید .من غیر از هشدار دهنده وبشارت دهنده ای برای قومی که ایمان می آورند چیز دیگری نیستم﴿١۸۸﴾ 

 هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِیَسْکُنَ إِلَیْهَا ۖ فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِیفًا فَمَرَّتْ بِهِ ۖ فَلَمَّا أَثْقَلَت دَّعَوَا اللَّـهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَیْتَنَا صَالِحًا لَّنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ ﴿١٨٩﴾
او کسی است که شما را از یک نفس (مونث) خلق کرد وزوجه اش را از آن (مونث) قرار داد تا بسوی آن آرام گیرد و وقتی که آن را پوشش داد باردار شد باری سبک و با آن عبور کرد و وقتی آن سنگین شد آن دو پروردگارشان را خواندند٫ که اگر فرزند صالحی به ما بدهی از شکر گذاران خواهیم شد ﴿١۸۹﴾

فَلَمَّا آتَاهُمَا صَالِحًا جَعَلَا لَهُ شُرَکَاءَ فِیمَا آتَاهُمَا ۚ فَتَعَالَى اللَّـهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿١٩٠﴾
 و وقتی به آن دو فرزند صالحی داد . در آنچه به آن دو داد شریکانی برایش قرار دادند و خدا از آنچه شرک می ورزند برتر است ﴿١۹۰﴾

أَیُشْرِکُونَ مَا لَا یَخْلُقُ شَیْئًا وَهُمْ یُخْلَقُونَ ﴿١٩١﴾
 آیا شریک می کنند آنچه را که چیزی را خلق نمی کند و خودشان خلق شده اند ﴿١۹۱﴾

وَلَا یَسْتَطِیعُونَ لَهُمْ نَصْرًا وَلَا أَنفُسَهُمْ یَنصُرُونَ ﴿١٩٢﴾
و نه میتوانند آنها را یاری کنند و نه خودشان را یاری کنند ﴿١۹۲﴾

وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ لَا یَتَّبِعُوکُمْ ۚ سَوَاءٌ عَلَیْکُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنتُمْ صَامِتُونَ ﴿١٩٣﴾
 و اگر بسوی هدایت دعوتشان کنی از شما پیروی نمی کنند برای شما فرقی نمیکند دعوتشان کنید یا خاموش باشید ( آنها توجه نمیکنند)﴿١۹۳﴾

إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ عِبَادٌ أَمْثَالُکُمْ ۖ فَادْعُوهُمْ فَلْیَسْتَجِیبُوا لَکُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿١٩٤﴾
 به یقین کسانی را که غیر از خدا میخوانید بنده هایی مانند شما هستند پس آنها را بخوانید و باید به شما جواب دهند اگر شما راست میگویید ﴿١۹۴﴾

 أَلَهُمْ أَرْجُلٌ یَمْشُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ أَیْدٍ یَبْطِشُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ أَعْیُنٌ یُبْصِرُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ آذَانٌ یَسْمَعُونَ بِهَا ۗ قُلِ ادْعُوا شُرَکَاءَکُمْ ثُمَّ کِیدُونِ فَلَا تُنظِرُونِ﴿١٩٥﴾
 آیا برای آنها پاهایی است که با آن راه می روند یا برای آنها دستهایی است که با آن خرد کنن (بکوبند) یا برای آنها چشمهایی است که با آن بشنوند بگو شریکان خود را بخوانید سپس با من نیرنگ کنید و مهلتم ندهید ﴿١۹۵﴾

إِنَّ وَلِیِّیَ اللَّـهُ الَّذِی نَزَّلَ الْکِتَابَ ۖ وَهُوَ یَتَوَلَّى الصَّالِحِینَ ﴿١٩٦﴾
 قطعاً ولی من خداست کسی که کتاب را نازل کرد و او صالحان را ولایت میکند ﴿١۹۶﴾ 

وَالَّذِینَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ لَا یَسْتَطِیعُونَ نَصْرَکُمْ وَلَا أَنفُسَهُمْ یَنصُرُونَ ﴿١٩٧﴾
و کسانی که به جای او (خدا) آنها را می خوانید نه میتوانند شما را یاری کنند و نه خودشان را یاری میکنند ﴿١۹۷﴾ 

 وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ لَا یَسْمَعُوا ۖ وَتَرَاهُمْ یَنظُرُونَ إِلَیْکَ وَهُمْ لَا یُبْصِرُونَ ﴿١٩٨﴾
و اگر آنها را بسوی هدایت بخوانید نمی شنوند و آنها را می بینی که بسوی تو نگاه میکنند اما نمی بینند ﴿١۹۸﴾ 

 خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِینَ ﴿١٩٩﴾
عفو را بگیر و به خوبی امر کن و از جاهلان رو بگردان ﴿١۹۹﴾

وَإِمَّا یَنزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّـهِ ۚ إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿٢٠٠﴾

 و اگر شیطان تو را به فتنه انداخت ٫ فتنه ای پس به خدا پناه ببر که او شنوای داناست ﴿۲۰۰﴾ 

 إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیْطَانِ تَذَکَّرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ ﴿٢٠١﴾

قطعاً کسانی که حدود خدا را رعایت میکنند وقتی که به آنها گردش کننده ای از شیطان میرسد متذکر میشوند و در آن هنگام آنها بینا میشوند﴿۲۰۱﴾ 

وَإِخْوَانُهُمْ یَمُدُّونَهُمْ فِی الْغَیِّ ثُمَّ لَا یُقْصِرُونَ ﴿٢٠٢﴾

و برادرانشان آنها را در گمراهی میکشند سپس کوتاهی نمیکنند ﴿۲۰۲﴾ 

 وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِم بِآیَةٍ قَالُوا لَوْلَا اجْتَبَیْتَهَا ۚ قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا یُوحَىٰ إِلَیَّ مِن رَّبِّی ۚ هَـٰذَا بَصَائِرُ مِن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿٢٠٣﴾
و وقتی برایشان آیه ای نیاوری میگویند چرا آیه ای انتخاب نکردی بگو جز این نیست که من پیروی میکنم از آنچه از سوی پروردگارم به من وحی میشود این روشنگری هاییست از پروردگارتان و هدایتی و رحمتی برای قومی که ایمان می آورند﴿۲۰۳﴾ 

 وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ﴿٢٠٤﴾
و هنگامی که قران خوانده میشود به آن گوش کنید و ساکت شوید شاید شما مورد رحمت واقع شوید ﴿۲۰۴﴾ 

وَاذْکُر رَّبَّکَ فِی نَفْسِکَ تَضَرُّعًا وَخِیفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَکُن مِّنَ الْغَافِلِینَ ﴿٢٠٥﴾ 
و پروردگارت را بامداد و شامگاه در نفس خود با فروتنی  و پنهانی و با صدایی آهسته یاد کن و جزو غافلان نباش ﴿۲۰۵﴾

 إِنَّ الَّذِینَ عِندَ رَبِّکَ لَا یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ یَسْجُدُونَ  ﴿٢٠٦﴾
 قطعاً کسانی که نزد پروردگارتان هستند از عبادت کردن او تکبر نمی ورزند و او را تسبیح می کنند و برای او سجده می کنند  ﴿۲۰۶﴾

ولله الحمد ۳۰/۹/۸۸            بندۀ خدا

از آیه ۱۴۱ این سوره سعی کردم روش ترجمه را عوض کنم و به جای لغت به لغت بر ساده گی ترجمه اضافه کنم امیدوارم خدا کمک کند و ترجمه برای خواننده مفهوم باشد البته این روش را در ترجمه های قبل هم به کار میبرم

۸ - انفال (ثروتهای عمومی وچیزهایی که بدون زحمت و رنج بدست می آید)

                                                 سورة الأنفال

                                           بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ

بنام خدای بخشندۀ رحم کننده

یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَنفَالِ ۖ قُلِ الْأَنفَالُ لِلَّـهِ وَالرَّسُولِ ۖ فَاتَّقُوا اللَّـهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَیْنِکُمْ ۖ وَأَطِیعُوا اللَّـهَ وَرَسُولَهُ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ﴿١﴾

 از تو در بارۀ ثروتهای عمومی یا( اموالی که بدون زحمت به دست آمده) می پرسند بگو ثروتهای عمومی برای خدا و رسول است پس حدود خدا را رعایت کنید و بین خود را در آنچه دارید اصلاح کنید و خدا و رسولش را اطاعت کنید اگر شما مومن هستید ﴿١﴾

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّـهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿٢﴾

قطعاً مومنان کسانی هستند که وقتی یاد خدا شود دلهایشان هراسان میشود و وقتی آیاتش برای آنها خوانده می شود ایمان آنها افزایش می یابد و بر پروردگارشان توکل می کنند﴿۲﴾

الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ ﴿٣﴾

کسانی که نماز را بپا می دارند و از آنچه به آنها دادیم انفاق می کنند﴿۳﴾

أُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَّهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ ﴿٤﴾

 آنها همان مومنان هستند که به حقیقت برای آنها در پیشگاه پروردگارشان اندازه هایی و آمرزشی و روزی با کرامت است ﴿٤﴾ 

کَمَا أَخْرَجَکَ رَبُّکَ مِن بَیْتِکَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِیقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ لَکَارِهُونَ ﴿٥﴾ 

همان طورکه پروردگارت تو را از خانه ات به حقیقت بیرون آورد البته گروهی از مومنان (از این موضوع ) خوششان نمی آمد ﴿۵﴾ 

 یُجَادِلُونَکَ فِی الْحَقِّ بَعْدَ مَا تَبَیَّنَ کَأَنَّمَا یُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ یَنظُرُونَ ﴿٦﴾

 با تو در بارۀ حق مجادله میکنند بعد از آنکه برایشان روشن شود مانند آنست که بسوی مرگ سوق داده میشوند در حالیکه آنها نگاه می کنند﴿۶﴾

وَإِذْ یَعِدُکُمُ اللَّـهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَیْنِ أَنَّهَا لَکُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَیْرَ ذَاتِ الشَّوْکَةِ تَکُونُ لَکُمْ وَیُرِیدُ اللَّـهُ أَن یُحِقَّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ وَیَقْطَعَ دَابِرَ الْکَافِرِینَ ﴿٧﴾

  و وقتی که خدا به شما یکی از دو گروه ( دشمن ) را وعده میداد که آن برای شماست و دوست داشتید آن گروه که قدرت و دلاوری ندارد قسمت شما شود و خدا میخواهد که با کلماتش حقیقت را اثبات کند و عقبۀ کافران را می برد ﴿۷﴾

 لِیُحِقَّ الْحَقَّ وَیُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ کَرِهَ الْمُجْرِمُونَ ﴿٨﴾

  تا حقیقت را ثابت کند و باطل را بی ارزش سازد و اگر چه مجرمان خوششان نیاید  ﴿۸﴾

إِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّکُمْ فَاسْتَجَابَ لَکُمْ أَنِّی مُمِدُّکُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلَائِکَةِ مُرْدِفِینَ ﴿٩﴾

 وقتی که از پروردگارتان طلب کمک میکردید و به شما جواب داد که من با هزار ملائکه ردیف شده به شما کمک میکنم  ﴿۹﴾ 

وَمَا جَعَلَهُ اللَّـهُ إِلَّا بُشْرَىٰ وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُکُمْ ۚ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِندِ اللَّـهِ ۚ إِنَّ اللَّـهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ﴿١٠﴾

و خدا آن را قرار نداد مگر بشارتی و تا قلبهایتان به آن مطمئن شود و هیچ کمکی نیست مگر از جانب خدا باشد البته خدا عزتمند حکیم است  ﴿۱۰﴾

إِذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَیُنَزِّلُ عَلَیْکُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً لِّیُطَهِّرَکُم بِهِ وَیُذْهِبَ عَنکُمْ رِجْزَ الشَّیْطَانِ وَلِیَرْبِطَ عَلَىٰ قُلُوبِکُمْ وَیُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدَامَ ﴿١١﴾

 وقتی که از جانب او (خدا) چرت (خواب آلودگی) را بعنوان امنیتی بر شما پوشانید و بر شما از آسمان آبی را نازل کرد تا شما را با آن پاک سازد و تا پلیدی شیطان را از شما ببرد و تا ارتباط دهد بر قلبهای شما وبوسیلۀ آن قدمها را تثبیت کند  ﴿۱۱﴾

إِذْ یُوحِی رَبُّکَ إِلَى الْمَلَائِکَةِ أَنِّی مَعَکُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِینَ آمَنُوا ۚ سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنَانٍ﴿١٢﴾

 و وقتی که پروردگارت بسوی ملائکه وحی کرد که من با شما هستم پس ثابت قدم کنید کسانی را که ایمان آوردند. بزودی در قلبهای کسانی که کافر شدند ترس می افکنم پس بر بالای گردنها بزنید واز آنها هر انگشتی را بزنید ﴿۱۲﴾

ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّـهَ وَرَسُولَهُ ۚ وَمَن یُشَاقِقِ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ اللَّـهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ ﴿١٣﴾ 

 به دلیل آنکه آنها با خدا و رسولش ستیز کردند. و هر کس با خدا و رسولش ستیز کند البته خدا سخت عقوبت است  ﴿۱۳﴾ 

ذَٰلِکُمْ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلْکَافِرِینَ عَذَابَ النَّارِ ﴿١٤﴾

به آن دلیل شما آن را میچشید و حتماً برای کافران عذاب  آتش است  ﴿۱۴﴾ 

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبَارَ ﴿١٥﴾

ای کسانی که ایمان آورده اید وقتی کافران را در جنگ و در حال حمله ملاقات میکنید به آنها پشت نکنید و روی بر نگردانید  ﴿۱۵﴾

وَمَن یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَیِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّـهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ﴿١٦﴾

 و آنکس که در آن روز روی بگرداند و پشت کند مگر برگشتنی برای جنگیدن , یا برای موضع گرفتن بسوی گروهی دیگر . البته به خشمی از خدا باز گشته است  و جایگاه او جهنم است و بد بازگشتگاهی است ﴿۱۶﴾

فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَـٰکِنَّ اللَّـهَ قَتَلَهُمْ ۚ وَمَا رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَلَـٰکِنَّ اللَّـهَ رَمَىٰ ۚ وَلِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا ۚ إِنَّ اللَّـهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ﴿١٧﴾

 و شما آنها را نکشتید ولیکن آنها را خدا کشت و تو تیر نمی انداختی وقتی که تیر می انداختی و لکن خدا تیر می انداخت و تا از آن مبتلا سازد مومنین را بلایی نیکو البته خدا شنوای داناست  ﴿۱۷﴾

 ذَٰلِکُمْ وَأَنَّ اللَّـهَ مُوهِنُ کَیْدِ الْکَافِرِینَ ﴿١٨﴾

 آن تاکیدی برای شماست و البته خدا سست کنندۀ نقشۀ کافران است  ﴿۱۸﴾

إِن تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جَاءَکُمُ الْفَتْحُ ۖ وَإِن تَنتَهُوا فَهُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ ۖ وَإِن تَعُودُوا نَعُدْ وَلَن تُغْنِیَ عَنکُمْ فِئَتُکُمْ شَیْئًا وَلَوْ کَثُرَتْ وَأَنَّ اللَّـهَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿١٩﴾

 اگر طالب پیروزی هستید البته پیروزی برایتان آمد و اگر دست بردارید و خاتمه دهید , پس آن برایتان بهتر است و اگر برگردید بر می گردیم. و هرگز دسته و گروه شما از شما چیزی را بی نیاز نمی کند هر چند تعدادشان زیاد باشد و البته خدا با مومنان است ﴿۱۹﴾

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّـهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنتُمْ تَسْمَعُونَ ﴿٢٠﴾

 ای کسانیکه ایمان آورده اید خدا و رسولش را اطاعت کنید و از او رو بر نگردانید در حالیکه میشنوید ﴿۲۰﴾

وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا یَسْمَعُونَ ﴿٢١﴾ 

 و مانند کسانی نباشید که گفتند شنیدیم در حالیکه نمیشنوند  ﴿۲۱﴾

 إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللَّـهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ ﴿٢٢﴾

 قطعاً بدترین جنبنده ها نزد خدا کران . گنگ ها هستند کسانی که عقلشان را به کار نمی برند ﴿۲۲﴾

 وَلَوْ عَلِمَ اللَّـهُ فِیهِمْ خَیْرًا لَّأَسْمَعَهُمْ ۖ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ ﴿٢٣﴾
 و اگر خدا در آنها خیری میدانست قطعاٌ آنها را شنوا میکرد و اگر آنها را بشنواند روی بر میگردانند در حالیکه سر باز  میزنند و اعراض میکنند ﴿۲۳﴾

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّـهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُمْ لِمَا یُحْیِیکُمْ ۖ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ ﴿٢٤﴾
 ای کسانی که ایمان آوردید برای خدا و رسول جواب دهید وقتی که می خواند شما را بر آن چیزی که شما را زنده میسازد و بدانید که خدا بین مرد و قلبش را متحول میسازد و او کسیست که بسوی او جمع کرده میشوید﴿۲۴﴾

وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَّا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنکُمْ خَاصَّةً ۖ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ ﴿٢٥﴾

 و مراقب فتنه ای باشید که فقط بطور خاص به کسانی که از شما ستم کردند نمیرسد و بدانید که خدا سخت عقوبت است ﴿۲۵﴾ 

وَاذْکُرُوا إِذْ أَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَن یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ فَآوَاکُمْ وَأَیَّدَکُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَکُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿٢٦﴾

و به یاد آورید وقتی که تعداد شما کم بود ودر زمین  ضعیف شمرده می شدید و میترسیدید که مردم شما را بر کنند و جدا سازند و خدا به شما پناه داد و شما را با یاری دادنش کمک کرد و به شما از پاکیزه ها روزی داد شاید شما تشکر کنیر﴿۲۶﴾

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا اللَّـهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِکُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿٢٧﴾ 

ای کسانی که ایمان آوردید به خدا و رسول خیانت نکنید و به امانتها یتان خیانت نکنید در حالیکه میدانید ﴿۲۷﴾ 

 وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُکُمْ وَأَوْلَادُکُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّـهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ﴿٢٨﴾

و بدانید که اموال شما و اولاد شما فتنه ایست و خدا پاداش بزرگ پیش اوست ﴿۲۸﴾

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِن تَتَّقُوا اللَّـهَ یَجْعَل لَّکُمْ فُرْقَانًا وَیُکَفِّرْ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ۗ وَاللَّـهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ﴿٢٩﴾

 ای کسانی که ایمان آوردید اگر حدود خدا را رعایت کنید برای شما جدا کننده ای قرار میدهد و از شما بدی هایتان را میبرد و شما را می آمرزد و خدا صاحب فزونی بزرگ است ﴿۲۹﴾

 وَإِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِیُثْبِتُوکَ أَوْ یَقْتُلُوکَ أَوْ یُخْرِجُوکَ ۚ وَیَمْکُرُونَ وَیَمْکُرُ اللَّـهُ ۖ وَاللَّـهُ خَیْرُ الْمَاکِرِینَ ﴿٣٠﴾

 و وقتی کسانی که کافر شدند برایت نقشه می کشیدند که تو را متوقف کنند یا بکشند یا بیرونت کنند و آنها نقشه میکشیدند و خدا هم نقشه میکشید و خدا بهترین تدبیر کننده هاست ﴿۳۰﴾

وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا قَالُوا قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَاءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هَـٰذَا ۙإِنْ هَـٰذَا إِلَّا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ ﴿٣١﴾

 و وقتی آیات ما برای آنها خوانده می شود می گویند شنیدیم اگر میخواستیم ماهم مانند این را می گفتیم﴿۳۱﴾

 وَإِذْ قَالُوا اللَّـهُمَّ إِن کَانَ هَـٰذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِکَ فَأَمْطِرْ عَلَیْنَا حِجَارَةً مِّنَ السَّمَاءِ أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿٣٢﴾

  این چیزی جز افسانه های گذشته نیست و هنگامی که گفتند خدایا اگر این حقیقت از پیش توست پس  از آسمان برای ما باران سنگ بر ما بباران یا برای ما عذابی دردناک بیاور﴿۳۲﴾

وَمَا کَانَ اللَّـهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِیهِمْ ۚ وَمَا کَانَ اللَّـهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ یَسْتَغْفِرُونَ ﴿٣٣﴾

 و خدا عذابشان نیکند در حالیکه تو در میانشان هستی و خدا عذابشان نمیکند در حالیکه آنها استغفار میکنند ﴿۳۳﴾

وَمَا لَهُمْ أَلَّا یُعَذِّبَهُمُ اللَّـهُ وَهُمْ یَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا کَانُوا أَوْلِیَاءَهُ ۚ إِنْ أَوْلِیَاؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ﴿٣٤﴾
و آنها را چه میشود ؟ چرا خدا عذابشان  نکند در حالیکه آنها از مسجد الحرام جلو گیری می کنند و دوستدار آن نیستند غیر از رعایت کننده گان حدود خدا دوستدار آن نیستند و لیکن بیشتر آنها نمیدانند ﴿۳۴﴾

وَمَا کَانَ صَلَاتُهُمْ عِندَ الْبَیْتِ إِلَّا مُکَاءً وَتَصْدِیَةً ۚ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کُنتُمْ تَکْفُرُونَ ﴿٣٥﴾
 و نمازشان پیش خانه غیر از سوت زدن ودست زدن چیز دیگری نیست پس عذاب را بچشید بدلیل چیزی که انکار میکردید ﴿۳۵﴾

إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِیَصُدُّوا عَن سَبِیلِ اللَّـهِ ۚ فَسَیُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَکُونُ عَلَیْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ یُغْلَبُونَ ۗ وَالَّذِینَ کَفَرُوا إِلَىٰ جَهَنَّمَ یُحْشَرُونَ ﴿٣٦﴾
 البته کسانی که کافر شدند اموالشان را خرج میکنند تا از راه خدا جلوگیری کنند و خیلی زود آن را خرج میکنند سپس برایشان حسرتی میشود و پس از آن شکست میخورند و کسانی که انکار میکنند بسوی جهنم جمع کرده میشوند﴿۳۶﴾

لِیَمِیزَ اللَّـهُ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَیَجْعَلَ الْخَبِیثَ بَعْضَهُ عَلَىٰ بَعْضٍ فَیَرْکُمَهُ جَمِیعًا فَیَجْعَلَهُ فِی جَهَنَّمَ ۚ أُولَـٰئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿٣٧﴾

 تا خدا خبیث را از پاکیزه جدا سازد و بعضی از آن پلیدی را بر بعضی دیگر قرار دهد سپس همگی را روی هم ریخته آنها را در جهنم قرارش دهد آنها زیانکاران هستند ﴿۳۷﴾

قُل لِّلَّذِینَ کَفَرُوا إِن یَنتَهُوا یُغْفَرْ لَهُم مَّا قَدْ سَلَفَ وَإِن یَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِینَ ﴿٣٨﴾

 بگو به کسانی که کافر شدند اگر دست بر دارند برای آنها آنجه در گذشته بوده آمرزیده شود و اگر تجاوز کنند البته شیوه ی پیشینیان دردناک بود﴿۳۸﴾

وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلَّـهِ ۚ فَإِنِ انتَهَوْا فَإِنَّ اللَّـهَ بِمَا یَعْمَلُونَ بَصِیرٌ﴿٣٩﴾

 و با آنها بجنگید تا زمانی که فتنه نباشد و روش (صلح و آرامش) همگی مخصوص خدا باشد و اگر به (جنگ ) خاتمه دادند قطعاً خدا به آنچه میکنند بیناست ﴿۳۹﴾ 

وَإِن تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ مَوْلَاکُمْ ۚ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِیرُ ﴿٤٠﴾

و اگر روی گرداندند بدانید که قطعاً خدا مولای حقیقی شماست چه مولای خوبی و چه یاری کننده ی خوبیست﴿۴۰﴾ 

 وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّـهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّـهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ ۗ وَاللَّـهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿٤١﴾

و بدانید هر چیز با ارزشی که بدون زحمت بدست می آورید حتماً یک پنجم آن برای خدا و رسول و نزدیکان شما و یتیمان و بی نوایان و آواره هاست اگر شما به خدا ایمان دارید و آنچه بر بندۀ خود نازل کردیم در روز جدا شدن روزی که دو گروه از جمعیت روبرو شدند و خدا بر هر چیزی تواناست ﴿۴۱﴾

إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَىٰ وَالرَّکْبُ أَسْفَلَ مِنکُمْ ۚ وَلَوْ تَوَاعَدتُّمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِی الْمِیعَادِ ۙ وَلَـٰکِن لِّیَقْضِیَ اللَّـهُ أَمْرًا کَانَ مَفْعُولًا لِّیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَن بَیِّنَةٍ وَیَحْیَىٰ مَنْ حَیَّ عَن بَیِّنَةٍ ۗ وَإِنَّ اللَّـهَ لَسَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿٤٢﴾

 وقتی که شما به کناردره نزدیک بودید و آنها از کنار دره دور بودند و پایین تر از شما سواره ها بودند و اگر وعده میکردید البته در وعده گاه خلاف می کردید ولیکن تا خدا بگذراند کاری را که انجام شدنی بود تا هلاک کند که با دلیل روشن هلاک شد و زنده سازد کسی را که با دلیل روشن زنده است و البته خدا شنوای داناست ﴿۴۲﴾ 

إِذْ یُرِیکَهُمُ اللَّـهُ فِی مَنَامِکَ قَلِیلًا ۖ وَلَوْ أَرَاکَهُمْ کَثِیرًا لَّفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِی الْأَمْرِ وَلَـٰکِنَّ اللَّـهَ سَلَّمَ ۗ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ﴿٤٣﴾

درآن هنگام که در خوابت خدا نشانت داد که تعدادشان اندک است و اگر نشان میداد که تعدادشان زیاد است حتماً سست میشدید و در کار نزاع میکردید و لیکن خدا سالم کرد قطعاً او به آنچه درون سینه هاست داناست ﴿۴۳﴾ 

وَإِذْ یُرِیکُمُوهُمْ إِذِ الْتَقَیْتُمْ فِی أَعْیُنِکُمْ قَلِیلًا وَیُقَلِّلُکُمْ فِی أَعْیُنِهِمْ لِیَقْضِیَ اللَّـهُ أَمْرًا کَانَ مَفْعُولًا ۗ وَإِلَى اللَّـهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ ﴿٤٤﴾
 آن هنگام که آنها را به شما نشان میداد وقتی که با آنها روبرو شدید تعدادشان را در چشمانتان کم نشان میداد و شما را در چشمهای آنها کم نشان میداد تا خدا بگذراند کاری را که انجام شدنی بود و بازگشت کارها بسوی خداست ﴿۴۴﴾

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا لَقِیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْکُرُوا اللَّـهَ کَثِیرًا لَّعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿٤٥﴾

ای کسانی که ایمان آوردید وقتی با گروهی روبرو شدید پایداری کنید و ثابت قدم باشید و بسیار خدا را یاد کنید شاید رستگار شوید ﴿۴۵﴾

وَأَطِیعُوا اللَّـهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ ۖوَاصْبِرُوا ۚ إِنَّ اللَّـهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴿٤٦﴾

 و از خدا و رسولش اطاعت کنید وبا یکدیگر نزاع نکنید تا سست شوید و نیروهایتان را هدر ندهید و استقامت کنید که قطعآخدا با صابران است ﴿۴۶﴾

وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ خَرَجُوا مِن دِیَارِهِم بَطَرًا وَرِئَاءَ النَّاسِ وَیَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ ۚوَاللَّـهُ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطٌ ﴿٤٧﴾

 و مانند کسانی نباشید که از دزار خد با خود نمایی به مردم و با سرپیچی از حق خارج شدند در حالیکه از راه خدا باز می داشتندو خدا به آنچه میکنند احاطه دارد ﴿۴۷﴾ 

وَإِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَکُمُ الْیَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّی جَارٌ لَّکُمْ ۖ فَلَمَّا تَرَاءَتِ الْفِئَتَانِ نَکَصَ عَلَىٰ عَقِبَیْهِ وَقَالَ إِنِّی بَرِیءٌ مِّنکُمْ إِنِّی أَرَىٰ مَا لَا تَرَوْنَ إِنِّی أَخَافُ اللَّـهَ ۚ وَاللَّـهُ شَدِیدُ الْعِقَابِ ﴿٤٨﴾

و آن هنگام که شیطان اعمال آنها را برایشان آرایش کرد و گفت که امروز کسی از مردم نیست که بر شما غلبه کند در حالیکه من پناه دهندۀ شما هستم سپس وقتی که دو سپاه رو در رو شدند بر پیشینۀ خود برگشت و گفت من از شما منزجر هستم من چیزی را میبینم که شما آن را نمیبینید من از خدا میترسم و خدا در عقوبت شدید است ﴿۴۸﴾

 إِذْ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَـٰؤُلَاءِ دِینُهُمْ ۗ وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّـهِ فَإِنَّ اللَّـهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿٤٩﴾

 وقتی که دورو و کسانی که در قلبشان مرض بود میگفتند اینها را دینشان فریب داده و هرکس بر خدا توکل کند قطعاً خدا نیرومند و حکیم است﴿۴۹﴾ 

وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ یَتَوَفَّى الَّذِینَ کَفَرُوا ۙ الْمَلَائِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِیقِ ﴿٥٠﴾

و اگر میدیدی وقتی را که ملائکه جان کافران را میگیرند به صورتها و پشتهایشان میزنند و بچشید عذاب سوزاننده را ﴿۵۰﴾

ذَٰلِکَ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَأَنَّ اللَّـهَ لَیْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِیدِ ﴿٥١﴾

 بدلیل انچه با دستهای خود پیش فرستادید و البته خدا ستم کننده بر بنده ها نیست ﴿۵۱﴾

 کَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ۙ وَالَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ ۚکَفَرُوا بِآیَاتِ اللَّـهِ فَأَخَذَهُمُ اللَّـهُ بِذُنُوبِهِمْ ۗ إِنَّ اللَّـهَ قَوِیٌّ شَدِیدُ الْعِقَابِ ﴿٥٢﴾

 مانند شیوۀ آل فرعون و کسانی که قبل از آنها بودند آیات خدا را انکار کردند سپس خدا آنها را به دلیل گناهانشان گرفت یقیناً خدا نیرومند و سخت عاقبت کننده است ﴿۵۲﴾

ذَٰلِکَ بِأَنَّ اللَّـهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ ۙ وَأَنَّ اللَّـهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿٥٣﴾

 آن به آن علت است که خدا تغییر نمیدهد نعمتی را که به قومی نعمت داده مگر اینکه آنچه را در خودشان است تغییر دهند و قطعاً خدا شنوای داناست﴿۵۳﴾ 

کَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ۙوَالَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ کَذَّبُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَکْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ ۚ وَکُلٌّ کَانُوا ظَالِمِینَ ﴿٥٤﴾

مانند عادت خاندان فرعون و کسانی که قبل از آنها بودند آیات پروردگارشان را دروغ شمردند پس آنها را به دلیل گناهانشان هلاک کردیم و خاندان فرعون را غرق کردیم و همه ی آنها ستمگر بودند﴿۵۴﴾

إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللَّـهِ الَّذِینَ کَفَرُوا فَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿٥٥﴾

قطعآ بدترین جنبنده ها نزد خدا آنهایی هستند که کافر شدند و ایمان نمی آورند﴿۵۵﴾

الَّذِینَ عَاهَدتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِی کُلِّ مَرَّةٍ وَهُمْ لَا یَتَّقُونَ ﴿٥٦﴾

 کسانی که با آنها پیمان بستی سپس عهدشان را در هر مرتبه به هم میزنند و آنها رعایت نمیکنند ﴿۵۶﴾ 

فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِی الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِم مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ ﴿٥٧﴾

و اگر با انها در جنگ درگیر شدی آنها را فراری بده و یا از پشت سرشان پراکنده ساز شاید آنها متذکر شوند﴿۵۷﴾ 

وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِیَانَةً فَانبِذْ إِلَیْهِمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ ۚ إِنَّ اللَّـهَ لَا یُحِبُّ الْخَائِنِینَ ﴿٥٨﴾

و اگر از خیانت کردن قومی ترس داشتی پس عهدشان را بسوی آنها بینداز به اندازه مساوی ( به اندازه ای  که خیانت کردند و عهدشان را رعایت نکردند ) البته خدا خیانتکاران را دوست ندارد ﴿۵۸﴾ 

وَلَا یَحْسَبَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا سَبَقُوا ۚ إِنَّهُمْ لَا یُعْجِزُونَ ﴿٥٩﴾

و  کسانی که کافر شدند گمان نکنند که جلو افتاده اند قطعاً انها چیزی را عاجز نمیکنند (کفرشان بی تاثیر است)﴿۵۹﴾ 

 وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّـهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِن دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّـهُ یَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنتُمْ لَا تُظْلَمُونَ ﴿٦٠﴾

و هر چه میتوانید از نیرو و لشگر اسب سواران برایشان آماده کنید که بوسیلۀ آن دشمن خدا و دشمن خودتان را بترسانید و دیگرانی غیر از آنها که آنها را نمیشناسید و خدا آنها را میشناسد و هر چه در راه خدا خرج کنید به شما پرداخته میشود و بر شما ستم نمیشود ﴿۶۰﴾

 وَإِن جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّـهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿٦١﴾

 و اگر تمایل به صلح پیدا کردند تو هم با آنها صلح کن و بر خدا توکل کن که او شنوای داناست ﴿۶۱﴾

وَإِن یُرِیدُوا أَن یَخْدَعُوکَ فَإِنَّ حَسْبَکَ اللَّـهُ ۚ هُوَ الَّذِی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِینَ ﴿٦٢﴾

 و اگر بخواهند که تو را فریب دهند حتماً خدا برایت کافیست او کسی است که با یاری خودش و با مومنان تو را کمک کرد ﴿۶۲﴾

وَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنفَقْتَ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مَّا أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَـٰکِنَّ اللَّـهَ أَلَّفَ بَیْنَهُمْ ۚ إِنَّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿٦٣﴾

 و بین قلبهایشان ارتباط داد و اگر تو تمام آنچه در زمین است را خرج میکردی نمی توانستی که دوستی را بین دلهای آنها بر قرار کنی و لکن خدا دوستی را بین آنها ایجاد کرد و البته او عزتمند حکیم است﴿۶۳﴾

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَسْبُکَ اللَّـهُ وَمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿٦٤﴾

 ای پیغمبر!  خدا و کسانی  از مومنان که از تو پیروی کردند برای تو کافیست ﴿۶۴﴾

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِینَ عَلَى الْقِتَالِ ۚ إِن یَکُن مِّنکُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ یَغْلِبُوا مِائَتَیْنِ ۚ وَإِن یَکُن مِّنکُم مِّائَةٌ یَغْلِبُوا أَلْفًا مِّنَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا یَفْقَهُونَ﴿٦٥﴾

 ای پیامبر مومنان را برای پیکار تهییج کن اگر بیست نفر از شما صبر کننده باشند بر دویست نفر غلبه می کنند و اگر یکصد نفر باشید بر هزار نفر غلبه می کنید از آنانکه کفر ورزیدند به خاطر آنکه آنها قومی دانشمند ( آگاه و هوشیار) نیستند ﴿۶۵﴾ 

الْآنَ خَفَّفَ اللَّـهُ عَنکُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِیکُمْ ضَعْفًا ۚ فَإِن یَکُن مِّنکُم مِّائَةٌ صَابِرَةٌ یَغْلِبُوا مِائَتَیْنِ ۚ وَإِن یَکُن مِّنکُمْ أَلْفٌ یَغْلِبُوا أَلْفَیْنِ بِإِذْنِ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴿٦٦﴾ 

اینک خدا تخفیف داد ( سبک کرد )از شما و میداند که در شما ضعف وجود دارد پس اگر هزار نفر از شما باشد بر دو هزار نفر با اجازۀ خدا غلبه میکند و خدا با شکیبایان است ﴿۶۶﴾

 مَا کَانَ لِنَبِیٍّ أَن یَکُونَ لَهُ أَسْرَىٰ حَتَّىٰ یُثْخِنَ فِی الْأَرْضِ ۚ تُرِیدُونَ عَرَضَ الدُّنْیَا وَاللَّـهُ یُرِیدُ الْآخِرَةَ ۗ وَاللَّـهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿٦٧﴾

 شایستۀ پیغمبر نیست که برای او اسیرانی باشد (و شایستۀ پیامبر نیست) تا در زمین قتل عام کند شما بهره مندی زندگی دنیا را میخواهید و خدا آخرت را میخواهد و خدا نیرومند حکیم است ﴿۶۷﴾

لَّوْلَا کِتَابٌ مِّنَ اللَّـهِ سَبَقَ لَمَسَّکُمْ فِیمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿٦٨﴾ 

 اگر (مسیر آفرینش)از جانب خدا از قبل نوشته نشده بود حتماً در آنچه بر گرفتید عذابی بزرگ به شما میرسید﴿۶۸﴾ 

فَکُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلَالًا طَیِّبًا ۚ وَاتَّقُوا اللَّـهَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ﴿٦٩﴾

پس از چیزهای با ارزش حلالی که بی زحمت به دست آورده اید گوارا بخورید و حدود خدا را رعایت کنید که قطعاً خدا آمرزندۀ بخششگر است ﴿۶۹﴾ 

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّمَن فِی أَیْدِیکُم مِّنَ الْأَسْرَىٰ إِن یَعْلَمِ اللَّـهُ فِی قُلُوبِکُمْ خَیْرًا یُؤْتِکُمْ خَیْرًا مِّمَّا أُخِذَ مِنکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ۗوَاللَّـهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿٧٠﴾

ای پیامبر به کسانی که در دستهای شما اسیر هستند از اسیرها بگو اگر خدا در قلبهای شما خیری را بداند, به شما بهتر ازآن چیزهایی که از شما گرفته شده میدهد و برای شما می آمرزد و خدا آمرزنده ی مهربان است ﴿۷۰﴾ 

وَإِن یُرِیدُوا خِیَانَتَکَ فَقَدْ خَانُوا اللَّـهَ مِن قَبْلُ فَأَمْکَنَ مِنْهُمْ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿٧١﴾

و اگر میخواهند به تو خیانت کنند البته از قبل به خدا خیانت کرده اند و تو را نسبت به آنها قدرتمندی داد و خدا دانی با حکمت است﴿۷۱﴾ 

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ وَالَّذِینَ آوَوا وَّنَصَرُوا أُولَـٰئِکَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ ۚ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَلَمْ یُهَاجِرُوا مَا لَکُم مِّن وَلَایَتِهِم مِّن شَیْءٍ حَتَّىٰ یُهَاجِرُوا ۚ وَإِنِ اسْتَنصَرُوکُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیْکُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُم مِّیثَاقٌ ۗ وَاللَّـهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ ﴿٧٢﴾

قطعاً کسانی که ایمان آوردند و هجرت کردند وبا اموالشان و جانهایشان در راه خدا  جهاد کردند و کسانی که پناه دادند و کمک کردند آنان هستند که بعضی از آنها دوستان گروهی دیگر هستند و کسانی که ایمان آوردند ولی هجرت نکردند چیزی از رابطۀ دوستی با آنها برای شما نیست تا وقتی هجرت کنند و اگر ازشما در راه دین کمک خواستند , پس وظیفۀ شما کمک کردن است مگر بر علیه قومی که میان شما و آنها پیمان وجود دارد و خدا به آنچه میکنید بیناست ﴿۷۲﴾

وَالَّذِینَ کَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ ۚ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَکُن فِتْنَةٌ فِی الْأَرْضِ وَفَسَادٌ کَبِیرٌ ﴿٧٣﴾

 و آنها که کافر شدند بعضی از آنها دوستان بعضی دیگر هستند اگر انجامش ندهید در زمین فتنه و فساد بزرکی میشود ﴿۷۳﴾ 

وَالَّذِینَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّـهِ وَالَّذِینَ آوَوا وَّنَصَرُوا أُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ ﴿٧٤﴾

و کسانی که ایمان آوردند و در راه خدا هجرت کردند و جهاد کردند و کسانی که پناه دادند و کمک کردند آنها مومنان حقیقی هستند برای آنها آمرزش وروزی باکرامت است ﴿۷۴﴾ 

وَالَّذِینَ آمَنُوا مِن بَعْدُ وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا مَعَکُمْ فَأُولَـٰئِکَ مِنکُمْ ۚ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللَّـهِ ۗ إِنَّ اللَّـهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿٧٥﴾

و کسانی که بعد از آن ایمان آوردند و هجرت کردند وبا شما جهاد کردند آنها از شما هستند و خویشاوندان شما در کتاب خدا بعضی نزدیکتر به شما هستند نسبت به بعضی دیگریقینآ خدا به هر چیزی داناست ﴿۷۵﴾

                         الحمد لله  ۸/۱۰/۱۳۸۸   بندۀ خدا

۹ - توبه (بازگشتن)

                                              سورة التوبة

بَرَاءَةٌ مِّنَ اللَّـهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِینَ عَاهَدتُّم مِّنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿١﴾

کنار کشیدن از خدا و رسولش بسوی کسانی از مشرکان که با آنها عهد بستید﴿١﴾ 

فَسِیحُوا فِی الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیْرُ مُعْجِزِی اللَّـهِ ۙ وَأَنَّ اللَّـهَ مُخْزِی الْکَافِرِینَ ﴿٢﴾ 

پس در زمین چهار ماه گردش کنید و بدانید که شما نمی توانید خدا را عاجز کنید و البته خدا خوار کنندۀ کافران است ﴿۲﴾ 

 وَأَذَانٌ مِّنَ اللَّـهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَرِ أَنَّ اللَّـهَ بَرِیءٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ ۙ وَرَسُولُهُ ۚفَإِن تُبْتُمْ فَهُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ ۖ وَإِن تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیْرُ مُعْجِزِی اللَّـهِ ۗ وَبَشِّرِ الَّذِینَ کَفَرُوا بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿٣﴾

اعلانی از خدا و رسولش بسوی مردم است در روز حج اکبر که خدا و رسولش از مشرکین بیزار است و اگر توبه کنید برایتان بهتر است و اگر رو بگردانید بدانید که نمی توانید خدا را عاجز کنید و کسانی را که کافر شدند به عذابی دردناک بشارت بده﴿۳﴾ 

إِلَّا الَّذِینَ عَاهَدتُّم مِّنَ الْمُشْرِکِینَ ثُمَّ لَمْ یَنقُصُوکُمْ شَیْئًا وَلَمْ یُظَاهِرُوا عَلَیْکُمْ أَحَدًا فَأَتِمُّوا إِلَیْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَىٰ مُدَّتِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِینَ ﴿٤﴾

مگر کسانی از مشرکان که با آنها عهد بسته اید و آنها چیزی را پیمان شکنی نکرده اند و نخواستند که بر علیه شما کسی را پشتیبانی کنند پس عهد آنها را تا آخر مدت عهدشان ادامه دهید . قطعاً خدا رعایت کننده ها را دوست دارد ﴿۴﴾ 

فَإِذَا انسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ ۚ فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ فَخَلُّوا سَبِیلَهُمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿٥﴾

سپس وقتی که ماه های حرام بسر آمد با مشرکین پیمان شکن پیکار کنید هر کجا که با آنها روبرو شدید و آنها را محاصره کنید و دستگیرشان کنید و در همه جا در کمین آنها بنشینید. ولی اگر توبه کردند و نماز بپا داشتند و زکات دادند راهشان را خالی کنید (کاری به کارشان نداشته باشید) البته خدا آمرزندۀ بخشنده است﴿۵﴾

 وَإِنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ اسْتَجَارَکَ فَأَجِرْهُ حَتَّىٰ یَسْمَعَ کَلَامَ اللَّـهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا یَعْلَمُونَ ﴿٦﴾

و اگر یکی از مشرکین به تو پناهنده شد به او پناه بده تا کلام خدا را بشنود سپس او را به جای امنی برسان آنها به آن دلیل (باشما میجنگند )که آنها قومی هستند که نمیدانند ﴿۶﴾

کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ عَهْدٌ عِندَ اللَّـهِ وَعِندَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِینَ عَاهَدتُّمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۖ فَمَا اسْتَقَامُوا لَکُمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِینَ ﴿٧﴾

 چگونه مشرکین میتوانند عهدی پیش خدا و پیش رسولش داشته باشند مگر کسانی که با آنها در مسجد الحرام عهد بستید . پس تا زمانی که که بر عهد خود با شما  پایدارند شما هم برای آنها در عهد خود پایداری کنید که خدا رعایت کننده ها را دوست دارد﴿۷﴾ 

کَیْفَ وَإِن یَظْهَرُوا عَلَیْکُمْ لَا یَرْقُبُوا فِیکُمْ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً ۚ یُرْضُونَکُم بِأَفْوَاهِهِمْ وَتَأْبَىٰ قُلُوبُهُمْ وَأَکْثَرُهُمْ فَاسِقُونَ ﴿٨﴾

چگونه است که اگر بر شما چیره شوند در مورد شما هیچ خویشاوندی و پیمانی را رعایت نمیکنند شما را با دهان هایشان راضی میکنند ولی دلهایشان سر باز میزنند و بیشتر آنها گناه کار هستند ﴿۸﴾

اشْتَرَوْا بِآیَاتِ اللَّـهِ ثَمَنًا قَلِیلًا فَصَدُّوا عَن سَبِیلِهِ ۚ إِنَّهُمْ سَاءَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٩﴾

  آیات خدا را به قیمت کمی فروختند تا از راه او باز دارند واقعاً چه بد بود آنچه را انجام میدادند ﴿۹﴾ 

لَا یَرْقُبُونَ فِی مُؤْمِنٍ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً ۚ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ ﴿١٠﴾

در مورد مومن رعایت خویشاوندی و نه عهدی را نمیکنند. و آنها همان تجاوز کاران هستند﴿۱۰﴾ 

فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ فَإِخْوَانُکُمْ فِی الدِّینِ ۗ وَنُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ ﴿١١﴾

و اگر توبه کردند ونماز بپا داشتند و زکات دادند برادران شما در دین هستند و آیات را برای قومی که میدانند جدا می سازیم ﴿۱۱﴾ 

وَإِن نَّکَثُوا أَیْمَانَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِی دِینِکُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْکُفْرِ ۙ إِنَّهُمْ لَا أَیْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَنتَهُونَ﴿١٢﴾

و اگر عهد و پیمان خود را بعد از پیمان بستن شکستند و به شما در راه دین طعنه زدند .پس با ائمۀ کفر بجنگید . که آنها هیچ عهد و پیمانی را رعایت نمیکنند تا آنکه انها دست از جنگ بردارند  ﴿۱۲﴾

أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَّکَثُوا أَیْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُم بَدَءُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ ۚ أَتَخْشَوْنَهُمْ ۚ فَاللَّـهُ أَحَقُّ أَن تَخْشَوْهُ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ ﴿١٣﴾

 چرا جنگ نمیکنید با قومی که عهد و پیمانهای خود را شکستند و برای اخراج رسول تلاش کردند و آنها اول بار با شما جنگ را شروع کردند آیا از انها میترسید ؟ پس خدا سزاوارتر است که از او بترسید اگر شما مومن هستید  ﴿۱۳﴾

قَاتِلُوهُمْ یُعَذِّبْهُمُ اللَّـهُ بِأَیْدِیکُمْ وَیُخْزِهِمْ وَیَنصُرْکُمْ عَلَیْهِمْ وَیَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِینَ ﴿١٤﴾ 

 با انها بجنگید خدا با دستهای شما آنها را عذاب میکند و خوارشان میکند و شما را بر علیه آنها یاری میکند و سینۀ قوم مومنین را شفا میدهد  ﴿۱۴﴾

وَیُذْهِبْ غَیْظَ قُلُوبِهِمْ ۗ وَیَتُوبُ اللَّـهُ عَلَىٰ مَن یَشَاءُ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿١٥﴾

 و خشم را از قلبها یشان میبرد و خدا بر آنکس که میخواهد باز میگردد (هر کس که خودش میخواهد) و خدا دانای با حکمت است  ﴿۱۵﴾

 أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَکُوا وَلَمَّا یَعْلَمِ اللَّـهُ الَّذِینَ جَاهَدُوا مِنکُمْ وَلَمْ یَتَّخِذُوا مِن دُونِ اللَّـهِ وَلَا رَسُولِهِ وَلَا الْمُؤْمِنِینَ وَلِیجَةً ۚ وَاللَّـهُ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿١٦﴾

 آیا پیش خود محاسبه میکنید به حال خود رها میشوید و کسانی که از شما جهاد کردند را خدا نمیداند؟ و غیر از خدا و رسولش و غیر مومنین را بعنوان نزدیکان مورد اعتمادی برای خود نگرفتند و خدا به آنچه عمل میکنید داناست  ﴿۱۶﴾ 

مَا کَانَ لِلْمُشْرِکِینَ أَن یَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللَّـهِ شَاهِدِینَ عَلَىٰ أَنفُسِهِم بِالْکُفْرِ ۚ أُولَـٰئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَفِی النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿١٧﴾

سزاوار مشرکان نیست که مساجد خدا را آباد کنند کسانی که بر کفر خودشان گواهی میدهند .آنها اعمالشان تباه شده و جایگاه آنها آتش است ﴿۱۷﴾

إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّـهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّـهَ ۖ فَعَسَىٰ أُولَـٰئِکَ أَن یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ ﴿١٨﴾

 جز این نیست که مساجد خدا را کسی که به خدا و روز آخرت ایمان آورده است آباد میکند و نماز را بپا میدارد و زکات را میدهد و از کسی غیر از خدا نمیترسد و امید است که آنها از هدایت شده ها باشند ﴿۱۸﴾

 أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَجَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ ۚ لَا یَسْتَوُونَ عِندَ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ ﴿١٩﴾

 آیا آب دادن به حجاج و آباد کردن مسجد الحرام را قرارمیدهید مانند کسی که به خدا و روز آخر  ایمان آورد ودر راه خدا تلاش کرد ؟ پیش خدا (این دو گروه) برابر نیستند و خدا قوم ستمگران را هدایت نمیکند  ﴿۱۹﴾ 

 الَّذِینَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّـهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللَّـهِ ۚ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿٢٠﴾

کسانی که ایمان آوردند و هجرت کردند ودر راه خدا با مالها و جانهایشان تلاش کردند مراتب بزرگتری پیش خدا دارند و آنها نجات یافته ها هستند ﴿۲۰﴾

یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُم بِرَحْمَةٍ مِّنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَّهُمْ فِیهَا نَعِیمٌ مُّقِیمٌ﴿٢١﴾

 پروردگارشان به آنها به رحمتی و رضایتی از او بشارت میدهد و باغ هایی که در آن نعمت های پایدار برای آنهاست  ﴿۲۱﴾ 

 خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۚ إِنَّ اللَّـهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ ﴿٢٢﴾

اقامت کننده گان در آن برای همیشه البته خداوند پاداش بزرگ پیش اوست ﴿۲۲﴾

أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَکُمْ وَإِخْوَانَکُمْ أَوْلِیَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْکُفْرَ عَلَى الْإِیمَانِ ۚ وَمَن یَتَوَلَّهُم مِّنکُمْ فَأُولَـٰئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿٢٣﴾

 ای کسانی که ایمان آوردید پدران و برادران خود را به سرپرستی نگیرید, اگر آنها کفر را از ایمان بیشتر دوست دارند و هر کس از شما آنها را به سرپرستی بگیرد پس آنها ستمگر هستند ﴿۲۳﴾

قُلْ إِن کَانَ آبَاؤُکُمْ وَأَبْنَاؤُکُمْ وَإِخْوَانُکُمْ وَأَزْوَاجُکُمْ وَعَشِیرَتُکُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ کَسَادَهَا وَمَسَاکِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَیْکُم مِّنَ اللَّـهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِی سَبِیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّىٰ یَأْتِیَ اللَّـهُ بِأَمْرِهِ ۗ وَاللَّـهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ ﴿٢٤﴾

 بگو اگر پدران شما و فرزندان شما و برادران و همسران شما و بستگان شما و مالهایی که جمع کرده اید و تجارتی که از کسادی آن میترسید و خانه هایی که از آن راضی هستید برای شما از خدا و رسولش و کوشش در راه او دوست داشتنی تر است .پس چشم انتظار باشید تا خدا فرمانش را بیاورد و خدا گناهکاران را هدایت نمیکند ﴿۲۴﴾

 لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّـهُ فِی مَوَاطِنَ کَثِیرَةٍ ۙ وَیَوْمَ حُنَیْنٍ ۙ إِذْ أَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنکُمْ شَیْئًا وَضَاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُم مُّدْبِرِینَ ﴿٢٥﴾

 البته خدا شما را در جنگهای بسیاری یاری کرد و روز حنین وقتی که افزایش جمعیت تان شما را به تعجب آورده بود و (تعداد نفرات شما) مشکلی را از شما حل نکرد و زمین با همۀ گستردگی برای شما تنگ شد. سپس فرار کنان برگشتید ﴿۲۵﴾

ثُمَّ أَنزَلَ اللَّـهُ سَکِینَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِینَ وَأَنزَلَ جُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذِینَ کَفَرُوا ۚ وَذَٰلِکَ جَزَاءُ الْکَافِرِینَ ﴿٢٦﴾

 سپس خدا آرامش خود را به رسولش و بر مومنین نازل کرد و سپاهی که آن را ندیدند نازل کرد و کسانی را که کفر ورزیدند عذاب کرد و آن پاداش انکار کننده هاست ﴿۲۶﴾ 

ثُمَّ یَتُوبُ اللَّـهُ مِن بَعْدِ ذَٰلِکَ عَلَىٰ مَن یَشَاءُ ۗ وَاللَّـهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ﴿٢٧﴾

و بعد از آن خدا بازگشت برای هر کس که می خواست ( فرد خودش می خواهد) و خدا آمرزندۀ مهربان است ﴿۲۷﴾

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِکُونَ نَجَسٌ فَلَا یَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَـٰذَا ۚ وَإِنْ خِفْتُمْ عَیْلَةً فَسَوْفَ یُغْنِیکُمُ اللَّـهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاءَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿٢٨﴾

 ای کسانی که ایمان آوردید مشرکان پلید هستند و نباید بعد از این سال ایشان به مسجد الحرام نزدیک شوند و اگر از تنگدست شدن ترسیدید بزودی خدا شما را از نعمت خود بی نیاز میکند اگر بخواهد قطعاً خدا دانایی حکیم است ﴿۲۸﴾

قَاتِلُوا الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَلَا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَلَا یُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّـهُ وَرَسُولُهُ وَلَا یَدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ حَتَّىٰ یُعْطُوا الْجِزْیَةَ عَن یَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ ﴿٢٩﴾

 پیکار کنید با کسانی که به خدا و به روز آخر ایمان نمی آورند و حرام نمی شمارند آنچه را خدا و رسولش حرام کرده (مانند قتل نفس و تجاوز و جنگ در ماه های حرام )و با روش حق موافق نیستند از کسانی که به آنها کتاب داده شده تا وقتی با دستهای خود با ذلت (به جای زکات ) مالیات بدهند ﴿۲۹﴾

وَقَالَتِ الْیَهُودُ عُزَیْرٌ ابْنُ اللَّـهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِیحُ ابْنُ اللَّـهِ ۖ ذَٰلِکَ قَوْلُهُم بِأَفْوَاهِهِمْ ۖ یُضَاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِن قَبْلُ ۚ قَاتَلَهُمُ اللَّـهُ ۚأَنَّىٰ یُؤْفَکُونَ ﴿٣٠﴾

 و یهود گفتند عزیر پسرخداست و نصارا گفتند مسیح پسر خداست . آن سخن آنها بر دهانهایشان شبیه سخن کسانی است که از قبل کافر شدند خدا آنها را بکشد چگونه حقیقت را تغییر میدهند ﴿۳۰﴾ 

اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّـهِ وَالْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا إِلَـٰهًا وَاحِدًا ۖ لَّا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ سُبْحَانَهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿٣١﴾

آنها عالمان دین و زاهدان منزوی شده از خلق و مسیح پسر مریم را بعنوان ارباب به جای خدا برگزیدند در حالیکه به آنها دستور داده نشدمگر آنکه خدای یگانه را پرستش کنند که خدایی غیر از او نیست او منزه و پاک است از آنچه با او شریک می کنند ﴿۳۱﴾ 

یُرِیدُونَ أَن یُطْفِئُوا نُورَ اللَّـهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَیَأْبَى اللَّـهُ إِلَّا أَن یُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ ﴿٣٢﴾

 میخواهند که نور خدا را با دهانهایشان خاموش سازند ولی خدا با خواست آنها موافق نیست و میخواهد که نور خود را به آخر برساند و اگر چه کافران خوششان نیاید ﴿۳۲﴾ 

 هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ ﴿٣٣﴾

 او کسیست که رسولانش را با هدایت و دین حقیقی فرستاد تا آن را بر همۀ دینهای ساختگی پیروز گرداند و اگر چه مشرکان خوششان نیاید ﴿۳۳﴾ 

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ کَثِیرًا مِّنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَیَأْکُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَیَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ ۗ وَالَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا یُنفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ اللَّـهِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿٣٤﴾

 ای کسانی که ایمان اوردید مطمئن باشید که بسیاری از عالمان دینی و زاهدان خلوت نشین و بریده از خلق اموال مردم را به باطل می خورند ( و با سوء استفاده از اعتماد مردم آنها را)از راه خدا بر می گردانند و کسانی که طلا و نقره را روی هم گذاشته جمع اوری میکنند و آن را در راه خدا خرج نمیکنند آنها را به عذابی دردناک بشارت بده ﴿۳۴﴾ 

یَوْمَ یُحْمَىٰ عَلَیْهَا فِی نَارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ ۖ هَـٰذَا مَا کَنَزْتُمْ لِأَنفُسِکُمْ فَذُوقُوا مَا کُنتُمْ تَکْنِزُونَ ﴿٣٥﴾

 روزی که (فلزات گرانبهایشان) در آتش جهنم گداخته میشود و با آن پیشانیها و پهلوهایشان و پشت هایشان داغ گذاشته میشود اینست آنچه برای خود ثروت جمع میکردید پس بچشید آنچه را برای خود جمع کرده اید و روی هم گذاشته اید ﴿۳۵﴾ 

إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّـهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِی کِتَابِ اللَّـهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ۚ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ ۚ فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ ۚ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِکِینَ کَافَّةً کَمَا یُقَاتِلُونَکُمْ کَافَّةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ ﴿٣٦﴾

 البته تعداد ماه ها در پیشگاه خدا دوازده ماه است روزی که آفریده آسمانها و زمین را از آنها چهار ماه حرام است .آن روش پایدار است پس در آن بر خود ستم نکنید و با مشرکین بصورت دسته جمعی نبرد کنید همانگونه که با شما بطور دسته جمعی میجنگند و بدانید که خدا با رعایت کننده هاست﴿۳۶﴾ 

إِنَّمَا النَّسِیءُ زِیَادَةٌ فِی الْکُفْرِ ۖ یُضَلُّ بِهِ الَّذِینَ کَفَرُوا یُحِلُّونَهُ عَامًا وَیُحَرِّمُونَهُ عَامًا لِّیُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللَّـهُ فَیُحِلُّوا مَا حَرَّمَ اللَّـهُ ۚ زُیِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ ۗ وَاللَّـهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ﴿٣٧﴾
 جز این نیست که بی اعتنایی افزایش در کفر است که بوسیلۀ آن گمراه می شوند کسانی که کافر شدند در سالی آن را حلال میشمارند و سالی دیگر حرامش میکنند تا تعداد آنچه را که خدا حرام کرده زیر پا بگذارند و تا حلال کنند آنچه را خدا حرام کرده برای آنها بدی اعمالشان آراسته گردیده و خدا قوم کافران را هدایت نمی کند ﴿۳۷﴾ 

 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَا لَکُمْ إِذَا قِیلَ لَکُمُ انفِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّـهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ ۚ أَرَضِیتُم بِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا مِنَ الْآخِرَةِ ۚ فَمَا مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِیلٌ ﴿٣٨﴾
 ای کسانی که ایمان آوردید چه میشود شما را وقتی که به شما گفته میشود در راه خدا عازم نبرد شوید در زمین سنگین میشوید آیا به جای آخرت به زندگی دنیا راضی هستید ؟ در حالیکه زندگی دنیا در آخرت بجز بهره ای اندک نیست﴿۳۸﴾  

إِلَّا تَنفِرُوا یُعَذِّبْکُمْ عَذَابًا أَلِیمًا وَیَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیْرَکُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَیْئًا ۗ وَاللَّـهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿٣٩﴾ 
اگر عازم نبرد نشوید خدا شما را به عذابی دردناک عذاب میکند و شما را به قومی دیگر تبدیل میکند و هیچ ضرری به او نخواهید رساند و خدا بر هر چیزی تواناست ﴿۳۹﴾ 

إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّـهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا ثَانِیَ اثْنَیْنِ إِذْ هُمَا فِی الْغَارِ إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّـهَ مَعَنَا ۖ فَأَنزَلَ اللَّـهُ سَکِینَتَهُ عَلَیْهِ وَأَیَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ کَلِمَةَ الَّذِینَ کَفَرُوا السُّفْلَىٰ ۗ وَکَلِمَةُ اللَّـهِ هِیَ الْعُلْیَا ۗ وَاللَّـهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿٤٠﴾
اگر او را کمک نکنید البته خدا کمکش کرده وقتی که کافران بیرونش کردند او دومین آن دو نفر بود وقتی که آندو در غار بودند وقتی که به همراه خود میگفت اندوهگین مباش به یقین خدا با ماست و خدا آرامش خود را بر او نازل کرد و او را یاری کرد باسپاهی که او نمی دیدش و کلام کافران را پست ترین قرار داد و کلام خدا آن برترین است و خدا نیرومند با حکمت است ﴿۴۰﴾ 

انفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا وَجَاهِدُوا بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ ۚ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿٤١﴾
 عازم نبرد شوید سبک بار و سنگین بار و با مالهایتان و جانهایتان تلاش کنید آن برایتان بهتر است اگر شما بدانید ﴿۴۱﴾

 لَوْ کَانَ عَرَضًا قَرِیبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَّاتَّبَعُوکَ وَلَـٰکِن بَعُدَتْ عَلَیْهِمُ الشُّقَّةُ ۚوَسَیَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَکُمْ یُهْلِکُونَ أَنفُسَهُمْ وَاللَّـهُ یَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ ﴿٤٢﴾
 اگر کالای با ارزشی در نزدیکی بود و سفری بی زحمت و نزدیک حتماً به دنبال تو می آمدند و لکن برای آنها مسافرت طولانی سخت و مشقت بار شد و به خدا سوگند میخورند ٫اگر میتوانستیم با شما بیرون می آمدیم خودشان را هلاک میکنند و خدا میداند که آنها دروغ می گویند ﴿۴۲﴾

عَفَا اللَّـهُ عَنکَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمْ حَتَّىٰ یَتَبَیَّنَ لَکَ الَّذِینَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْکَاذِبِینَ ﴿٤٣﴾ 
 خدا تو را ببخشد چرا به آنها اجازه دادی قبل از آنکه برایت روشن شوند کسانی که راست میگفتند و کسانی که دروغ می گفتند را بشناسی﴿۴۳﴾

لَا یَسْتَأْذِنُکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ أَن یُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ بِالْمُتَّقِینَ ﴿٤٤﴾
 از تو اجازه نمی گیرند کسانی که به خدا و روز آخر ایمان دارند که با مالها و جانهایشان جهاد کنند و خدا میشناسد رعایت کننده ها را ﴿۴۴﴾

 إِنَّمَا یَسْتَأْذِنُکَ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِی رَیْبِهِمْ یَتَرَدَّدُونَ ﴿٤٥﴾

جز این نیست که از تو اجازه میخواهند کسانی که به خدا و روز آخر ایمان ندارند و قلبهایشان در شک است و آنها در شک و تردید هستند﴿۴۵﴾ 

 وَلَوْ أَرَادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَلَـٰکِن کَرِهَ اللَّـهُ انبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِیلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِدِینَ ﴿٤٦﴾ 

و اگر میخواستند با شما بیرون بیایند حتمآ برای آن تدارکاتی را آماده میکردندو لکن خدا دوست نداشت که آنها با لشگر بروند پس سرگرمشان ساخت و گفته شد با بازنشسته ها زمین گیر شوید (در خانه هایتان بمانید)﴿۴۶﴾ 

لَوْ خَرَجُوا فِیکُم مَّا زَادُوکُمْ إِلَّا خَبَالًا وَلَأَوْضَعُوا خِلَالَکُمْ یَبْغُونَکُمُ الْفِتْنَةَ وَفِیکُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ بِالظَّالِمِینَ﴿٤٧﴾
 اگر با شما بیرون می آمدند سستی و فساد را در شما ترویج می دادند و روابط شما را تحقیر می کردند و شما را در تفرقه و فتنه می انداختند و در بین شما شنوده هایی برای آنها هستند و خدا به ستمگران آگاه است ﴿۴۷﴾

لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِن قَبْلُ وَقَلَّبُوا لَکَ الْأُمُورَ حَتَّىٰ جَاءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ أَمْرُ اللَّـهِ وَهُمْ کَارِهُونَ ﴿٤٨﴾
 آنها قطعاً از قبل بدنبال فتنه بودند و کارها را برای تو تغییر میدادند تا اینکه حق آمد و فرمان خدا ظاهر شد در حالی که آنها خوششان نمی آمد﴿۴۸﴾

وَمِنْهُم مَّن یَقُولُ ائْذَن لِّی وَلَا تَفْتِنِّی ۚ أَلَا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا ۗ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکَافِرِینَ﴿٤٩﴾
و کسی از آنها هست که میگوید به من اجازه بده و من را در فتنه نینداز . آگاه باشید که در فتنه سقوط کرده اند و قطعاً جهنم کافران را در بر می گیرد ﴿۴۹﴾ 

إِن تُصِبْکَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ ۖ وَإِن تُصِبْکَ مُصِیبَةٌ یَقُولُوا قَدْ أَخَذْنَا أَمْرَنَا مِن قَبْلُ وَیَتَوَلَّوا وَّهُمْ فَرِحُونَ ﴿٥٠﴾
اگر به تو نیکی برسد خو ششان می آید و اگر به تو مصیبتی برسد  می گویند البته ما کار خود را از قبل نگه داشتیم ( خوب شد با شما نیامدیم)و در حال شادی برمیگردند ﴿۵۰﴾ 

قُل لَّن یُصِیبَنَا إِلَّا مَا کَتَبَ اللَّـهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا ۚ وَعَلَى اللَّـهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ﴿٥١﴾ 
 بگو هرگز چیزی به ما نمیرسد مگر آنچه را خدا برای ما نوشته است. او مولای ماست و بر خدا باید توکل کنند توکل کننده ها ﴿۵۱﴾ 

قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلَّا إِحْدَى الْحُسْنَیَیْنِ ۖ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِکُمْ أَن یُصِیبَکُمُ اللَّـهُ بِعَذَابٍ مِّنْ عِندِهِ أَوْ بِأَیْدِینَا ۖ فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَکُم مُّتَرَبِّصُونَ ﴿٥٢﴾
 بگو آیا برای ما چشم انتظار هستید بجز یکی از دو خوبی را ( پیروزی یا مرگ در راه خدا ) و ما چشم انتظاری داریم که خدا به شما از جانب خودش یا به دستان ما عذابی را برساند. پس چشم انتظار باشید که ما هم با شما چشم انتظار هستیم ﴿۵۲﴾ 

قُلْ أَنفِقُوا طَوْعًا أَوْ کَرْهًا لَّن یُتَقَبَّلَ مِنکُمْ ۖ إِنَّکُمْ کُنتُمْ قَوْمًا فَاسِقِینَ ﴿٥٣﴾
بگو با میل و رغبت و یا به اجبار انفاق کنید هرگز از شما قبول نمیشود زیرا شما قومی خارج شده از حق هستید ﴿۵۳﴾ 

وَمَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّـهِ وَبِرَسُولِهِ وَلَا یَأْتُونَ الصَّلَاةَ إِلَّا وَهُمْ کُسَالَىٰ وَلَا یُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ کَارِهُونَ ﴿٥٤﴾
 و مانع نشد از اینکه خرج کردن هایشان قبول شود. مگر آنکه آنها به خدا و بر رسولش کافر شدند و بسوی نماز نمیآیند .مگر با کسالت و ناراحتی و خرج نمیکنند مگر با ناراحتی ﴿۵۴﴾ 

فَلَا تُعْجِبْکَ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ ۚ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُعَذِّبَهُم بِهَا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَتَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَهُمْ کَافِرُونَ ﴿٥٥﴾
و به تعجب نیاورد تو را اموالشان و اولادشان جز این نیست که خدا میخواهد با آنها در زندگی دنیا عذابشان کند و جانشان را بگیرد در حالیکه آنها کافر هستند ﴿۵۵﴾

وَیَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ إِنَّهُمْ لَمِنکُمْ وَمَا هُم مِّنکُمْ وَلَـٰکِنَّهُمْ قَوْمٌ یَفْرَقُونَ ﴿٥٦﴾

 وبه خدا قسم میخورند که از شما هستند در حالیکه از شما نیستند ولکن آنها قومی هستند که از شما میترسند ﴿۵۶﴾

لَوْ یَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغَارَاتٍ أَوْ مُدَّخَلًا لَّوَلَّوْا إِلَیْهِ وَهُمْ یَجْمَحُونَ﴿٥٧﴾ 
 اگر پناهگاهی پیدا کنند یا غارهایی یا مکانی برای داخل شدن البته که با سرکشی بسوی آن بر میگشتند ﴿۵۷﴾

 وَمِنْهُم مَّن یَلْمِزُکَ فِی الصَّدَقَاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْهَا رَضُوا وَإِن لَّمْ یُعْطَوْا مِنْهَا إِذَا هُمْ یَسْخَطُونَ ﴿٥٨﴾
از آنها کسی است که در بارۀ صدقات از او جستجو میکند و اگر به او داده شود از آن راضی میشود و اگر به آنها داده نشود ,در آن صورت خشمگین میشوند ﴿۵۸﴾

وَلَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا مَا آتَاهُمُ اللَّـهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّـهُ سَیُؤْتِینَا اللَّـهُ مِن فَضْلِهِ وَرَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّـهِ رَاغِبُونَ ﴿٥٩﴾
و ای کاش آنها به آنچه خدا و رسولش به آنها داد راضی می شدند و میگفتند خدا برای ما بس است بزودی خدا و رسولش به ما از فزونی خودش می دهد. البته ما علاقه مندان بسوی خدا هستیم﴿۵۹﴾

 إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَّـهِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۖ فَرِیضَةً مِّنَ اللَّـهِ ۗوَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿٦٠﴾ 
قطعاً بدانید که صدقات برای فقیران و بینوایان و کسانی است که انجامش میدهند و در راه آزاد کردن برده ها و قرض داران و در راه خدا و آواره هاست که از سوی خدا واجب شده و خدا دانای حکیم است ﴿۶۰﴾

وَمِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ ۚ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَّکُمْ یُؤْمِنُ بِاللَّـهِ وَیُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ وَرَحْمَةٌ لِّلَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ ۚ وَالَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّـهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ﴿٦١﴾
  و از آنها کسانی هستند که پیامبر را اذیت میکنند و میگویند او گوش است (شاید منظورشان به گوش دادن پیامبرو باور به سخن وحی باشد)بگو گوش برای شما بهتر است ایمان به خدا دارد و ایمان به مومنان دارد و رحمتی است برای کسانیکه از شما ایمان آورده اند و کسانی که رسول خدا را اذیت میکنند برایشان عذابی دردناک است﴿۶۱﴾

یَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ لَکُمْ لِیُرْضُوکُمْ وَاللَّـهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَن یُرْضُوهُ إِن کَانُوا مُؤْمِنِینَ ﴿٦٢﴾ 
 به خدا قسم میخورند که راضیتان میکنند و خدا و رسولش سزاوارتر هستند که آنها را راضی کنند اگر مومن هستند﴿۶۲﴾

 أَلَمْ یَعْلَمُوا أَنَّهُ مَن یُحَادِدِ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِیهَا ۚ ذَٰلِکَ الْخِزْیُ الْعَظِیمُ ﴿٦٣﴾
آیا نمی دانند هر کس که بخواهد خدا و رسولش را جدا کند . قطعاً برای او آتش جهنم است که در آن ساکن میشود و آن خواری عظیم است ﴿۶۳﴾

یَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِی قُلُوبِهِمْ ۚ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّـهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ ﴿٦٤﴾
 منافقان باید بر حذر باشند از اینکه سوره ای بر علیه آنها نازل شود که به آنها خبر دهد آنچه در قلبهایشان است . بگو مسخره کنید البته که خدا بیرون آورنده است آنچه را که از آن میترسید ﴿۶۴﴾

وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّمَا کُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ ۚ قُلْ أَبِاللَّـهِ وَآیَاتِهِ وَرَسُولِهِ کُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ ﴿٦٥﴾
واگر از انها بپرسی( چرا مسخره میکردید ؟ ) میگویند ما شوخی میکردیم و روایت میکردیم بگو آیا خدا و آیا تش را مسخره میکردید  ؟ ﴿۶۵﴾

لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ کَفَرْتُم بَعْدَ إِیمَانِکُمْ ۚ إِن نَّعْفُ عَن طَائِفَةٍ مِّنکُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً بِأَنَّهُمْ کَانُوا مُجْرِمِینَ﴿٦٦﴾
 عذر و بهانه نیاورید البته شما بعد از ایمانتان کافر شدید اگر گروهی از شما را عفو کنیم طایفۀ دیگر را عذاب میکنیم برای آنکه آنها مجرم بودند ﴿۶۶﴾

الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ ۚ یَأْمُرُونَ بِالْمُنکَرِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَیَقْبِضُونَ أَیْدِیَهُمْ ۚ نَسُوا اللَّـهَ فَنَسِیَهُمْ ۗ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿٦٧﴾
 مردان و زنان منافق  بعضی از آنها از بعضی دیگرند ( از یک جنس هستند )امر به منکر میکنند و از کارهای خوب منع میکنند و دستهای خود را میبندند . (که به کسی کمک نکنند )  آنها خدا را فراموش کردند و خودشان هم فراموششان شد قطعاً دو رویان همان نا فرما نان هستند ﴿۶۷﴾

وَعَدَ اللَّـهُ الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْکُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا ۚ هِیَ حَسْبُهُمْ ۚوَلَعَنَهُمُ اللَّـهُ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِیمٌ ﴿٦٨﴾
خدا به مردان و زنان منافق و کافران وعده داده که جایگاه آنها آتش جهنم است و آن برایشان کافیست  و خدا طردشان کرده و برای آنها عذابی پایدار است ﴿۶۸﴾

کَالَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنکُمْ قُوَّةً وَأَکْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُم بِخَلَاقِکُمْ کَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِینَ مِن قَبْلِکُم بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ کَالَّذِی خَاضُوا ۚ أُولَـٰئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ ۖ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿٦٩﴾
مثل کسانی که قبل از آنها بودند و بسیار نیرومند تر از آنها بودند و در داشتن اموال و اولاد بیشتر داشتند ٫ پس استفاده کنید ٫بهرۀ  فراوان از امکاناتتان  همانگونه که کسانی که قبل از شما بودند از امکاناتشان استفاده کردند و در باطل وارد شدید, همانگونه که آنها در باطل وارد شدند, کسانی که اعمالشان در دنیا وآخرت تباه شد, آنها هستند که ضرر کردند ﴿۶۹﴾

 أَلَمْ یَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ إِبْرَاهِیمَ وَأَصْحَابِ مَدْیَنَ وَالْمُؤْتَفِکَاتِ ۚ أَتَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَیِّنَاتِ ۖ فَمَا کَانَ اللَّـهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَـٰکِن کَانُوا أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿٧٠﴾
آیا اخبار کسانی که قبل از ایشان بودند به آنها نرسید قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهیم و اهل مدین و بازداشت شده ها یی که رسولانشان دلایل روشن را برایشان آوردند و خدا ستمگر بر آنها نبود و لکن خودشان بر خودشان ستم می کردند ﴿۷۰﴾

وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ ۚ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَیُطِیعُونَ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ ۚ أُولَـٰئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّـهُ ۗ إِنَّ اللَّـهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ﴿٧١﴾ 
 و مردان و زنان مومن بعضی شان پشتیبان بعضی دیگرند, فرمان میدهند به کارهای خوب و از کارهای بد منع میکنند. و نماز را بپا میدارند و زکات را میدهند و از خدا و رسولش اطاعت میکنند. بزودی خدا آنها را مورد رحمت قرار میدهد  . البته خدا عزتمند حکیم است﴿۷۱﴾

وَعَدَ اللَّـهُ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَمَسَاکِنَ طَیِّبَةً فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ ۚ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللَّـهِ أَکْبَرُ ۚ ذَٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿٧٢﴾
 خدا به مردان و زنان مومن وعده داد باغهایی را که از زیر آنها رودهایی جاریست جای گرفته در آن هستند . و مسکنهای پاکیزه در باغهایی که  اقامتگاه است و رضایتی از خدا ی بزرگتر آن است, آن نجات یافتن بزرگ  ﴿۷۲﴾

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الْکُفَّارَ وَالْمُنَافِقِینَ وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ ۚ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ﴿٧٣﴾
 ای پیامبر بر علیه  کفار و منافقین سخت تلاش  کن و در مقابل آنها محکم و ثابت قدم مباش و جایگاه آنها دوزخ است و بد جایی برای برگشتن است  ﴿۷۳﴾

یَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ مَا قَالُوا وَلَقَدْ قَالُوا کَلِمَةَ الْکُفْرِ وَکَفَرُوا بَعْدَ إِسْلَامِهِمْ وَهَمُّوا بِمَا لَمْ یَنَالُوا ۚ وَمَا نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْنَاهُمُ اللَّـهُ وَرَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ ۚ فَإِن یَتُوبُوا یَکُ خَیْرًا لَّهُمْ ۖ وَإِن یَتَوَلَّوْا یُعَذِّبْهُمُ اللَّـهُ عَذَابًا أَلِیمًا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَمَا لَهُمْ فِی الْأَرْضِ مِن وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿٧٤﴾
 به خدا سوگند می خورند که چیزی نگفته اند . ولی در حقیقت بعد از اسلامشان کلمۀ  کفر را گفته اند و کوشیدند برای آنچه به آن نرسیدند و نفرت نداشتند, مگر از چیزی که خدا و رسولش از فضل خود بی نیازشان کرد پس اگر توبه کنند برایشان بهتر است و اگر روی بگردانند خدا به عذابی دردناک در دنیا و آخرت عذابشان میکند و برای آنها در زمین  هیچ ولیی و یاری کننده ای نیست ﴿۷۴﴾

وَمِنْهُم مَّنْ عَاهَدَ اللَّـهَ لَئِنْ آتَانَا مِن فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَکُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِینَ ﴿٧٥﴾
 از آنها کسی است که با خدا پیمان بسته است که اگر از نعمتش به ما بدهد قطعاً صدقه میدهیم و از صالحان میشویم ﴿۷۵﴾

فَلَمَّا آتَاهُم مِّن فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ ﴿٧٦﴾
اما وقتی به آنها از نعمتش داد به آن بخل کردند و روی برگرداندند و اعراض کردند ﴿۷۶﴾

فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِی قُلُوبِهِمْ إِلَىٰ یَوْمِ یَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُوا اللَّـهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا کَانُوا یَکْذِبُونَ ﴿٧٧﴾
پس دو رویی در دلهایشان بدنبالشان افتاد تا روزی که ملاقاتش میکنند بدلیل اینکه در وعده ای که با خدا داشتند خلاف کردند و بدلیل آنچه دروغ میگفتند ﴿۷۷﴾

أَلَمْ یَعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ یَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ وَأَنَّ اللَّـهَ عَلَّامُ الْغُیُوبِ ﴿٧٨﴾
 آیا نفهمیدند که خدا میداند اسرارشان و نجواهایشان را و آنکه خدا دانندۀ غیب هاست ؟ ﴿۷۸﴾

الَّذِینَ یَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فِی الصَّدَقَاتِ وَالَّذِینَ لَا یَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَیَسْخَرُونَ مِنْهُمْ ۙ سَخِرَ اللَّـهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ﴿٧٩﴾
 کسانی که داوطلبانی از مومنین را در صدقه دادن  سرزنش میکنند و کسانی را که غیراز تلاش و کوشش خود (چیزی را برای صدقه دادن) پیدا نمیکنند و آنها را مسخره میکنند .خدا این افراد را مسخره میکند و برایشان عذابی دردناک است  ﴿۷۹﴾

اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِن تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِینَ مَرَّةً فَلَن یَغْفِرَ اللَّـهُ لَهُمْ ۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّـهِ وَرَسُولِهِ ۗ وَاللَّـهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ ﴿۸۰﴾
چه برای آنها آمرزش بخواهی یا آمرزش نخواهی فرقی نمیکند اگر برای آنها هفتاد بار هم آمرزش بخواهی هرگز خدا آنها را نمیبخشد . بدلیل آنکه آنها به خدا و رسولش کافر شدند و خدا نافرمان ها را هدایت نمیکند ﴿۸۰﴾

فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللَّـهِ وَکَرِهُوا أَن یُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ وَقَالُوا لَا تَنفِرُوا فِی الْحَرِّ ۗ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا ۚ لَّوْ کَانُوا یَفْقَهُونَ ﴿٨١﴾
 کسانی که مخالفت کردند به نشستن شان ( به جنگ نرفتن) برخلاف رسول خدا شاد شدند, و دوست نداشتند که در راه خدا با اموالشان و جانهایشان جهاد کنند . و گفتند در گرما عازم نبرد نشوید بگو آتش جهنم حرارت شدیدتری دارد اگر بفهمند ﴿۸۱﴾

فَلْیَضْحَکُوا قَلِیلًا وَلْیَبْکُوا کَثِیرًا جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿٨٢﴾
 و باید کمتر بخندند و بسیار گریه کنند . پاداشی است به آنچه کسب کردند ﴿۸۲﴾

فَإِن رَّجَعَکَ اللَّـهُ إِلَىٰ طَائِفَةٍ مِّنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوکَ لِلْخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخْرُجُوا مَعِیَ أَبَدًا وَلَن تُقَاتِلُوا مَعِیَ عَدُوًّا ۖإِنَّکُمْ رَضِیتُم بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخَالِفِینَ ﴿٨٣﴾
 و اگر خدا تو را باز گرداند بسوی طایفه ای از آنها پس برای خروج از تو اجازه خواهند . و بگو هرگزبا من بیرون نخواهید آمد تا ابد.  و هرگز در کنار من با دشمنان نخواهید جنگید, زیرا شما بار اول به نشستن راضی شده اید پس با مخالفان بنشینید﴿۸۳﴾

وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰ أَحَدٍ مِّنْهُم مَّاتَ أَبَدًا وَلَا تَقُمْ عَلَىٰ قَبْرِهِ ۖ إِنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّـهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ ﴿٨٤﴾
 و تا ابد بر کسی از آنها اگر بمیرد نماز نخوان و بر قبرش نایست . چرا که آنها خدا و رسولش را انکار کردند و مردند در حالیکه نافرمانی میکردند﴿۸۴﴾

وَلَا تُعْجِبْکَ أَمْوَالُهُمْ وَأَوْلَادُهُمْ ۚ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ أَن یُعَذِّبَهُم بِهَا فِی الدُّنْیَا وَتَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَهُمْ کَافِرُونَ ﴿٨٥﴾
و تو را متعجب نکند اموال و اولاد آنها. جز این نیست که خدا میخواهد بوسیلۀ آن در دنیا عذابشان کند و جانهایشان را بگیرد در حالیکه کافر هستند ﴿۸۵﴾

 وَإِذَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّـهِ وَجَاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَکَ أُولُو الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَقَالُوا ذَرْنَا نَکُن مَّعَ الْقَاعِدِینَ ﴿٨٦﴾
 و هر گاه سوره ای فرستاده شود که به خدا ایمان آورید و با رسولش جهاد کنید توانگران آنها  از تو اجازه میخواهند و میگویند بگذار تا ما با نشسته ها باشیم ﴿۸۶﴾

رَضُوا بِأَن یَکُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا یَفْقَهُونَ ﴿٨٧﴾
راضی شدند که با مخالفان باشند. بر دلهایشان مهر زده شد. ولی آنها نمی فهمند ﴿۸۷﴾

 لَـٰکِنِ الرَّسُولُ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ ۚ وَأُولَـٰئِکَ لَهُمُ الْخَیْرَاتُ ۖ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿٨٨﴾
لکن رسول و کسانی که ایمان آوردند با مالهایشان و جانهایشان با او تلاش میکنند . و برای آنها خوبیهاست و آنها نجات یافته ها هستند ﴿۸۸﴾

 أَعَدَّ اللَّـهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا ۚ ذَٰلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿٨٩﴾
 خدا برای آنها آماده کرده است باغهایی را از زیر آنها رودخانه هایی جاریست, در آن ساکن میشوند. آنست آن رستگاری بزرگ﴿۸۹﴾

وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِیُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذِینَ کَذَبُوا اللَّـهَ وَرَسُولَهُ ۚ سَیُصِیبُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿٩٠﴾
 و آمدند از اعراب کسانی که معذرت خواهی می کردند که به آنها اجازه داده شود (که برای پیکار بیایند) و کسانی که دروغ گفتند به خدا و رسولش (در خانه نشستند. بزودی به کسانی از آنها که کافر شدند عذابی دردناک میرسد ﴿۹۰﴾

 لَّیْسَ عَلَى الضُّعَفَاءِ وَلَا عَلَى الْمَرْضَىٰ وَلَا عَلَى الَّذِینَ لَا یَجِدُونَ مَا یُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُوا لِلَّـهِ وَرَسُولِهِ ۚ مَا عَلَى الْمُحْسِنِینَ مِن سَبِیلٍ ۚ وَاللَّـهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿٩١﴾
 بر ضعیفان هیچ مشگلی نیست و نه بر مریض ها و نه بر کسانی که چیزی ندارند که آن را خرج کنند .وقتی صمیمانه با خدا و رسولش دوستی میکنند. بر نیکوکاران سرزنشی نیست و خدا آمرزنده و مهربان است ﴿۹۱﴾

وَلَا عَلَى الَّذِینَ إِذَا مَا أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لَا أَجِدُ مَا أَحْمِلُکُمْ عَلَیْهِ تَوَلَّوا وَّأَعْیُنُهُمْ تَفِیضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَنًا أَلَّا یَجِدُوا مَا یُنفِقُونَ ﴿٩٢﴾ 
 و بر کسانی که پیش تو می آیند که (برای پیکار) سوارشان کنی .و به آنها گفتی که چیزی ندارم که شما را بر آن سوار کنم ( که با ما بیایید) و آنها بر میگردند . در حالی که چشمهایشان پر از اشک است و اندهگین هستند که چرا چیزی ندارند که خرج کنند ﴿۹۲﴾

 إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَسْتَأْذِنُونَکَ وَهُمْ أَغْنِیَاءُ ۚ رَضُوا بِأَن یَکُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطَبَعَ اللَّـهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿٩٣﴾
البته نکوهش شایستۀ کسانی هست که از تو اجازه می خواهند .در حالیکه پولدار هستند و نیازی ندارند و راضی شدند که با نشستگان (در خانه ها) باشند و خدا بر دلهایشان مهر زده است در حالیکه نمیدانند ﴿۹۳﴾

یَعْتَذِرُونَ إِلَیْکُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَیْهِمْ ۚ قُل لَّا تَعْتَذِرُوا لَن نُّؤْمِنَ لَکُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّـهُ مِنْ أَخْبَارِکُمْ ۚ وَسَیَرَى اللَّـهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٩٤﴾

 از شما عذر خواهی میکنند وقتی بسوی آنها برگشتید . بگو عذر خواهی نکنید هرگز شما را باور نمیکنم. البته که خدا ما را از اخبار شما آگاه کرد. و بزودی خدا بشما نشان میدهد عمل شما و رسولش را سپس باز گردانیده میشوید بسوی دانای غیب و آشکار وشما را آگاه میکند به آنچه عمل میکردید﴿۹۴﴾

سَیَحْلِفُونَ بِاللَّـهِ لَکُمْ إِذَا انقَلَبْتُمْ إِلَیْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ إِنَّهُمْ رِجْسٌ ۖ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿٩٥﴾

 بزودی وقتی که بسویشان برگردید, برای شما به خدا قسم میخورند که از آنها در گذرید. پس از آنها اعراض کنید که آنها پلید هستند و جایگاه آنها جهنم است. پاداشی است به خاطر آنچه کسب کردند ﴿۹۵﴾

یَحْلِفُونَ لَکُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْ ۖفَإِن تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّـهَ لَا یَرْضَىٰ عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ ﴿٩٦﴾

برای شما قسم میخورند تا از آنها راضی شوید و اگر شما از آنها راضی شوید البته خدا از قوم نافرمانها راضی نمیشود ﴿۹۶﴾

الْأَعْرَابُ أَشَدُّ کُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلَّا یَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللَّـهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿٩٧﴾

 اعراب در کفر و نفاق شدیدترند . و سزاوارترند که حدود آنچه خدا بر پیامبرش نازل کرده است را ندانند و خدا دانای حکیم است ﴿۹۷﴾

 وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَن یَتَّخِذُ مَا یُنفِقُ مَغْرَمًا وَیَتَرَبَّصُ بِکُمُ الدَّوَائِرَ ۚ عَلَیْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ ۗ وَاللَّـهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ﴿٩٨﴾ 

 و از اعراب کسی است که آنچه را خرج کرده است را برای خود ضرر و زیانی محاسبه میکند . و برای شما سر گیجه و گرفتاری را چشم انتظار هستند گرفتاری و سرگیجۀ بد بر آنان است و خدا شنوای داناست ﴿۹۸﴾

وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَن یُؤْمِنُ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَیَتَّخِذُ مَا یُنفِقُ قُرُبَاتٍ عِندَ اللَّـهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِ ۚ أَلَا إِنَّهَا قُرْبَةٌ لَّهُمْ ۚ سَیُدْخِلُهُمُ اللَّـهُ فِی رَحْمَتِهِ ۗ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿٩٩﴾
 واز اعراب کسانی هستند که ایمان به خدا و روز آخر دارد . و آنچه را در راه خدا خرج کرده را نزدیکی نزد خدا و درود هایی بر رسول در نظر میگیرد . آگاه باشید که آن برای آنها نزدیک است بزودی خدا آنها را در رحمتش داخل میگرداند البته خدا آمرزنده ای مهربان است ﴿۹۹﴾

وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِیَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۚ ذَٰلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿١٠٠﴾
 و اولین پیش آهنگان از مهاجرین و انصار و کسانی که بدنبال آنها رفتند خدا از آنها خشنود است و آنها هم از او خشنود هستند. و برای آنها باغهایی آماده کرده که از زیر آنها رودهایی جاریست در آن برای همیشه ساکن میشوند آن همان رستکاری بزرگ است ﴿۱۰۰﴾

وَمِمَّنْ حَوْلَکُم مِّنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ ۖ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِینَةِ ۖ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ ۖ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ ۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَیْنِ ثُمَّ یُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِیمٍ ﴿١٠١﴾ 
و از کسانی از اعراب که در اطراف شما هستند دو رویانی. و از اهل مدینه که بر نفاق تکرار میکنند تو آنها را نمیشناسی ما می شناسیمشان . بزودی عذابشان میکنیم دو بار. سپس بسوی عذابی بزرگ برگردانده میشوند ﴿۱۰۱﴾

وَآخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَآخَرَ سَیِّئًا عَسَى اللَّـهُ أَن یَتُوبَ عَلَیْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ﴿١٠٢﴾
 و دیگرانی که به گناهانشان اعتراف کردند عملی صالح را با گناهی بد آلوده کردند . امید است خدا توبۀ آنها را قبول کند که خدا آمرزندۀ مهربا ن است﴿۱۰۲﴾

خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَکِّیهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَیْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَکَ سَکَنٌ لَّهُمْ ۗ وَاللَّـهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ﴿١٠٣﴾
از اموالشان صدقه ای بگیر که پاکیزه شان کنی و نفسشان را بوسیلۀ آن اصلاح کنی و برایشان رحمت  بخواه البته که دعای تو برای آنها آرامش است وخدا شنوای دا ناست﴿۱۰۳﴾

أَلَمْ یَعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ هُوَ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَیَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَأَنَّ اللَّـهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ ﴿١٠٤﴾
آیا نمیدانند که خدا توبه را از بنده ها یش قبول میکند ؟ و صدقات را می گیرد ؟ و قطعاً خدا توبه پذیر مهربان است ﴿۱۰۴﴾

وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّـهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿١٠٥﴾ 
 و بگو عمل کنید  بزودی خدا عمل شما و رسولش و مومنان را نشان می دهد . وبزودی  بسوی دانای غیب و آشکار بازگردانده می شوید و شما را به آنچه عمل میکردید آگاه می کند ﴿۱۰۵﴾

وَآخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللَّـهِ إِمَّا یُعَذِّبُهُمْ وَإِمَّا یَتُوبُ عَلَیْهِمْ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿١٠٦﴾
و دیگرانی که به فرمان خدا امیدوار هستند. یا عذابشان کند یا توبه شان را بپذیرد. و خدا دانای حکیم است ﴿۱۰۶﴾

وَالَّذِینَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَکُفْرًا وَتَفْرِیقًا بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ وَإِرْصَادًا لِّمَنْ حَارَبَ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ ۚ وَلَیَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَىٰ ۖ وَاللَّـهُ یَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ ﴿١٠٧﴾
 وکسانی که مسجدی برای کفر و نفاق میان مومنان بنا کردند و کمین گاهی برای هر کسی که از قبل با خدا و رسولش میجنگید. وقسم میخوردند که ما غیر از نیکی کردن را نمی خواهیم. وخدا شهادت میدهد که آنها دروغ می گویند﴿۱۰۷﴾

لَا تَقُمْ فِیهِ أَبَدًا ۚلَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ ۚ فِیهِ رِجَالٌ یُحِبُّونَ أَن یَتَطَهَّرُوا ۚ وَاللَّـهُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ ﴿١٠٨﴾
هیچوقت در آن (مسجد) نایست البته مسجدی که از روزاول بر پایۀ تقوا تاسیس گردیده سزاوارتر است که در آن بایستی  . در آن مردانی هستند که دوست دارند پاکیزه شوند وخدا کسانی را که پا کیزگی را می خواهند دوست دارد﴿۱۰۸﴾

أَفَمَنْ أَسَّسَ بُنْیَانَهُ عَلَىٰ تَقْوَىٰ مِنَ اللَّـهِ وَرِضْوَانٍ خَیْرٌ أَم مَّنْ أَسَّسَ بُنْیَانَهُ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانْهَارَ بِهِ فِی نَارِ جَهَنَّمَ ۗ وَاللَّـهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ ﴿١٠٩﴾

آیا آنکس که پایه های خود را بررعایت کردن از حدود خدا وخشنودی او تاسیس کرده بهتر است ؟ یا کسی که پایه های خود را بر لبۀ رودخانه ای بنا کرده که آب زیر آن را خالی کرده وبا خود برده است ؟ وبا آن درآتش دوزخ سرنگون می شود وخدا قوم ستمگر را هدایت نمی کند ﴿۱۰۹﴾

لَا یَزَالُ بُنْیَانُهُمُ الَّذِی بَنَوْا رِیبَةً فِی قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ ۗ وَاللَّـهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿١١٠﴾
پیوسته بنیانشان که بر مبنای شک بنا شده در قلبهایشان باقی می ماند .مگر آنکه قلبهایشان قطع گردد وخدا دانای حکیم است ﴿۱۱۰﴾

إِنَّ اللَّـهَ اشْتَرَىٰ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ ۚیُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ ۖ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْرَاةِ وَالْإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ ۚ وَمَنْ أَوْفَىٰ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّـهِ ۚ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ ۚ وَذَٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿١١١﴾
 البته خدا از مومنان جانهایشان ومالهایشان را در مقابل  باغی در بهشت خریده است. در راه خدا نبرد می کنند. میکشند وکشته می شوند. وعده ایست به حقیقت برای اوست (خدا)در تورات و انجیل وقران وهر کس که به عهدش از خدا وفا کند .پس به خاطر معامله تان با خدا شادی کنید وآن همان رستگاری بزرگ است ﴿۱۱۱﴾

التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاکِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنکَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّـهِ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ ﴿١١٢﴾
 توبه کننده ها و عبادت کننده ها ,ستایش گران , روزه داران, رکوع کننده ها, سجده کننده ها ,امرکننده ها به خوبی وبازدارنده  ها ازبدی وحافظان حدود خدا وبه مومنان مژده بده ﴿۱۱۲﴾

 مَا کَانَ لِلنَّبِیِّ وَالَّذِینَ آمَنُوا أَن یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ وَلَوْ کَانُوا أُولِی قُرْبَىٰ مِن بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِیمِ ﴿١١٣﴾
برای پیامبروکسانی که ایمان آورده اند شایسته نیست که برای مشرکان طلب آمرزش کنند. واگرچه با آنها قوم و خویش باشند بعد ازآنکه روشن شود که آنها دوزخی هستند ﴿۱۱۳﴾

وَمَا کَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِیمَ لِأَبِیهِ إِلَّا عَن مَّوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِیَّاهُ فَلَمَّا تَبَیَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِّلَّـهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ ۚإِنَّ إِبْرَاهِیمَ لَأَوَّاهٌ حَلِیمٌ ﴿١١٤﴾ 
وآمرزش خواستن ابراهیم برای پدرش نبود. مگر وعده ای که به او داد. و وقتی برایش روشن شد که اودشمن خداست از اوکناره گرفت. البته ابراهیم بسیار متاسف وبردبار بود ﴿۱۱۴﴾

وَمَا کَانَ اللَّـهُ لِیُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمْ حَتَّىٰ یُبَیِّنَ لَهُم مَّا یَتَّقُونَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ﴿١١٥﴾
 وشایستۀ خدانیست که گمراه سازد قومی را بعد ازهدایتشان تا اینکه برایشان روشن شود که چه چیزی را باید رعایت کنند خدا بر هر چیزی داناست ﴿۱۱۵﴾

إِنَّ اللَّـهَ لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ یُحْیِی وَیُمِیتُ ۚ وَمَا لَکُم مِّن دُونِ اللَّـهِ مِن وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿١١٦﴾
قطعاً خدا مالکیت آسمانها وزمین برای اوست .میمیراند وزنده میکند. وبرای شما غیر از خدا هیچ ولی ویاوری وجود ندارد﴿۱۱۶﴾

لَّقَد تَّابَ اللَّـهُ عَلَى النَّبِیِّ وَالْمُهَاجِرِینَ وَالْأَنصَارِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ فِی سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِن بَعْدِ مَا کَادَ یَزِیغُ قُلُوبُ فَرِیقٍ مِّنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَیْهِمْ ۚ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ ﴿١١٧﴾
 البته خدا توبه را پذیرفت بر پیامبر ومهاجران وانصار کسانی که اورا در ساعتی سخت پیروی کردند , بعد ازآنکه نزدیک بود دلهای گروهی ازآنها بلغزد سپس از آنها توبه راقبول کرد. البته اوبر آنها بخشنده ومهربان است ﴿۱۱۷﴾

وَعَلَى الثَّلَاثَةِ الَّذِینَ خُلِّفُوا حَتَّىٰ إِذَا ضَاقَتْ عَلَیْهِمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَیْهِمْ أَنفُسُهُمْ وَظَنُّوا أَن لَّا مَلْجَأَ مِنَ اللَّـهِ إِلَّا إِلَیْهِ ثُمَّ تَابَ عَلَیْهِمْ لِیَتُوبُوا ۚ إِنَّ اللَّـهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ ﴿١١٨﴾
و بر آن سه نفری که تخلف کردند تا وقتی که زمین با همۀ وسعت و پهناوری برایشان تنگ شد, وازدست خودشان به تنگ آمدند و پنداشتند که هیچ پناهگاهی ازخدا وجود ندارد مگر بسوی او سپس توبۀ آنها را پذیرفت تا توبه کنند . که البته خدا توبه پذیر مهربان است﴿۱۱۸﴾

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ ﴿١١٩﴾
ای کسانی که ایمان آوردید حدود خدا را رعایت کنید و از راستگویان باشید  ﴿۱۱۹﴾

مَا کَانَ لِأَهْلِ الْمَدِینَةِ وَمَنْ حَوْلَهُم مِّنَ الْأَعْرَابِ أَن یَتَخَلَّفُوا عَن رَّسُولِ اللَّـهِ وَلَا یَرْغَبُوا بِأَنفُسِهِمْ عَن نَّفْسِهِ ۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ لَا یُصِیبُهُمْ ظَمَأٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ وَلَا یَطَئُونَ مَوْطِئًا یَغِیظُ الْکُفَّارَ وَلَا یَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَّیْلًا إِلَّا کُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ ۚ إِنَّ اللَّـهَ لَا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ ﴿١٢٠﴾
برای اهل مدینه و کسانی که اطراف آن هستند از اعراب شایسته نیست که تخلف کنند از (فرمان) خدا و رسول تخلف کنند.و نه آنکه جان خود شان را بر جان او ترجیح دهند. آنها به این دلیل این کار را میکنند چرا که در راه خدا به آنها تشنگی ونه رنجی ونه گرسنگی به آنها نمی رسد, و در مکانی قدم نمی گذارند که کافران را خشمگین کند ,وضربه ای ازدشمن به آ نها نمیرسد مگرآنکه به خاطر آن برای آنها عمل صالحی نوشته می شود که البته خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمیکند ﴿۱۲۰﴾

وَلَا یُنفِقُونَ نَفَقَةً صَغِیرَةً وَلَا کَبِیرَةً وَلَا یَقْطَعُونَ وَادِیًا إِلَّا کُتِبَ لَهُمْ لِیَجْزِیَهُمُ اللَّـهُ أَحْسَنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٢١﴾ 
 وخرج نمی کنند هیچ خرجی را کوچک باشد یا بزرگ , وجریانی را قطع نمیکنند مگر آنکه برایشان نوشته می شود. تا خدا به آنها بهتر ازآنچه عمل می کنند پاداش بدهد  ﴿۱۲۱﴾

 وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُوا کَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ ﴿١٢٢﴾
 وشایستۀ مومنان نیست که همگی فقط عازم نبرد شوند . چرا گروهی از هر طایفه ای از آنها عازم نمی شوند تا در دین دانش و آگاهی پیدا کنند . و هشدار وآگاهی دهند به قومشان وقتی که بسوی انها بر می گردند شاید بر حذر شوند﴿۱۲۲﴾

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِینَ یَلُونَکُم مِّنَ الْکُفَّارِ وَلْیَجِدُوا فِیکُمْ غِلْظَةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ ﴿١٢٣﴾
ای کسانی که ایمان آورده اید, با کسانی از کافران که در میدان جنگ به شما نزدیکترهستند نبرد کنید . وباید قاطعیت را در شما بیابند و بدانید که خدا با پرهیزکاران است ﴿۱۲۳﴾

وَإِذَا مَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُم مَّن یَقُولُ أَیُّکُمْ زَادَتْهُ هَـٰذِهِ إِیمَانًا ۚ فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا فَزَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَهُمْ یَسْتَبْشِرُونَ ﴿١٢٤﴾
وهر وقت سوره ای نازل شود کسانی از آنها میگویند که این سوره به ایمان کدامیک از شما اضافه کرد ؟ اما کسانی که ایمان آوردند بر ایمان آنها اضافه شد وشادمان می شوند ﴿۱۲۴﴾

وَأَمَّا الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَىٰ رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ کَافِرُونَ﴿١٢٥﴾
 واما کسانی که در قلبهایشان مرض هست پلیدی بر پلیدی آنها اضافه شد و در حالیکه کا فر بودند مردند ﴿۱۲۵﴾

أَوَلَا یَرَوْنَ أَنَّهُمْ یُفْتَنُونَ فِی کُلِّ عَامٍ مَّرَّةً أَوْ مَرَّتَیْنِ ثُمَّ لَا یَتُوبُونَ وَلَا هُمْ یَذَّکَّرُونَ ﴿١٢٦﴾
آیا نمیبینند که آنها هر سال یک یا دوبار به فتنه افکنده می شوند . ولی تذکر نمی پذیرند ﴿۱۲۶﴾

وَإِذَا مَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ نَّظَرَ بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ هَلْ یَرَاکُم مِّنْ أَحَدٍ ثُمَّ انصَرَفُوا ۚ صَرَفَ اللَّـهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا یَفْقَهُونَ ﴿١٢٧﴾ 
 وهروقت سوره ای نازل میشود بعضی از آنها به بعضی دیگر نگاه میکنند ومی پرسند ایا کسی شما را میبیند ؟ سپس منصرف میشوند خدا دلهای آنها را منصرف میکند بدلیل آنکه آنها قومی هستند که نمی فهمند  ﴿۱۲۷﴾

 لَقَدْ جَاءَکُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ ﴿١٢٨﴾
 مطمئناً بسوی شما رسولی از جانب خودتان آمد .رنج بردن شما برایش سخت است وبر هدایت شما حریص است  ونسبت به مومنان مهربان وبخشنده است ﴿۱۲۸﴾

 فَإِن تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِیَ اللَّـهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖعَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ ۖ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ ﴿١٢٩﴾
 پس اگر رویشان را برگرداندند بگو تنها خدا برای من کافیست غیر از او خدایی نیست بر او توکل کرده ام و او پروردگار عرش بزرگ است﴿۱۲۹﴾

     الحمدلله  چهار شنبه  ۷/۱۲/۱۳۸۸   بندۀ خدا

۱۰- یونس

                                             سورة یونس

                                       بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ

بنام خداوند بخشندۀ بخشاینده

الر ۚ تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْحَکِیمِ ﴿١﴾

الر آن آیات کتاب حکیم است ﴿١﴾

 أَکَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَیْنَا إِلَىٰ رَجُلٍ مِّنْهُمْ أَنْ أَنذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِندَ رَبِّهِمْ ۗ قَالَ الْکَافِرُونَ إِنَّ هَـٰذَا لَسَاحِرٌ مُّبِینٌ ﴿٢﴾
 آیا برای مردم تعجب آور است که بسوی مردی ازجنس خودشان وحی کردیم که به مردم هشدارده و بشارت ده به کسانی که ایمان آوردند ؟ که برای آنها سابقۀ راستی پیش پروردگارشان است ؟ کافران گفتند که اینفرد حتماً جادوگری آشکار است ﴿۲﴾

إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّـهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ یُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۖ مَا مِن شَفِیعٍ إِلَّا مِن بَعْدِ إِذْنِهِ ۚذَٰلِکُمُ اللَّـهُ رَبُّکُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ أَفَلَا تَذَکَّرُونَ ﴿٣﴾
 به یقین پروردگار شما کسی است که آسمانها وزمین را در شش روز خلق کرد سپس عرش را برابر ساخت تدبیر میکند دستور( آفرینش) را  هیچ شفیعی نیست مگر با اجازۀ او. آن خدای حقیقی شماست پس فقط برای او کرنش کنید آیا متذکر نمیشوید ؟ ﴿۳﴾

إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعًا ۖ وَعْدَ اللَّـهِ حَقًّا ۚ إِنَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ ۚ وَالَّذِینَ کَفَرُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِیمٍ وَعَذَابٌ أَلِیمٌ بِمَا کَانُوا یَکْفُرُونَ ﴿٤﴾ 
 همۀ شما بسوی او باز میگردید. وعدۀ خدا حق است .قطعاٌ او خلقت را آغاز میکند سپس آن را باز میگرداند برای اینکه جزا دهد, کسانی را که ایمان آوردند وبه عدالت عمل نیک انجام دادند و کسانی که کافر شدند برای آنها نوشیدنی از آب جوش و عذاب دردناک است به خاطر آنکه (حقیقت را) انکار میکردند﴿۴﴾

 هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِینَ وَالْحِسَابَ ۚ مَا خَلَقَ اللَّـهُ ذَٰلِکَ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ یُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ ﴿٥﴾
 او کسیست که خورشید را فروزان (روشنی بخش) و ماه را روشنایی (منعکس کنندۀ نوری) قرار داده و برای آن مکانهایی برای فرود محاسبه کردیم تا شما عدد سالها و حساب کردن را بدانید. خدا آن را (ماه و خورشید و محاسبات حرکتی آنها را )خلق نکرده است مگر به حقیقت .  آیات را برای قومی که میدانند جدا میسازد﴿۵﴾

 إِنَّ فِی اخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللَّـهُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَّقُونَ ﴿٦﴾
حقیقتاٌ در اختلاف شب و روز و آنچه خدا در آسمانها و زمین خلق کرده حتماٌ نشانه هائیست برای قومی که پرهیزکاری میکنند﴿۶﴾

إِنَّ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِینَ هُمْ عَنْ آیَاتِنَا غَافِلُونَ ﴿٧﴾
البته کسانی که امیدی به روبرو شدن با ما ندارند و به زندگی دنیا راضی شدند و به آن اطمینان پیدا کردند و کسانی که از آیات ما غافل هستند ﴿۷﴾

أُولَـٰئِکَ مَأْوَاهُمُ النَّارُ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿٨﴾
 آنها جایگاهشان آتش است به دلیل آنچه کسب کردند ﴿۸﴾

 إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ یَهْدِیهِمْ رَبُّهُم بِإِیمَانِهِمْ ۖ تَجْرِی مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ ﴿٩﴾
البته کسانی که ایمان آوردند واعمال نیک انجام دادند خدا بوسیلۀ ایمانشان به باغهایی پر نعمت که رودخانه هایی از پایین آنها جاریست هدایتشان میکند  ﴿۹﴾

دَعْوَاهُمْ فِیهَا سُبْحَانَکَ اللَّـهُمَّ وَتَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَامٌ ۚ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّـهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿١٠﴾ 
دعاهایشان در آن اینست که خدایا تو منزه هستی . و در آنجا درودشان سلام است. و دعای دیگرشان اینست که حمد و سپاس مخصوص خدا پروردگار جهانهاست ﴿۱۰﴾

 وَلَوْ یُعَجِّلُ اللَّـهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُم بِالْخَیْرِ لَقُضِیَ إِلَیْهِمْ أَجَلُهُمْ ۖ فَنَذَرُ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ ﴿١١﴾
 و اگر خدا در شری که در آن نسبت به خیر عجله میکنند عجله میکرد حتماٌ اجل آنها بسویشان گذرانده میشد و کسانی را که امیدی به ملاقات و روبرو شدن با ما را ندارند رها میکنیم تا در طغیانشان سرگردان بمانند ﴿۱۱﴾

 وَإِذَا مَسَّ الْإِنسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا فَلَمَّا کَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ کَأَن لَّمْ یَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَّسَّهُ ۚ کَذَٰلِکَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفِینَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿١٢﴾
 و هر گاه به انسان تنگنایی برسد ( در هر حالتی ) ما را میخواند به پهلویش یا نشسته یا ایستاده و هر گاه مشگلش را از او رفع نماییم  از آن طوری میگذرد که تو می پنداری برای ضرری  که به او رسیده بود ما را نخوانده است آنگونه آراسته شد برای کسانی که زیاده روی کردند آنچه را عمل می کردند﴿۱۲﴾

 وَلَقَدْ أَهْلَکْنَا الْقُرُونَ مِن قَبْلِکُمْ لَمَّا ظَلَمُوا ۙوَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَیِّنَاتِ وَمَا کَانُوا لِیُؤْمِنُوا ۚ کَذَٰلِکَ نَجْزِی الْقَوْمَ الْمُجْرِمِینَ ﴿١٣﴾
 و البته نسلهایی را قبل از شما وقتی ستم کردند هلاک کردیم و این در حالی بود که رسولانشان با دلایل روشن بسوی آنها آمدند ولی آنها ایمان نیاوردند. آنگونه قوم مجرم را جزا میدهیم ﴿۱۳﴾

 ثُمَّ جَعَلْنَاکُمْ خَلَائِفَ فِی الْأَرْضِ مِن بَعْدِهِمْ لِنَنظُرَ کَیْفَ تَعْمَلُونَ ﴿١٤﴾
 سپس بعد از آنها شما را جانشینانی در زمین قرار دادیم  تا ببینیم چگونه عمل میکنید ﴿۱۴﴾ 

وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ ۙ قَالَ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَیْرِ هَـٰذَا أَوْ بَدِّلْهُ ۚ قُلْ مَا یَکُونُ لِی أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاءِ نَفْسِی ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا یُوحَىٰ إِلَیَّ ۖ إِنِّی أَخَافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ ﴿١٥﴾
و هر گاه آیات ما بصورت روشن برایشان خوانده شود  کسانی که امیدی به دیدار ما ندارند میگویند قرآنی غیر از این بیاور یا تبدیلش کن ( تغییرش بده ) بگو من صلاحیت ندارم که با تمایلات درونی خودم آن را تغییر دهم من پیروی نمیکنم مگر آنچه را به من وحی میشود.  البته من از اینکه پروردگارم را نافرمانی کنم از عذاب روزی بزرگ میترسم ﴿۱۵﴾

قُل لَّوْ شَاءَ اللَّـهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَیْکُمْ وَلَا أَدْرَاکُم بِهِ ۖ فَقَدْ لَبِثْتُ فِیکُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ﴿١٦﴾
 بگو اگر خدا میخواست آن را برای شما نمیخواندم و نه شما آن را درک نمی کردید البته قبل از آن عمری را میان شما زندگی کرده ام آیا به عقل خود رجوع نمیکنید ﴿۱۶﴾

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّـهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ ۚإِنَّهُ لَا یُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ ﴿١٧﴾
 پس چه کسی ستمکارتر از کسیست که بر خدا دروغ ببندد ( از جانب خدا سخن بگوید ) یا آیاتش را تکذیب و انکار کند (دروغ پندارد) یقیناٌ مجرمین رستگار نمیشوند ﴿۱۷﴾ 

وَیَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ مَا لَا یَضُرُّهُمْ وَلَا یَنفَعُهُمْ وَیَقُولُونَ هَـٰؤُلَاءِ شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللَّـهِ ۚ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللَّـهَ بِمَا لَا یَعْلَمُ فِی السَّمَاوَاتِ وَلَا فِی الْأَرْضِ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿١٨﴾
و غیر از خدا چیزهایی را پرستش میکنند که نه ضرری برای آنها میرسانند و نه سودی برا یشان دارد و میگویند اینها شفیعان ما در پیش خدا هستند بگو ایا شما  به خدا خبر و آ گاهی میدهید آنچه را که در آسمانها و زمین نمی داند منزه است او و برتر وبالاتر از آنچه که با او شریک میکنند  ﴿۱۸﴾

وَمَا کَانَ النَّاسُ إِلَّا أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُوا ۚ وَلَوْلَا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّکَ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ فِیمَا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ ﴿١٩﴾
 و مردم چیزی غیر از یک امت واحد نبودند واختلاف کردند و اگر کلمه ی پروردگارت که از سابق پیشی گرفته است حتمآ بین آنها قضاوت میشد در آنچه اختلاف میکنند  ﴿۱۹﴾ 

وَیَقُولُونَ لَوْلَا أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ ۖ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَیْبُ لِلَّـهِ فَانتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ ﴿٢٠﴾
و میگویند چرا آیۀ از پروردگارش بر او نازل نشد ؟ بگو آگاه باشید که علم غیب فقط مخصوص خداوند است پس منتظر باشید که من هم با شما از منتظران هستم  ﴿۲۰﴾

وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِّن بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُم مَّکْرٌ فِی آیَاتِنَا ۚ قُلِ اللَّـهُ أَسْرَعُ مَکْرًا ۚ إِنَّ رُسُلَنَا یَکْتُبُونَ مَا تَمْکُرُونَ﴿٢١﴾
 و اگر به مردم رحمتی را بعد از ضرری که به انها رسیده بچشانیم  در آن هنگام آنها برای خود در آیات ما نقشه طرح میکنند بگو خدا در تدبیر و نقشه کشی سریعتر است البته رسولان ما مینویسند آ نچه را شما تدبیرمیکنید ﴿۲۱﴾

هُوَ الَّذِی یُسَیِّرُکُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا کُنتُمْ فِی الْفُلْکِ وَجَرَیْنَ بِهِم بِرِیحٍ طَیِّبَةٍ وَفَرِحُوا بِهَا جَاءَتْهَا رِیحٌ عَاصِفٌ وَجَاءَهُمُ الْمَوْجُ مِن کُلِّ مَکَانٍ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِیطَ بِهِمْ ۙ دَعَوُا اللَّـهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ لَئِنْ أَنجَیْتَنَا مِنْ هَـٰذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ﴿٢٢﴾
او کسی است که شما را حرکت میدهد در خشکی و در دریا تا زمانی که در کشتی باشید وبه آنها بادی پاکیزه جاری گردد وبه سبب آن باد خوشحال میشوند( که آنها را جا بجا میکند) و سپس او بادی تند را می آورد و از هر مکانی امواج بسویشان  می آید و گمان  میکنند که از همه طرف محاصره شده اند در آن هنگام خدا را فقط برای دین او خالصانه  دعا میکنند که اگر ما را از این وضعیت نجات بدهی  حتماٌ ما جزو شکر گذاران خواهیم بود ﴿۲۲﴾

فَلَمَّا أَنجَاهُمْ إِذَا هُمْ یَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ۗ یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْیُکُمْ عَلَىٰ أَنفُسِکُم ۖ مَّتَاعَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا ۖ ثُمَّ إِلَیْنَا مَرْجِعُکُمْ فَنُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٢٣﴾
 و وقتی نجاتشان دهیم در آن  وقت آنها در زمین بنا حق سرکشی میکنند ای مردم بدانید وآگاه باشید که سرکشی شما فقط برعلیه خودتان است بهره مندی زندگی دنیا سپس بازگشت شما بسوی ماست و به شما خبر می دهیم ازآنچه به آن عمل میکردید ﴿۲۳﴾

إِنَّمَا مَثَلُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا کَمَاءٍ أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ مِمَّا یَأْکُلُ النَّاسُ وَالْأَنْعَامُ حَتَّىٰ إِذَا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّیَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَیْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَیْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِیدًا کَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ ۚ کَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿٢٤﴾
 مطمئن باشید که مثل زندگی دنیا مانند آبی ست که ازآسمان آن را نازل می کنیم وبا آن روییدنی های زمین مخلوط میشود. از آنچه مردم وچهار پایان می خورند تا وقتی که  زمین زیورهای خود را برگیرد و خود را آرایش می کند واهل آن گمان میکنند که آنها بر آن قادر و توانا هستند. فرمان ما در شبی یا در روزی بیاید وقرار می دهیم آن (زمین)را خشکیده و درو شده تو گویی که دیروز آنقدر غنی ودارا نبوده است. آنگونه جدا میکنیم. آیات را برای قومی که تفکر میکنند ﴿۲۴﴾

وَاللَّـهُ یَدْعُو إِلَىٰ دَارِ السَّلَامِ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿٢٥﴾
 وخدا بسوی خانۀ سلامت و آنکس را که می خواهد بسوی راه راست هدایت میکند﴿۲۵﴾

 لِّلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَىٰ وَزِیَادَةٌ ۖ وَلَا یَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ ۚ أُولَـٰئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿٢٦﴾
 برای کسانی که نیکی کردند نیکی است وافزایشی و رویها یشان را نداری وخواری در نیابد  آنها یاران باغ هستند که در آن جایگزین می گردند ﴿۲۶﴾

وَالَّذِینَ کَسَبُوا السَّیِّئَاتِ جَزَاءُ سَیِّئَةٍ بِمِثْلِهَا وَتَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۖ مَّا لَهُم مِّنَ اللَّـهِ مِنْ عَاصِمٍ ۖ کَأَنَّمَا أُغْشِیَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِّنَ اللَّیْلِ مُظْلِمًا ۚأُولَـٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿٢٧﴾
 وکسانی که دست آوردشان بدی است جزای بدی کردن مثل همان بدی است وآنها را به خواری وادارشان می سازد در حالیکه برای آنها غیر ازخدا نگهدارنده ای نیست مانند آن است که صورتهایشان با قطعه ای از شب تاریک پوشانده شده است آنها اهل آتش هستند که در آن جابگزین هستند ﴿۲۷﴾

وَیَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِیعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشْرَکُوا مَکَانَکُمْ أَنتُمْ وَشُرَکَاؤُکُمْ ۚ فَزَیَّلْنَا بَیْنَهُمْ ۖ وَقَالَ شُرَکَاؤُهُم مَّا کُنتُمْ إِیَّانَا تَعْبُدُونَ ﴿٢٨﴾
 وروزی که همه ی آنها را جمع میکنیم سپس به کسانی که شریک قائل شدند میگوییم شما وشریکانتان سر جای خود بایستید سپس میان آنها را پراکنده می سازیم و شریکان آنها می گویند شما ما را نمی پرستیدید﴿۲۸﴾

فَکَفَىٰ بِاللَّـهِ شَهِیدًا بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ إِن کُنَّا عَنْ عِبَادَتِکُمْ لَغَافِلِینَ ﴿٢٩﴾
 پس خدا کافیست برای شهادت دادن میان ما وشما که ما از عبادت و پرستش شما بی خبر  بودیم ﴿۲۹﴾

هُنَالِکَ تَبْلُو کُلُّ نَفْسٍ مَّا أَسْلَفَتْ ۚ وَرُدُّوا إِلَى اللَّـهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ۖوَضَلَّ عَنْهُم مَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿٣٠﴾
 در آنجا بلا و مصیبت می بینند هرکسی برای آنچه از قبل فرستاده استو بسوی خدا مولای حقیقی شان بازگردانده می شوند وازآنها گم میشود آنچه را بدروغ می ساختند﴿۳۰﴾

قُلْ مَن یَرْزُقُکُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّن یَمْلِکُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَن یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَمَن یُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۚ فَسَیَقُولُونَ اللَّـهُ ۚ فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿٣١﴾
بگو چه کسی به شما از آسمان وزمین روزی میدهد ؟ یا چه کسی مالک شنوایی وبینایی است ؟ وچه کسی زندگی را ازمرگ بیرون می آ ورد و مرگ را از زندگی بیرون می آورد؟ وچه کسی تدبیر میکند دستور کارها را بزودی ؟ میگویند خدا  . بگوپس چرا رعایت نمیکنند ﴿۳۱﴾

 فَذَٰلِکُمُ اللَّـهُ رَبُّکُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ ﴿٣٢﴾ 
 پس آن خدای شماست پروردگار حقیقی تان  وچه چیزی بعد از حق غیر از گمراهی وجود دارد پس به کجا منصرف میشوید ؟ ﴿۳۲﴾

کَذَٰلِکَ حَقَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ عَلَى الَّذِینَ فَسَقُوا أَنَّهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿٣٣﴾

آنگونه کلمۀ پروردگارت به حقیقت پیوست بر کسانی که نافرمانی کردند که آنها ایمان نمی آورند﴿۳۳﴾

قُلْ هَلْ مِن شُرَکَائِکُم مَّن یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ۚ قُلِ اللَّـهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَکُونَ ﴿٣٤﴾
 بگو آیا از کسانی که با خدا شریک می سازید , کسی هست که آفرینش را آغازکند سپس آن را برگرداند ؟ بگو خدا آفرینش را آغازمیکند, سپس آن را برمی گرداند. پس به کجا به دروغ برده می شوید ؟  ﴿۳۴﴾

قُلْ هَلْ مِن شُرَکَائِکُم مَّن یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ ۚ قُلِ اللَّـهُ یَهْدِی لِلْحَقِّ ۗ أَفَمَن یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن یُتَّبَعَ أَمَّن لَّا یَهِدِّی إِلَّا أَن یُهْدَىٰ ۖ فَمَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ ﴿٣٥﴾
 بگو از کسانی که با خدا شریک میکنید کسی هست که به حقیقت هدایت کند ؟ بگو خدا به حقیقتت هدایت میکند . آیا کسی که به حقیقت هدایت می کند شایسته وسزاوارتر است که از اوپیروی شود ؟ یا آنکس که هدایت نمی شود مگر آنکه هدایتش کنند ؟ شما را چه میشود ؟ چگونه حکم می کنید ؟﴿۳۵﴾

وَمَا یَتَّبِعُ أَکْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا ۚ إِنَّ الظَّنَّ لَا یُغْنِی مِنَ الْحَقِّ شَیْئًا ۚ إِنَّ اللَّـهَ عَلِیمٌ بِمَا یَفْعَلُونَ ﴿٣٦﴾
 وبیشترشان غیر از گمان وخیال را پیروی نمی کنند در حالی که حدس وگمان از دانستن حقیقت چیزی را بی نیاز نمی کند البته خدا داناست به آنچه عمل می کنند ﴿۳۶﴾

وَمَا کَانَ هَـٰذَا الْقُرْآنُ أَن یُفْتَرَىٰ مِن دُونِ اللَّـهِ وَلَـٰکِن تَصْدِیقَ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَتَفْصِیلَ الْکِتَابِ لَا رَیْبَ فِیهِ مِن رَّبِّ الْعَالَمِینَ ﴿٣٧﴾
و اینگونه نبوده که این قرآن از جانب غیر خدا به دروغ ساخته شده باشد و لیکن راستی آزمایی آنچیزی است که درحضور اوست  و تشریح کتاب از جانب پروردگار جهانیان است که شکی در آن نیست ﴿۳۷﴾ 

أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۖ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللَّـهِ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿٣٨﴾
 آیا مگویند آن را به دروغ ساخته است ؟ بگو اگر شما راست میگویید سوره ای مانند آنرا بیاورید وبرای این کار غیر از خدا هر کس را که میخواهید و می توانید دعوت کنید ﴿۳۸﴾ 

بَلْ کَذَّبُوا بِمَا لَمْ یُحِیطُوا بِعِلْمِهِ وَلَمَّا یَأْتِهِمْ تَأْوِیلُهُ ۚ کَذَٰلِکَ کَذَّبَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ ۖ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِینَ ﴿٣٩﴾
بلکه چیزی را تکذیب کردند که به دانش آن هیچگونه احاطه ای نداشتند ( چیزی از آن نمیدانستند ) و هنوز تاویل آن برایشان نیامده بدانسان تکذیب کردند کسانی که قبل از آنها بودند  پسنگاه کن عاقبت ستمکاران چگونه بود ﴿۳۹﴾ 

**{ تاویل کتاب را فقط خدا میداند و بس

آیه ۳۹ سوره ی یونس میگوید که تاویل کتاب هنوز نیامده

بَلْ کَذَّبُواْ بِمَا لَمْ یُحِیطُواْ بِعِلْمِهِ وَلَمَّا یَأْتِهِمْ تَأْوِیلُهُ کَذَلِکَ کَذَّبَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِینَ [یونس : ۳۹]  بلکه چیزی را تکذیب کردند که به دانش آن هیچگونه احاطه ای نداشتند ( چیزی از آن نمیدانستند ) و هنوز تاویل آن برایشان نیامده بدانسان تکذیب کردند کسانی که قبل از آنها بودند  پسنگاه کن عاقبت ستمکاران چگونه بود ۳۹

و درسورۀ اعراف آیه۵۳ تاکید شده که تاویل این کتاب هنوز نیامده

هَلْ یَنظُرُونَ إِلاَّ تَأْوِیلَهُ یَوْمَ یَأْتِی تَأْوِیلُهُ یَقُولُ الَّذِینَ نَسُوهُ مِن قَبْلُ قَدْ جَاءتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَاء فَیَشْفَعُواْ لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَیْرَ الَّذِی کُنَّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُواْ أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا کَانُواْ یَفْتَرُونَ [الأعراف : ۵۳]    آیا انتظاری غیر از تاویل آن را دارند روزی که تاویل آن بیاید کسانی که از قبل آن را فراموش کردند می گویند : البته رسولان پروردگار ما به حقیقت آمدند پس آیا شفیعانی برای ما هست ؟ تا برای ما شفاعت کنند یا میشود به دنیا باز گردیم و به غیر از آنچه را انجام می دادیم عمل کنیم ؟ حتماً آنها بر خودشان خسارت زدند و از آنها گم شد آنچه را که دروغ می بستند ۵۳

این مطلب در سورۀ آل عمران آیه ۷

هُوَ الَّذِیَ أَنزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُّحْکَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاء الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاء تَأْوِیلِهِ وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الألْبَابِ [آل عمران : ۷]    او کسیست که بر تو کتاب را نازل کرد از آن آیاتی محکم است که آنها مادر کتاب هستند وآیات دیگر متشابهات هستند  پس کسانیکه در قلبشان انحرافی است پیروی  می کنند آنچه را متشابه است از آن(کتاب) چون بدنبال فتنه هستند ومیخواهند آن را (آیات قرآن را) تاویل کنند در حالیکه کسی تاویل آن را غیر از خدا نمی داند  و کسانیکه در علم استوار هستند (دانشمندان) میگویند به تمام آن (آیات محکم و متشابه )ایمان آوردیم همه آن از نزد پروردگار ماست  و متذکر(این نکته) نمی شوند مگر صاحبان خرد

تاویل  در لغت به اول بر گشتن هر چیز را میگویند اما این آیات نشان میدهد که مطالب کتاب باز میگردد به همان  اول قوانینش و وعده هایش و حکمتش و معنی تاویل همین است. اما طبق آیات قران هیچ کس غیر از خدای متعال تاویل کتاب را نمیداند و علم تاویل مخصوص خداست و در سورۀ آل عمران هم که بعضی میگویند راسخون در علم هم تاویل کتاب را میدانند صحیح نیست زیرا و در اینجا واو فصل است و جدا میکند راسخون در علم را از دانستن تاویل و راسخون در علم میگویند ما به آن کتاب  ایمان آوردیم همۀ آیات محکم و متشابه آن از جانب خدای ماست چنانچه و او را در اینجا واو وصل بگیریم مفهوم کاملا عوض میشود و بطور وحشتناکی بی معنی میشود اینگونه میشود  . درحالیکه خدا و راسخون در علم تاویل را میدانند و میگویند به آن ایمان اوردیم همه از جانب پروردگار ماست یعنی خدا دارد با راسخون درعلم شهادت میدهد که خدای دیگری نیز وجود دارد و این کاملاٌ غلط و بی معنی است در حالیکه در آیات دیگر بروشنی بیا ن شده که تاویل کتاب هنوز نیامده تا کسی از آن آگاه باشد

در  آیه ۳۴ سوره یونس این مطلب را متذکر میگردد که خدا آفرینش را آغاز میکند و سپس آن را برمیگرداند >>> بگوآیا ازکسانی که با خدا شریک می سازید کسی هست که آفرینش را آغازکند سپس آن را برگرداند ؟ بگوخدا آفرینش را آغازمیکند سپس آن را برمی گرداند پس به کجا به دروغ برده می شوید ؟ ۳۴<<<این مطلب در چند جای دیگر قران هم تذکر داده میشود

قُلْ هَلْ مِن شُرَکَآئِکُم مَّن یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ قُلِ اللّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ فَأَنَّى تُؤْفَکُونَ [یونس : ۳۴]

إِلَیْهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعاً وَعْدَ اللّهِ حَقّاً إِنَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِیمٍ وَعَذَابٌ أَلِیمٌ بِمَا کَانُواْ یَکْفُرُونَ [یونس : ۴]

أَمَّن یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَمَن یَرْزُقُکُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ [النمل :۶۴]

أَوَلَمْ یَرَوْا کَیْفَ یُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ إِنَّ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ [العنکبوت : ۱۹]

اللَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ [الروم : ۱۱]

وَهُوَ الَّذِی یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ[الروم : ۲۷]

مانند انا لله و انا الیه راجعون در سوره بقره ۱۵۶ که ما برای خدا ییم و بسوی او باز میگردیم چنین نیست که خدا از ما دور است و ما پیش او میرویم بلکه خدا هر لحظه و در هر مکانی با ماست اما با گناه کردن از او دور میشویم و با توبه و انابه بسوی او باز میگردیم و این جهان و آخرت همه محل حضور خداست.}

وَمِنْهُم مَّن یُؤْمِنُ بِهِ وَمِنْهُم مَّن لَّا یُؤْمِنُ بِهِ ۚ وَرَبُّکَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِینَ ﴿٤٠﴾
و از آنها کسانی هستند که به آن ایمان میآورند ونیز کسانی هستند که به ان ایمان نمی آورند وپروردگارت به مفسدان داناتر است  ﴿۴۰﴾

وَإِن کَذَّبُوکَ فَقُل لِّی عَمَلِی وَلَکُمْ عَمَلُکُمْ ۖ أَنتُم بَرِیئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَأَنَا بَرِیءٌ مِّمَّا تَعْمَلُونَ ﴿٤١﴾
 و اگر تو را تکذیب کردند پس بگوعمل من برای من است وعمل شما برای شماست شما بی تقصیر هستید از آنچه من انجام میدهم ومن نیز بی تقصیرم از آنچه شما انجام میدهید ﴿۴۱﴾

وَمِنْهُم مَّن یَسْتَمِعُونَ إِلَیْکَ ۚ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ کَانُوا لَا یَعْقِلُونَ ﴿٤٢﴾
 وکسانی از انها هستند که ( درظاهر) به تو گوش میکنند اما مگر تو میتوانی به کرها چیزی بشنوانی در حالی که عقلشان را به کارنگیرند ﴿۴۲﴾

وَمِنْهُم مَّن یَنظُرُ إِلَیْکَ ۚ أَفَأَنتَ تَهْدِی الْعُمْیَ وَلَوْ کَانُوا لَا یُبْصِرُونَ﴿٤٣﴾ 
 وبعضی از انها هستند که بسوی تو نگاه میکنند اما مگر تومیتوانی کوران را هدایت کنی ؟ در حالیکه چیزی نمیبینند؟ ﴿۴۳﴾ 

 إِنَّ اللَّـهَ لَا یَظْلِمُ النَّاسَ شَیْئًا وَلَـٰکِنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿٤٤﴾
البته خدا به مردم ستم نمیکند ولیکن مردم بر خودشان ستم میکنند﴿۴۴﴾

 وَیَوْمَ یَحْشُرُهُمْ کَأَن لَّمْ یَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ یَتَعَارَفُونَ بَیْنَهُمْ ۚ قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّـهِ وَمَا کَانُوا مُهْتَدِینَ ﴿٤٥﴾
وروزی که آنها را جمع میکند توگویی که مکث نکرده اند مگر ساعتی از روز را یکدیگر را میشناسند دران موقع حتماٌ زیان کرده اند کسانی که لقای خداوند را تکذیب کردند و از هدایت شده ها نبودند﴿۴۵﴾

وَإِمَّا نُرِیَنَّکَ بَعْضَ الَّذِی نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّیَنَّکَ فَإِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّـهُ شَهِیدٌ عَلَىٰ مَا یَفْعَلُونَ ﴿٤٦﴾
و اگر به تو نشان بدهیم بعضی از چیزهایی که به آنها وعده میدهیم یا تو را بمیرانیم  پس بسوی ماست بازگشت آنها و پس از آن خدا شاهد است بر آنچه انجام میدهند  ﴿۴۶﴾

وَلِکُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ رَسُولُهُمْ قُضِیَ بَیْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ﴿٤٧﴾
 و برای هر امتی رسولی است وهر وقت رسولشان بیاید میان آنها به عدالت میان آنها قضاوت میشود وبه آنها ستم نمیشود﴿۴۷﴾

 وَیَقُولُونَ مَتَىٰ هَـٰذَا الْوَعْدُ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ﴿٤٨﴾
 ومیگویند این وعده چه موقع است اگر شما راست میگویید ؟﴿۴۸﴾

قُل لَّا أَمْلِکُ لِنَفْسِی ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّـهُ ۗ لِکُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۚ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ ﴿٤٩﴾
 بگو من مالک نفع و ضرری برای خود نمی باشم مگر آنچه خدا بخواهد . برای هر امتی اجلی هست هر گاه اجلشان بیاید نه ساعتی تاخیر میکنند ونه جلو می افتند ﴿۴۹﴾ 

قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَتَاکُمْ عَذَابُهُ بَیَاتًا أَوْ نَهَارًا مَّاذَا یَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ ﴿٥٠﴾
بگوآیا دیده اید اگر عذاب اوشب یا روز برایتان بیاید برای چه مجرمان برای آن عجله میکنند ؟ ﴿۵۰﴾

 أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنتُم بِهِ ۚ آلْآنَ وَقَدْ کُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ ﴿٥١﴾
 پس از آن آیا وقتی که ( آن عذاب ) واقع میشود آیا حالا به آن ایمان می آورید ؟ در حالیکه شما قبلاٌ برای آن شتاب می کردید ﴿۵۱﴾

 ثُمَّ قِیلَ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا بِمَا کُنتُمْ تَکْسِبُونَ ﴿٥٢﴾
سپس به کسانی که ستم کردند گفته شود بچشید عذاب آتش جایگزین را . آیا غیر از آنچه کسب کرده اید مجازات می شوید ﴿۵۲﴾

 وَیَسْتَنبِئُونَکَ أَحَقٌّ هُوَ ۖقُلْ إِی وَرَبِّی إِنَّهُ لَحَقٌّ ۖ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِینَ ﴿٥٣﴾
 و از تو میپرسند آیا آن براستی حقیقت است ؟ بگو بلی و سوگند به پروردگارم قطعاٌ راست است وشما نمی توانید مانع آن شوید ﴿۵۳﴾

وَلَوْ أَنَّ لِکُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِی الْأَرْضِ لَافْتَدَتْ بِهِ ۗ وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ ۖ وَقُضِیَ بَیْنَهُم بِالْقِسْطِ ۚ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ﴿٥٤﴾
 و اگر کسی که ستم کرده است برای او تمامم دارایی زمین باشد حتمآ اوبرای نجات خود همه ی آن دارایی را فدبه خواهد داد  وقتی که عذاب را میبینند پشیمانی اظهار میکنند ومیان آنها به عدالت دادگری شود وبه آنها ستم نشود﴿۵۴﴾

أَلَا إِنَّ لِلَّـهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ أَلَا إِنَّ وَعْدَ اللَّـهِ حَقٌّ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿٥٥﴾
آگاه باشید آنچه در آسمانها و زمین است برای خداست. آگاه باشید که وعدۀ خدا حق است ولکن بیشتر آنها نمی دانند ﴿۵۵﴾

هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿٥٦﴾

زنده میکند ومی میراند و بسوی او بازگردانده می شوید ﴿۵۶﴾

 یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاءٌ لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ ﴿٥٧﴾
ای مردم البته موعظه ای از جانب پروردگارتان برای شما آمد وشفایی برای آنچه در سینه هاست وهدایت ورحمتی برای مومنین ﴿۵۷﴾

قُلْ بِفَضْلِ اللَّـهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَٰلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ ﴿٥٨﴾
 بگو به فضل خدا ورحمت خدا باید خوشحال شوند. زیرا آن بهتر از آن چیزی است که جمع آوری میکنند ﴿۵۸﴾

قُلْ أَرَأَیْتُم مَّا أَنزَلَ اللَّـهُ لَکُم مِّن رِّزْقٍ فَجَعَلْتُم مِّنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًا قُلْ آللَّـهُ أَذِنَ لَکُمْ ۖ أَمْ عَلَى اللَّـهِ تَفْتَرُونَ ﴿٥٩﴾
 بگو آیا آنچه را خدا از روزی برایتان نازل کرد را می بینید و از آن حلال وحرامی قرار میدهید؟ بگو آیا خدا برای این کار به شما اجازه داده ؟ یا آنکه بر خدا مطلب دروغی نسبت میدهید ﴿۵۹﴾

 وَمَا ظَنُّ الَّذِینَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللَّـهِ الْکَذِبَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ ۗ إِنَّ اللَّـهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَشْکُرُونَ ﴿٦٠﴾
 و پندار کسانی که به خدا نسبت دروغ می دهند در روزقیامت چیست ؟ قطعاٌ خدا نسبت به مردم دارندۀ نعمت است ولکن بیشتر آنها تشکر نمی کنند ﴿۶۰﴾

وَمَا تَکُونُ فِی شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِن قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِیضُونَ فِیهِ ۚ وَمَا یَعْزُبُ عَن رَّبِّکَ مِن مِّثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِن ذَٰلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُّبِینٍ ﴿٦١﴾
ودرکاری وارد نمی شوی و از قرآن تلاوت نمیکنی وکار وعملی انجام نمی دهید مگر آنکه ما شاهد کار شما هستیم وقتی که در آن وارد  می شوید و از پروردگارت مخفی نمی ماند هم وزن ذره ای در زمین ونه در آسمان ونه کوچکتر از آن ونه بزرگتر مگر آنکه در کتابی روشن است ﴿۶۱﴾

أَلَا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّـهِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿٦٢﴾
آگاه باشید که هم پیمانان خدا نه ترسی برای آنان است ونه آنها اندوهگین می شوند ﴿۶۲﴾

الَّذِینَ آمَنُوا وَکَانُوا یَتَّقُونَ ﴿٦٣﴾

کسانی که ایمان آوردند و حدود خدا را رعایت می کردند ﴿۶۳﴾

الْآخِرَةِ ۚ لَا تَبْدِیلَ لِکَلِمَاتِ اللَّـهِ ۚ ذَٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿٦٤﴾
 برای آنها در زندگی دنیا ودرآخرت بشارت است برای کلمات خدا تبدیلی نیست .آنست کامیابی بزرگ ﴿۶۴﴾

وَلَا یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ ۘ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّـهِ جَمِیعًا ۚ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ﴿٦٥﴾
 وحرفهای آنها تو را اندوهگین نکند به یقین همۀ عزت مخصوص خداست او شنوای داناست ﴿۶۵﴾

 أَلَا إِنَّ لِلَّـهِ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَمَن فِی الْأَرْضِ ۗ وَمَا یَتَّبِعُ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ شُرَکَاءَ ۚ إِن یَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا یَخْرُصُونَ ﴿٦٦﴾
 آگاه باشید که البته هر کس در آسمان وهرکس در زمین است برای خداست وپیروی نمیکنند کسانی که غیر آز خدا را میخوانند مگر شریکان را آنها غیر از حدس و گمان را پیروی نمی کنند وآنها غیر از حدس زننده های دروغ نیستند﴿۶۶﴾

هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ لِتَسْکُنُوا فِیهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ ﴿٦٧﴾ 

او کسیست که  شب را برایتان قرار داد تا در آن آرامش یابید وروز را نگهبانی قرار داد قطعاً در آن آیاتی است برای قومی که می شنوند ﴿۶۷﴾

 قَالُوا اتَّخَذَ اللَّـهُ وَلَدًا ۗ سُبْحَانَهُ ۖ هُوَ الْغَنِیُّ ۖ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۚ إِنْ عِندَکُم مِّن سُلْطَانٍ بِهَـٰذَا ۚ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٦٨﴾

گفتند که خدا فرزندی گرفته است منزه است او . او بی نیاز است. برای اوست آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است. هیچ دلیلی برای حرفتان ندارید آیا آنچه را نمیدانید بر خدا میگویید ؟ ﴿۶۸﴾

قُلْ إِنَّ الَّذِینَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللَّـهِ الْکَذِبَ لَا یُفْلِحُونَ ﴿٦٩﴾ 

 بگو کسانی که مطالب دروغ را به دروغ به خدا نسبت میدهند رستگار نمی شوند ﴿۶۹﴾

مَتَاعٌ فِی الدُّنْیَا ثُمَّ إِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِیقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِیدَ بِمَا کَانُوا یَکْفُرُونَ ﴿٧٠﴾ 

توشه ای در دنیا سپس بازگشتگاه آنها بسوی ماست پس از آن عذاب سخت را  به آنها می چشانیم  بدلیل آنکه انکار میکردند﴿۷۰﴾

 وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ یَا قَوْمِ إِن کَانَ کَبُرَ عَلَیْکُم مَّقَامِی وَتَذْکِیرِی بِآیَاتِ اللَّـهِ فَعَلَى اللَّـهِ تَوَکَّلْتُ فَأَجْمِعُوا أَمْرَکُمْ وَشُرَکَاءَکُمْ ثُمَّ لَا یَکُنْ أَمْرُکُمْ عَلَیْکُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَیَّ وَلَا تُنظِرُونِ ﴿٧١﴾

و برای آنها داستان نوح را تلاوت کن وقتی که به قومش گفت: ای قوم اگر برای شما مقام من و تذکر دادن من توسط آیات خدا آنقدر بزرگ است ( که نمی خواهید آن را بپذیرید) پس بر خدا توکل کردم. پس دستورات خود و شریکانتان را جمع کنید سپس هیچ دستور یا کاری برای شما پوشیده نماند سپس کارم را تمام کنید و به من مهلت ندهید ﴿۷۱﴾

فَإِن تَوَلَّیْتُمْ فَمَا سَأَلْتُکُم مِّنْ أَجْرٍ ۖإِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلَى اللَّـهِ ۖ وَأُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْمُسْلِمِینَ ﴿٧٢﴾
 و اگر رویگرداندید پس از شما مزدی نمی خواهم غیر از این نیست که مزد من جز بعهدۀ خدا نیست و به من دستور داده شد که از مسلمانها باشم ﴿۷۲﴾

فَکَذَّبُوهُ فَنَجَّیْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ فِی الْفُلْکِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلَائِفَ وَأَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۖ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُنذَرِینَ﴿٧٣﴾
 و تکذیبش کردند و او را با کسانی که با او بودند را در کشتی نجات دادیم و آنها را جانشینهایی قرار دادیم و کسانی که آیات ما را تکذیب میکردند غرق کردیم و بنگر که عاقبت هشدار داده شده ها چگونه بود ؟ ﴿۷۳﴾

ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُم بِالْبَیِّنَاتِ فَمَا کَانُوا لِیُؤْمِنُوا بِمَا کَذَّبُوا بِهِ مِن قَبْلُ ۚ کَذَٰلِکَ نَطْبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِ الْمُعْتَدِینَ ﴿٧٤﴾ 
 سپس بعد از او (نوح) رسولانی را بسوی قومشان بر انگیختیم که دلایل روشن را برای آنها آوردند , ولی آنها به آنچه که قبل از آن تکذیب می کردند ایمان نمی آوردند آنگونه بر قلوب متجاوزان مهر زدیم ﴿۷۴﴾

ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَىٰ وَهَارُونَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ بِآیَاتِنَا فَاسْتَکْبَرُوا وَکَانُوا قَوْمًا مُّجْرِمِینَ ﴿٧٥﴾
 سپس بعد از آنها موسی و هارون را بوسیلۀ آیاتمان بسوی فرعون و اطرافیانش بر انگیختیم ولی ادعای بزرگ بودن کردند و آنها قومی مجرم بودند ﴿۷۵﴾ 

فَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُوا إِنَّ هَـٰذَا لَسِحْرٌ مُّبِینٌ ﴿٧٦﴾ 
وقتی که حقیقت از جانب ما بسوی آنها آمد گفتند حتماً این جادویی آشکار است ﴿۷۶﴾ 

 قَالَ مُوسَىٰ أَتَقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَکُمْ ۖ أَسِحْرٌ هَـٰذَا وَلَا یُفْلِحُ السَّاحِرُونَ﴿٧٧﴾
موسی گفت : آیا وقتی که حقیقت بسوی شما آمد میگویید آیا این جادویی آشکار است ؟ در حالیکه جادوگران رستگار نمی شوند ﴿۷۷﴾

قَالُوا أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا وَتَکُونَ لَکُمَا الْکِبْرِیَاءُ فِی الْأَرْضِ وَمَا نَحْنُ لَکُمَا بِمُؤْمِنِینَ ﴿٧٨﴾
گفتند آیا بسوی ما آمدی تا ما را از آنچه کیش پدرانمان را بر آن یافتیم منحرف کنی ؟ و بزرگی در زمین فقط مخصوص شما دونفر (موسی و هارون) گردد ؟ و ما شما دو نفر (موسی و هارون) را باور نمی کنیم ﴿۷۸﴾ 

وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِی بِکُلِّ سَاحِرٍ عَلِیمٍ ﴿٧٩﴾
و فرعون گفت : تمام جادوگران دانا را برای من بیاورید ﴿۷۹﴾

 فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ أَلْقُوا مَا أَنتُم مُّلْقُونَ ﴿٨٠﴾
 و وقتی که جادو گران آمدند موسی به آنها گفت بیندازید آنچه (از جادو) که شما می اندازید ﴿۸۰﴾

فَلَمَّا أَلْقَوْا قَالَ مُوسَىٰ مَا جِئْتُم بِهِ السِّحْرُ ۖ إِنَّ اللَّـهَ سَیُبْطِلُهُ ۖ إِنَّ اللَّـهَ لَا یُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِینَ ﴿٨١﴾
 و وقتی که (جادویشان را) انداختند موسی گفت : آنچه را بوسیلۀ جادو (فراهم) آوردید البته خدا آن را بزودی باطل میکند البته که خدا عمل مفسدان را اصلاح نمی کند ﴿۸۱﴾

وَیُحِقُّ اللَّـهُ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُجْرِمُونَ﴿٨٢﴾
و خدا حقیقت را توسط کلماتش محقق میکند و اگر چه مجرمان خوششان نیاید ﴿۸۲﴾

فَمَا آمَنَ لِمُوسَىٰ إِلَّا ذُرِّیَّةٌ مِّن قَوْمِهِ عَلَىٰ خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَن یَفْتِنَهُمْ ۚ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِی الْأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِینَ ﴿٨٣﴾
 و غیر از فرزندان قومش به موسی ایمان نیاوردند .  بدلیل اینکه از فرعون اطرافیانش می ترسیدند که مبادا آنها را در رنج و زحمت بیاندازند و البته فرعون در زمین برتری جویی میکرد و البته که او از مسرفان (اسراف کاران) بود ﴿۸۳﴾

 وَقَالَ مُوسَىٰ یَا قَوْمِ إِن کُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّـهِ فَعَلَیْهِ تَوَکَّلُوا إِن کُنتُم مُّسْلِمِینَ ﴿٨٤﴾
 و موسی گفت ای قوم من, اگر شما به خدا ایمان دارید پس بر او توکل کنید اگر شما مسلمان هستید ﴿۸۴﴾

فَقَالُوا عَلَى اللَّـهِ تَوَکَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ ﴿٨٥﴾ 
 و گفتند : بر خدا توکل کردیم پروردگار ما , ما را موجب فتنۀ قوم ستمکار قرار نده ﴿۸۵﴾

وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِکَ مِنَ الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ ﴿٨٦﴾
  و بوسیلۀ رحمت خود ما را از (گزند) کافران نجات بده ﴿۸۶﴾

وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِیهِ أَن تَبَوَّآ لِقَوْمِکُمَا بِمِصْرَ بُیُوتًا وَاجْعَلُوا بُیُوتَکُمْ قِبْلَةً وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ ﴿٨٧﴾
 و بسوی موسی و قومش وحی کردیم که برای خود در مصر خانه هایی بنا کنید و خانه های خود را بعنوان قبله قرار دهید و نماز را بر پا دارید و مومنین را بشارت بده ﴿۸۷﴾

وَقَالَ مُوسَىٰ رَبَّنَا إِنَّکَ آتَیْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلَأَهُ زِینَةً وَأَمْوَالًا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا رَبَّنَا لِیُضِلُّوا عَن سَبِیلِکَ ۖ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَىٰ أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَلَا یُؤْمِنُوا حَتَّىٰ یَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِیمَ ﴿٨٨﴾
 و موسی گفت : پروردگار ما ,البته تو به فرعون و اطرافیانش در زندگی دنیا زینت و اموال دادی, پروردگار ما, تا از راه تو گمراه کند. پروردگار ما اموال آنها را نابود کن و قلبهای آنها را سخت کن و ایمان نمی آورند مگر آنکه عذاب دردناک را ببینند ﴿۸۸﴾

قَالَ قَدْ أُجِیبَت دَّعْوَتُکُمَا فَاسْتَقِیمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِیلَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿٨٩﴾
 گفت :البته به دعای شما دو نفر جواب داده شد پس استقامت کنید و شما دو نفر راه کسانی را که نمی دانند پیروی نکنید﴿۸۹﴾

 وَجَاوَزْنَا بِبَنِی إِسْرَائِیلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْیًا وَعَدْوًا ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَدْرَکَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنتُ أَنَّهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا الَّذِی آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِیلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ ﴿٩٠﴾
وبنی اسراییل را از دریا گذراندیم  و فرعون وسپاهش با تجاوز وستم دنبالشان کرد تا وقتی زمان غرق شدنش رسید, گفت ایمان آوردم به آنکه خدایی نیست مگر آنکس که بنی اسراییل به آن ایمان آورد ومن از مسلمان ها هستم ﴿۹۰﴾

آلْآنَ وَقَدْ عَصَیْتَ قَبْلُ وَکُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ ﴿٩١﴾
 آیا الان ؟(ایمان می آوری )در حالیکه از قبل عصیان کردی و از مفسدان بودی﴿۹۱﴾

فَالْیَوْمَ نُنَجِّیکَ بِبَدَنِکَ لِتَکُونَ لِمَنْ خَلْفَکَ آیَةً ۚ وَإِنَّ کَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ آیَاتِنَا لَغَافِلُونَ ﴿٩٢﴾
امروز بدنت را نجات میدهیم تا برای آینده گانی که بعد از تو می آیند نشانه ای (آیه ای) باشی و قطعاٌ بسیاری از مردم از آیات ما غافل هستند ﴿۹۲﴾

وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُوا حَتَّىٰ جَاءَهُمُ الْعِلْمُ ۚ إِنَّ رَبَّکَ یَقْضِی بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ ﴿٩٣﴾ 
 و البته بنی اسراییل را در مکان درستی ساکن کردیم و به آنها از پاکیزه ها روزی دادیم و اختلاف نکردند مگر بعد از آنکه  دانش برایشان آمد. حتماٌ پروردگارت در روز قیامت میان آنها قضاوت می کند در باره آنچه در آن اختلاف می کنند ﴿۹۳﴾

فَإِن کُنتَ فِی شَکٍّ مِّمَّا أَنزَلْنَا إِلَیْکَ فَاسْأَلِ الَّذِینَ یَقْرَءُونَ الْکِتَابَ مِن قَبْلِکَ ۚلَقَدْ جَاءَکَ الْحَقُّ مِن رَّبِّکَ فَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ ﴿٩٤﴾
و اگر تو از آنچه بسویت فرستادیم شک داری , پس ازکسانی که قبل از تو کتاب را میخوانند بپرس. مطمئن باش که حق از جانب پروردگارت بسوی تو آمد و از شک کننده ها نباش﴿۹۴﴾

وَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّـهِ فَتَکُونَ مِنَ الْخَاسِرِینَ﴿٩٥﴾
و از کسانی نباش که آیات خدا را تکذیب کردند که در آن همگام  از زیانکاران خواهی بود ﴿۹۵﴾

إِنَّ الَّذِینَ حَقَّتْ عَلَیْهِمْ کَلِمَتُ رَبِّکَ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿٩٦﴾
 البته کسانی که بر آنها کلمۀ پروردگارت تحقق یافته ایمان نمی آورند ﴿۹۶﴾

وَلَوْ جَاءَتْهُمْ کُلُّ آیَةٍ حَتَّىٰ یَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِیمَ ﴿٩٧﴾
و اگر هر آیه ای هم بیایدشان (باز هم ایمان نمی آورند) تا عذاب درد ناک را ببینند ﴿۹۷﴾

فَلَوْلَا کَانَتْ قَرْیَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِیمَانُهَا إِلَّا قَوْمَ یُونُسَ لَمَّا آمَنُوا کَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الْخِزْیِ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَتَّعْنَاهُمْ إِلَىٰ حِینٍ﴿٩٨﴾
 و هرچند شهری نبوده است که (به  موقع) ایمان بیاورد تا ایمانش به او سود دهد مگر قوم یونس که وقتی ایمان آورد از آنها عذاب خواری را در زندگی دنیا زدودیم و تا مدتی بهره مندشان کردیم ﴿۹۸﴾

وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ لَآمَنَ مَن فِی الْأَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعًا ۚ أَفَأَنتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ ﴿٩٩﴾
و اگر پروردگار تو میخواست تمام کسانی که در زمین هستند حتماٌ همگی آنها ایمان می آوردند .آیا تو میخواهی مردم را مجبور کنی که ایمان بیاورند ؟﴿۹۹﴾

وَمَا کَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّـهِ ۚ وَیَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ﴿١٠٠﴾
و نبوده است برای نفسی که ایمان بیاورد مگر با اجازه خدا و پلیدی را قرار میدهد بر کسانی که عقل خود را به کار نمی بندند ﴿۱۰۰﴾

 قُلِ انظُرُوا مَاذَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَمَا تُغْنِی الْآیَاتُ وَالنُّذُرُ عَن قَوْمٍ لَّا یُؤْمِنُونَ ﴿١٠١﴾
 بگو به آنچه در آسمانها وزمین است بنگرید و آیات و هشدارها چیزی از قومی که ایمان نمی آورند افاقه نمیکند﴿۱۰۱﴾

فَهَلْ یَنتَظِرُونَ إِلَّا مِثْلَ أَیَّامِ الَّذِینَ خَلَوْا مِن قَبْلِهِمْ ۚ قُلْ فَانتَظِرُوا إِنِّی مَعَکُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ﴿١٠٢﴾
 آیا آنها انتظار چیزی را میکشند غیر از  مانند روزهای کسانی که قبل از آنها در گذشتند بگو منتظر باشید البته من هم با شما از منتظران هستم ﴿۱۰۲﴾

ثُمَّ نُنَجِّی رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا ۚ کَذَٰلِکَ حَقًّا عَلَیْنَا نُنجِ الْمُؤْمِنِینَ ﴿١٠٣﴾
 سپس نجات می دهیم رسولانمان و کسانی را که ایمان آوردند آنگونه بر ما تحقق یافت که مومنان را نجات دهیم ﴿۱۰۳﴾

 قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِن کُنتُمْ فِی شَکٍّ مِّن دِینِی فَلَا أَعْبُدُ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ وَلَـٰکِنْ أَعْبُدُ اللَّـهَ الَّذِی یَتَوَفَّاکُمْ ۖ وَأُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ﴿١٠٤﴾
بگو ای مردم آگر شما از آیین من در شک هستید بدانید که من غیر از خداوند متعال عبادت نمیکنم کسانی را که شما پرستش میکنید. ولکن من کسی را پرستش میکنم که شمارا متوفی می کند ( جانتان را میگیرد) و به من فرمان داده شده که از مومنان باشم ﴿۱۰۴﴾

وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا وَلَا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿١٠٥﴾
و آنکه روی خود را برای آیین یکتا پرستی استوار کن و از مشرکان نباش ﴿۱۰۵﴾

وَلَا تَدْعُ مِن دُونِ اللَّـهِ مَا لَا یَنفَعُکَ وَلَا یَضُرُّکَ ۖ فَإِن فَعَلْتَ فَإِنَّکَ إِذًا مِّنَ الظَّالِمِینَ ﴿١٠٦﴾
 و غیر از خدا چیزی را نخوان که نه برای تو سود و نه زیانی میرساند و اگر این کار را بکنی در آن هنگام تو از ستمگران هستی﴿۱۰۶﴾

وَإِن یَمْسَسْکَ اللَّـهُ بِضُرٍّ فَلَا کَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِن یُرِدْکَ بِخَیْرٍ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِهِ ۚ یُصِیبُ بِهِ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ ﴿١٠٧﴾ 
 و اگر خدا به تو ضرری برساند غیر از او هیچ کس نمیتواند آن را رفع کند و اگر برایت خیری بخواهد هیچ کس نمی تواند نعمتش را رد کند . آن را به هر کدام از بندگانش که بخواهد میرساند و او آمرزنده ای مهربان است ﴿۱۰۷﴾

قُلْ یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَکُمُ الْحَقُّ مِن رَّبِّکُمْ ۖفَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ ۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا ۖوَمَا أَنَا عَلَیْکُم بِوَکِیلٍ ﴿١٠٨﴾
 بگو ای مردم یقیناً حقیقت از سوی پروردگارتان برای شما آمد و هر کس هدایت یابد جز این نیست که خودش هدایت می شود و هرکس گمراه شود جز این نیست که خود را گمراه کرده و من بر شما وکیل نیستم ﴿۱۰۸﴾

 وَاتَّبِعْ مَا یُوحَىٰ إِلَیْکَ وَاصْبِرْ حَتَّىٰ یَحْکُمَ اللَّـهُ ۚ وَهُوَ خَیْرُ الْحَاکِمِینَ ﴿١٠٩﴾
 و فقط از آنچه بسویت وحی میشود پیروی کن و صبر کن تا زمانیکه خدا حکم کند .و او بهترین حکم کننده هاست﴿۱۰۹﴾

                                                      الحمد لله  ۳/۲/۱۳۸۹ جمعه 

بندۀ خدا